166 SUPER PERTINENTIA PRETII.

Maiorem propositionem huius sillogismi demonstratione non indigere inquiens, totam orationem iurisconsultus convertit ad minorem propositionem, quam sic ostendebat.

Ususfructus natura iam determinata est in iu re , et in I. 9 ff. de usufr. et quemad, sic legitur: « Item si fundi ususfructus sit legatus, quidquid in fundo nascitur, quidquid inde percipi potest, ipsius fructus est, sic tamen ut boni viri arbitratu utatur §. 1. Et si apes in eo fundo sint, earum quoque ususfructus ad eum pertinet. Si et si lapidicinas habeat et lapidem cedere velit, vel cretifodinas habeat, vel arenas, omnibus iis usurum Sabinas ait, quasi bonum patremfamilias. Quam sententiam puto veram»

Neque obiici posse, inquiebat, eiusmodi legem protendi non posse ad fundos , qui eiusmodi lapidicinas vel cretifodinas non habeant, sed in illis novae instituantur: nam usufructuarium suum facere quidquid ex fundo et ex fundi rebus percipi potest dummodo agricolturae non noceat, eamdemque legem haec pa- riter considerare cum sic prosequatur: «Sed et si haec metalla post usumfruclum legatum sint inventa, cum totius agri relinqua- tur ususfructus, non partium, continentur leg do. »

Nec minus claram esse legem 5 ff. eod. lit. « Inde est quae- situm, an lapidicinas, vel arenifodinas, vel cretifodinas ipse (usu- fructuarius) instituere possit? Et ego puto etiam ipsum instituere posse , si non agri partem necessariam huic rei occupaturis est. Proinde venas quoque lapidicinarum et huiusmodi metallorum in- quirere poterit. Ergo et auri et argenti et sulphuris et aeris et ferri et caeterorum fodinas, vel quas paterfamilias instituit exer- cere poterit, vel ipse instituere si nihil agricolturae nocebit. »

Quas quidem leges per se claras sic illustrat Voet ad pand. lib. 7. lit. 1. n. 24 . « Metalla autem et cretam et arenam et la- pides quod attinet, ita ius est, ut etiam cedant usufructuario fundi; non tamen omnia, nec modo eodem : aut enim iam ruta vel caesa erant eo tempore, quo primitus nascebatur ius ususfru- ctus, aut contra. Si iam tum ruta erant atque caesa ex fundo fuerint, nullum omnino ius usufructuario fundi in istis quaesi- tum videri potest, etiamsi nondum ex fundo aut fodinis educta sint; cum eo ipso quo a solo separata sunt caedendo aut eruendo, desierunt pars soli esse, ac ne emptori quidem fundi cedere de- beant etc. Si vero nondum ruta aut caesa sint, sed naturaliter