QUAESTIO LXXI.

Qualiter paupertas fuerit in B. Virgine?

Post haec quaeritur de beatitudine, paupertatis, qualiter fuit in beata Virgine ?

Et videtur, quod in summo,

1, Matth. v, 3 : Beati pauperes spiritu. Glossa : Pauper est humilis corde : sed beata Virgo habuit improportionabilem humilitatem omni viatore, ut probatum est supra : ergo paupertatem et humilitatem habuit,

2. Item, Glossa ibidem dicit : Beati pauperes spiritu, etc, quia non necessitas, sed fides et devotio paupertatis facit beatos, ut contemptis omnibus, Deo vivant : haec autem omnia, fides, devotio, mundum contemnere, Deo vivere, fuerunt in beata Virgine excellentius omni viatore : ergo paupertas fuit in. ea excellentius omni viatore.

3. Item, In Glossa ibidem subjungitu : Haec habet duas paries, abdicationem rerum, et contritionem spiritus : sed haec duo fuerunt in beatissima Virgine in summo : ergo et paupertas. Quod contritio spiritus sive humilitas fuerit in summo in beatissima Virgine Maria, jam ostensum est. Quod autem rerum abdicatio fuerit in beatissima Virgine, sic probatur : Abdicatio fit duobus modis, scilicet per rerum subjectionem, vel

per rerum omnimodam abjectionem : sed. magna est paupertas per rerum subjectionem, sed major per rerum abdicationem, maxima quae est ex utroque composita, de qua dicit Paulus : Nihil habentes, et omnia possidentes : hoc autem non est possibile esse nisi in beatissima Virgine omnino proprie et perfecte : omnes alii si res abjecerunt, non retinuerunt : et si retinuerunt, non abjecerunt, quia tantum procuratores sive fructuarii et non domini fuerunt. Beatissima autem Virgo existens mater Dei et regina, jus et dominium et usufructus et possessiones habuit in rebus Filii sui : unde ipsa tantum potuit relinquere omnia et omnia possidere, relinquere quantum ad usum et fructum, possidere quantum ad jus proprietatis et dominii : et sic beatissima Virgo potuit habere perfectissimam paupertatem in rerum abdicatione.

item, In rerum abjectione ordo est et gradus. Quidam enim dant superflua naturae et non personae. Unde Augustinus in libro de Verbis Domini : " Utere superfluis, da pauperibus necessaria : utere pretiosis, da pauperibus vilia. " Iste est primus gradus paupertatis. Alii dant superflua naturae et personae. Luc. XI, 41 : Quod superest, date eleemosynam, scilicet pauperibus. Glossa, : De eo quod super necessaria praeter victum et vestitum, dandum est pauperibus. Tertius gradus non tantum superflua dare, sed etiam necessaria. Unde Glossa : Non solum exteriora, sed etiam interiora et valde necessaria cum proximis dividamus. Quartus gradus est omnia superflua et necessaria simul dare, sed adhuc semetipsum retinere : quod etiam aliqui Philosophorum fecerunt, licet non propter Deum. Unde super illud : Ecce nos reliquimus omnia , Glossa : Non dicit tantum : Qui reliquistis omnia : hoc enim et Socrates Philosophus fecit, et multi alii, qui divitias contempserunt : sed qui seculis estis me : quod proprie est Apostolorum et credentium. Quintus gradus est omnia dare et seipsum superaddere. Unde Dominus in Evangelio : Si vis perfectus esse, vade, vende omnia quae habes ei da pauperibus, et habebis thesaurum in coelo : ei veni, sequere ''me . Sextus gradus est omnia dare et semetipsum relinquere, et praeterea laborare manibus, ut habeat unde tribuat necessitatem patienti, relevans ejus miserias corporales. In hunc statum attigit beatus Paulus, qui omnia reliquerat, et tamen tempore et loco laborabat manibus, ut sibi et suis subveniret . Septimus gradus est omnia et seipsum dare, ut pascat proximum pane spirituali : et iste gradus, ut dicit Gregorius, major est praedicto : quia majus est nutrire animam semper victuram, quam ventrem aliquando moriturum. Octavus gradus est omnia et seipsum relinquere, et de substantia sui corporis partem accipere, et ad refectionem animarum pro-

ximis clare. In isto gradu fuit beatissima Virgo, quae de purissimis carnibus et sanguinibus suis viaticum nobis fecit et coniecit, panem scilicet vivum, qui de caelo descendit, qui est vere vita, quem qui gustaverit, non sentiet mortem in aeternum. Hunc autem toti mundo mendico dedit beatissima mulier, de qua dicitur in Evangelio : Mulier abscondit fermentum in farinae salis tribus, donec fermentaretur totum . Tria sata sunt deitas, corpus, et anima. Fermentum, ut dicit Bernardus, est fides Virginis, quae Deum humanae naturae conjunxit, et homini refectionem fecit. Idem fere dicit Augustinus in libro de Spiritu et anima: " Sive ingrediatur, sive egrediatur, pascua inveniet : intus in divinitate creatoris, foris in carne salvatoris. " Nonus gradus est omnia proximo dare et corpus et animam propriam et divinitatem his unitam in cibum animae, sub specie tamen aliena. Et hoc fuit misericordiae et summum paupertatis Domini nostri Jesu Christi in via. Decimus gradus est seipsum dare totum, corpus et animam et divinitatem sub specie propria, in cibum corporis et animae simul et semper in aeterna beatitudine, de quo, Luc. XVI, 15 : Beatus qui manducabit panem in regno Dei.

Ex his patet, quod beatissima Virgo spiritus paupertatem quantum ad rerum abjectionem habuit excellentius omni homine, praeter Dominum Christum.

4. Item, In carentia necessariorum non est virtus vel beatitudo : unde Glossa super illud Matthaei, v, 3 : Beati pauperes spiritu, dicit, quod non necessitas, sed fides et devotio paupertatis beatos facit. Penes igitur intensionem carentiae vel majoris necessitatis defectum non contingit ponere improportionabiliter excellentiorem : ergo non attenditur perfectio paupertatis penes propinqnationem ad summum defectum, sed penes voluntatem et devotionem et personae

dignitatem : si enim aeque parum habet miles et rusticus, pauperior est miles quam rusticus I nam quod rustico divitiae, militi paupertas : ei quod militi divitiae, principi paupertas : et sic ascen- dendo quanto quis dignior si sit in eodem defectu, tanto erit inferioribus pauperior : ergo cum beatissima Virgo excellat omnes in dignitate, et aequalem habuit aliis paupertatem, excellit omnes in paupertate improportionabiliter .

QUSTIO LXXII.

Qualiter mititas ei mansuetudo fuerint i n Ipsa?

Consequenter quaeritur de mititate et mansuetudine.

Quod autem excellentior fuit in beata Virgine, videtur

1. Per cantum Ecclesiae :

Virgo singularis, Inter omnes mitis, etc.

2, Item, Math. v, 4 : Beati mites , etc.

Glossa : " Mites sunt qui malis moribus dominantur. " Sed. hoc dominium fuit in beata Virgine perfectissime : quia ejus dominium fuit sine pugna, et aliorum cum pugna. Ergo habuit mititatem cum excellentia.

3. Item, Alia Glossa, ibidem : " Mansuetus nec irritat, nec irritatur, nec nocet, nec nocere cogitat. " Haec autem omnia fuerunt in beatissima Virgine cum improperiionabili excellentia : quia nullum irritare, et omnia placare, distant improportionabili distantia. Similiter nulli nocere, et omnibus prodesse in summo. Haec autem omnia in summo fuerunt in beata Virgine. Ergo habuit mititatem super omnes alios sine proportione,

4. Item, Alia glossa, ibidem : " Mitis est, quem non rancor vel ira afficit, sed omnia aequanimiter sustinet " Hujusmodi virtutis se fecit magistrum Domi nus : quod non fecisset, nisi via summae perfectionis ista virtus esset. Sed beatissima Virgo a rancore vel ira omnibus aliis fuit improportionabiliter immunior, et magisterii divini capacior et obedientior, et in via perfectionis altior. Ergo omnibus aliis fuit mansuetior improportionabiliter.

5. Item, Sicut praemium ad praemium. ita meritum ad meritum : sed possessionem terrae viventium, quod est praemium mansuetudinis, habuit beata Virgo omnibus excellentius : et beatitudinem mansuetudinis habuit aliis excellentius.

6. Item, Hymnus :

Nos culpis solutos Mites fac et castos.

Sed beatissima Virgo omni viatore magis soluta fuit a culpis. Ergo magis mitis fuit.

Contrarium autem videtur probare quod legitur de Moyse : Erat enim Moyses vir mitissimus super omnes hominesqui morabantur in terra . Ergo mitior quam beatissima Virgo .