168 REGIEN.

amplius non recepturum, et ad Curiam episcopalem se con- tulit postulans, ut declararetur irritum et nullum fuisse ma- trimonium, quod cum Caecilia inivit, utpote impedimento impotentiae ex parte mulieris irretitum.

Disceptatio Synoptica

VOTUM CANONISTAE. Episcopalis Curia, ait consultor, de- finivit minime constare de nullitate coniugii. Mihi autem videtur oppositum. Agitur enim de impotentiae impedimento, quod nullum ac irritum facit matrimonium. Sententia Ordi- narii debebat definire an impedimentum huiusmodi existeret in coniugio Remigii cum Caecilia. Apparet in sententia quae- dam contradictio.

Si enim validum declaratur matrimonium, quare de po- tentia viri loquitur et non de potentia mulieris ? Tacens de muliere ostendit dubium inesse an sit potens, vel impos.

Stante dubio non potest declarari validum fuisse matri- monium, sed dubium. Supplex libellus Remigii quaestionem de impotentia mulieris proponebat definiri. Quaestio huius- modi esse videbatur obiectum sententiae. Ad Sanctam Sedem recurrere putabat Iudex ut in matrimonio rato dispensaret. Sed erat ne iudex certus quod violata non fuerit virginitas Caeciliae, cum ipsa omnino inspectionem recusavit? In pro- cessu neque directe neque indirecte testificatur potentia mu- lieris ad copulam, nec sermo habetur de eius virginitate^

Imo depromitur, ut in sequenti capite demonstrabo, eius impotentia. Quaenam rationes suffragari possunt, ut dispen- satio concedatur, si in pace coniuges commorati sunt, nec unquam discordia animos eorum commovit? Si mulier dese- ruit maritum, si ei propinare ausa est venenum, non ex op- positione indolis utriusque hoc profecto emersit, sed a calli- ditate mulieris quae omnino abscondere satagebat impedi- mentum impotentiae quo laborabat. Mortuo enim viro suo, ignominia illa penitus ignota permanebat. In praedicta sen- tentia, declaratio potentiae ex parte viri dubitare facit an