164 MATRIMONII

formali ter occultum declaravit , illudque ut ta le Episcopus r e t inu i t .

In casu au tem impedimentum saltem formaliter occultum fuisse denegari nequit ; et super huiusmodi impedimenta d i - spensationem impert iendi Episcopos pollere potestate facile demonst ra tur . Nullibi certe in iure expresse hoc reper i tu r , sed est doctr ina communis theologorum et canonis tarum, quo- r u m auctor i ta tem tuto sequi fas est. Nam etsi Bened. X I V . in contrar ium sent ia t , t amen in Inst it. 87 § 42 t es ta r i coa- ctus est , scriptores fere omnes putare satisfieri Poenitentia- riae mandato, quo illud iubetur : dummodo impedimentum

sit occultum.

Hinc iudex qui protul i t sentent iam pro nul l i ta te m a t r i - monii deceptus videtur ex praxi s. Poeni tent iar iae , quae l i - cet per t r iennium hanc facultatem Episcopis concedat, sem- per vocabulum occultum in rescriptis adhibet . Sed s. T r i - bunal haud excludit ius Episcopis competens, a theologis et canonistis declaratum et admissum ex in terpre ta t ione m e n - tis Summi Pontificis, ne scandala or iantur , dispensandi in impedimentis occultis eo sensu quo doctores t r adun t , scili- cet impedimentum materialiter publicum, sed formaliter oc- cul tum. Et ideo et iam concesso quod s. Poeni tent iar ia s t r i - ctiori sensu hanc facultatem t r ibuat , nul la dici posset d i s - pensatio da ta , si Episcopus eâ sola potestate usus fuerit. Sed hoc admi t t i nequit : constat enim alio ex capite huius- modi potestate pollere Episcopos, ex in terpre ta t iva P o n t i - ficis volunta te . Insuper in eo qui dispensat, intentio deesse non potest , se velle dispensare, quantum in se facultatis e s - se possit, et casus indigeat (1) . Haec praedominans i n t en -

(1) Quid enim est intentio, nisi a- quendum accommodata.Ergo si quis media, ctus voluntatis, quo in finem per media in promptu habeat, etiamsi habere se tenditur? Non in media sed in finem nesciat, sive non cogitet, vult certe ill is tendet voluntas. Et s. Thomas 1. 2. q. uti, neque enim aliter dici posset ha- 12 ar. 2. ait: « Intentio respicit finem bere voluntatem efficacem. Quilibet enim secundum quod est terminus volun- praesumitur eligisse viam (vel saltem tatis.i» Est amor efficax finis, cum pro- eligere voluisse) per quam dispositio sua. posito assumendi media ad illud asse- sit utilis et habeat effectum.