REGIEN. 175

est per quam coniuges efficiuntur una caro. Sponsi non de- posuere, semen intra vas effusum fuisse, nec in prima unio- ne, nec in aliis unionibus. Etiamsi ergo conatibus viri ad- fuisset penetratio vasis feminei quod omnino falsum est, non constat tamen intra vas effusum fuisse semen, sed constat oppositum. Nec admittendum per alias vias intrasse semen in vase, quia an seminaverit vir non constat ; imo opposi- tum ex confessionibus sponsorum habetur. Facillime commo- tus Remigius lamentationibus Caeciliae, eiusque doloribus non seminavit. Quod naturale est, et semper accidit, et pro certo habendum.

Si in obscuris quod verisimilius apparet decernitur, in hac quaestione non quod verisimile est, sed quod probabilis- simum apparet, et forte moraliter certum retinendum esse puto. Matrimonium Remigii cum Caecilia fuisse omnino nul- lum impotentiae impedimento.

VOTUM THEOLOGI. Duplex quaestio heic habetur, ait, di- rimenda. 1. An matrimonium nullum, irritumque fuerit ex impedimento impotentiae - 2. An dato quod non evidens fuerit impotentia consulendum sit SS. Patri , ut in matri- monio tantum rato dispensetur.

Impotentia, seu inhabilitas ad prolem gignendam iure na- turali matrimonium dirimit, cum enim matrimonii finis sit procuratio sobolis, qui ad hoc opus ineptus est, seu corpo- rali vitio, seu ex alia causa non potest nec debet matrimo- nium contrahere, et frustra contrahit, sive inhabilitas sit ex parte viri, sive ex parte feminae ; et in hac sententia omnes conveniunt DD. tum Theologi, tum Canonistae, tum Iurisconsulti. Et quidem ex parte viri impotentia potest oriri ex frigiditate, vel ex debilitate organorum; ex parte femi- nae plerumque ex arctitudine vasis, quae viri ingressum ad semen recipiendum impedit. Impotentia alia test absoluta* alia relativa* alia perpetua* alia temporanea* alia eerta* alia dubia etc. Qualis vero sit inter praefatos coniuges modo no- bis erit disquirendum : et si vera resultet impotentia nullum omnino, irritumque iudicabitur matrimonium.