176 PATAVINA

sat certo constare videtur de exclusione consummationis ma- trimonii in casu.

Quando agitur de non consummatione matrimonii, quanti facienda sit iurata depositio coniugum, testimonio septimae manus propinquorum roborata, patet ex Cap. V. de frigidis et maleficiatis. Hoc unum adnotasse sufficiat ; solam nempe confessionem coniugum, cum septima manu propinquorum, sufficere ad probandam virginitatem... Ursaya tom. 3, disc.21 n. 138. In cap. Laudabil. de f r ig. et male f.

Quia vero argumentum praecipuum ad ostendendum, matrimonium haud fuisse consummatum, petitur ex inte- gritate virginali mulieris, hinc inquirendum superest, an haec integritas rite ostensa fuerit. Ac in primis certum est: experimentum in corpore mulieris, ad iuris tramitem, ha- bitum fuisse, a tribus obstetricibus, quae a duobus medicis edoctae fuerunt, adstante Matrona, in cubiculo luminoso, praemisso balneo. Itaque prima obstetrix, Virginia Mange- rotti, iuramento retulit : seu, ut in tabulis processualibus le- gitur, hanc orationem fudit: - « genitalia Antoniae in statu naturali inveniuntur (sono regolari): maiora labia mollia sunt - coniunctio est perfecta. Labia minora extra sunt rubea, ed il resto pih pallido ».

« Hymen videri non potest, ob arctitudinem oris (va- ginae) per quod vix transire posset calamus scriptorius (penna d'oca) : partium conformatio difficilem reddit actum coniugalem : et revera ob simplicem dilatationem dolore af- ficitur... Omnibus consideratis existimo mulierem esse in- tactam ».

Altera obstetrix, Anna Mannello, refert : « Genitalia in- veniuntur in statu naturali : maiora labia coniuncta sunt, habent colorem et duritiem naturalem. Hymen, ob nimiam arctitudinem ostioli vaginalis, est perdifficilis visu : - tan- tummodo parvus aliquis, et rarus lemniscus videri potest (piccoli e rari frastagli). Ostium vaginae adeo est arctum, ut ipsum vix ingredi queat calamus scriptorius (penna di oca). Omnibus consideratis (dal complesso) patet : tentamina