176 Appendix

In altera i . e. in parte negativa, Benedictus X I V confutai rat iones

quas , referente E p i s c o p o Oscensi ( v a l g o Huesca in Hispania) parochi

proferebant, ut videtur, ad s u a m iterandi consuetudinem leg i t imandam.

Q u u m autem rationes istae, plus minusve sint eaedem ac illae de qui-

bus infra fusius ac distincte dicendum veniet, o t iosum videtur heic in

illis i m m o r a r i .

30 . A l ium iurisprudentiae vigentis fontem reperire est in Formulis

facultatum sic d ic tarum quinquennal ium. Quae , c u m quanta sedulitate

quantoque labore fuerint exara tae , n e m o est qui nesciat. Attento vero

quod m e m o r a t a e F o r m u l a e , penes auctores nonnisi perraro m e m b r a t i m -

que citentur, haud ingratum erit nec inane integrum hac de re ar t i cu-

lum perlegere: « Art. 23. Celebrandi bis in die , si necessitas urgeat ,

ita tamen ut in p r i m a missa non sumpserint ablut ionem, per u n a m

h o r a m ante a u r o r a m et al iam post merid iem, sine ministro et sub dio

et sub terra , in loco tamen decenti, et iamsi altare sit f ractam vel sine

reliquiis S a n c t o r u m , et praesentibus haereticis , schismatic is , infidelibus

et e x c o m m u n i c a t i s , si aliter celebrari non potest. Caveat vero ne prae-

dicta facultate seu dispensatione celebrandi bis in die aliter quam ex

gravissimis causis utatur, in quo graviter ipsius conscientia oneratur.

Quodsi hanc e a m d e m facultatem alteri sacerdot i , iuxta potestatem infe-

rius apponendam (per art. 28) c o m m u n i c a r e , aut causas ea utendi ali-

cui , qui a S. Sede facultatem obtinuerit , approbare visum fuerit, serio

ipsius conscientiae iniungitur ut paucis dumtaxat iisque maturior is pru-

dentiae ac zeli, et qui absolute necessarii sunt, nec pro quolibet loco,

sed ubi gravis necessitas tulerit, et ad breve tempus, eamdem c o m -

municet , aut respective causas approbet ». [Form. I, cui consonat II,

III, IV, etc .

3 1 . Tert ius habetur fons iurisprudentiae circa facultatem bis i n d i e

ce lebrandi , in notiss ima Instructione S . C. de P. F . diei 24 Maii 1 8 7 0 ,

in q u a , propter exorta dubia non p a u c a , v isum est o p p o r t u n u m « col-

ligere communiores regulas ac principia, quae in m e m o r a t a e facultatis

usu prae oculis sunt habenda ». Sicut in Consti tut ione Benedictina De-

clarasti nobis, ita et in Instructione S. C de P. F . , praemisso principio

de missa tantum iteranda propter populi necessitatem, negativae regulae

ex illo principio eruuntur quoad usum facultatis de qua agitur.

32 . Has ergo regulas , tum ex Consti tut ione et Instructione praelau-

datis , tum ex aliis S. Sedis resolutionibus, addit is , ubi necessarium vel

o p p o r t u n u m erit, a u c t o r u m commentar i i s , propriisque animadvers ionibus ,

ea qua poterò c lari tate et brevitate, resumere conabor .