184 IURIUM QUOAD ECCLESIAM

et höh cessaverit (1) ; non autem si non praeexstiterit, aut ces saverit, aut translatum non fuerit.

V. Neque ipsis templorum patronis ius esse communicandi templis suae domui contiguis per internas ianuas aut fenestras, nisi in limine fundationis id sibi reservaverint, aut per faculta- tem Apostolicam id obtinuerint.

VI. Immo patronos neque in administratione rerum eccle- siae sese posse ingerere (2).

VII. Colliges demum pertinaces violatores ecclesiasticae im- munitatis ipso facto in censuras incidere.

VIII. In praesenti autem themate non constitisse de censuris a Ioanne incursis* quum saltem, ob alienam umbram iuris, ap- pareret, non ex mala fide immunitatem violasse.

51: «Sèmel Deo dicatum nbn èst ad usus humanos transferendum».

Hinc subsequitur series interpretum iuris canonici, gui haeó iura explana- runt et illustrarunt: expedit nonnulla ad rem referre. Glossa in allegatam Regul. 51 eo usque processit, ut haec tradat: «Ponamus, quod aliqua eccìe- « sia vetustate consumitur, ita quod « ista ecclesia pro sui conservatione « indiget novo tecto : deponuntur li- «gna antiqua; utrum sit licitum de « illis hgnis aedificare domum priva- « tam ? Respondetur quod non : quia «ex quo illa setnel fuerunt Deo di* « cäta, non debent redite ad usum ho- « mirium «. Cardinal. Tuscûs, in Con- clus, n. Í0 vèrbo, eècfós*ct,haec scrf̂ psit : « Licet aedificatum cedat solo, « secus tamen est iri ecclèsia, quia « solum cedit ecclesiae ». Et in conclus. 22, eodem vtrbft: «Ecclesia nova si «aedificetur etiam sine licentia Epi- « scopi per laicos, solum cedit eccle- « siaei et non potest reduci ad usus « proferios, sed potest ab Episcopo « vindicari, quia iabricàhtes et aedi- « ficantes censentur voluisse omne con <• « sequens, quod veniebat ex tali âedi-

« ficatione; maxime si in ea Missa fuit « celebrata. Amplia, quia etiam eccle- « sia non consecrata gaudet immuni- « tate ecclesiastica ». Item Sabellius ailegaas auctorum seriem, Sum. di- vers, tract, v. ecclesia n. 22 ait : « Ec- « clesia nondum consecrata, si sit au- « ctoritate Episcopi constructa, gaudet «immunitate: amplia, etiamsi in ea « Divina non celebrentur, vel non sit « adhuc perfecte constructa, et con- « structio quandoque intermittatur; « quia quum primus lapis auctoritate «Episcopi sit positus, talis ecclesia « manet eo ipso divino cultui dicata^ «nec potest ad profanos usus con- « verti. Item ecclesia licei collapsa et «destructa, si subsit spes refectionis, « gaudet immunitate ».

Ea autem, quae supra adnotata sunt quod templa considerari possunt iuxta matériel aestimationem» limita- tissimum usum habent in quibusdam iuribus patronorum ; de qua re videsis qtiäe scripsi in Vol. III, pag. 520.

(1) Confer causam quam adduxi in Vol. il, pa¡g. 695.

(2) Confer causam quam adduxi in Vol. II, pag. 436 et sqq>