174 REGIEN.

medici et confirmatur a medicis perpetuum esse impedimen- tum ex parte Caeciliae. Ipsi retulerunt praecipuas impoten- tiae causas, quorum tres nuncupaverunt absolutas et quibus inanis est quaecumque cura. Quartum addiderunt scilicet an- gustiam feminei vasis, dixeruntque maxima difficultate posse eam sanari, quod aequivalet perpetui tati impedimenti ; do- cent enim doctores communissime, ut Sánchez, Lib. 7 disp. 95. Salmaticenses, de Matr., aliique mulierem teneri ad in- cisionem etiam cum gravi dolore, sed non cum periculo mor- tis, nec sub periculo gravis morbi. Non solum medici in praesenti processu adhibiti, sed fere omnes scriptores in me- dica arte peritissimi ut in dictionario medicorum legitur, in- cisionem vasis muliebris periculosissimam existimant. Quod periculo mortis subest, et a voluntate patientis perpetuo res- puitur perpetuum dicitur. Si ergo impedimentum coeundi ex parte - Caeciliae adest vel per se absolutum vel etiam con- ditionaliter, scilicet incisione pellendum sub periculo mortis, vel saltem gravis morbi ; et si Caecilia abhorret ab inspectio- ne, magisque ab incisione quae mortem aut gravem morbum minitatur et nunquam permittet sibi applicari huiusmodi re- medium sequitur, impotentiam qua ipsa laborat affirmandam, esse perpetuam.

Attamen etiamsi impotentia ex parte mulieris fuisset res- pectiva, sive mulier cum periculo mortis fuerit incisa, et facta idonea, matrimonium non valet ; quia quod ab initio est invalidum semper invalidum est. Hanc opinionem tenet cum plurimis canonistis Sánchez Lib. 7 d. 95.

Demum ad magis magisque enucleandam difficultatem ef- fusionis sanguinis, qua usus est vinculi matrimonialis de- fensor, suspicans semen per aliquod occultum vas penetrasse, ac ita consummatum fuisse matrimonium, dicam quod unum vas naturale habetur in femina. Iuxta doctrinam Sánchez Lib. II disp. XXI matrimonium non consummatur si spon- sus vas feminae penetret minime effundens semen intra vas. Sed necessario requiritur semen virile vas sponsae-subintrat; quia copula carnalis, per quam consummatur matrimonium, ea