DIVISIO ET EXPOSITIO TEXTUS.

Sanctus quidem Timotheus, o pulcherrime Tite, etc.

Ego visionem multiplicavi in eis, et in manu Pophetarum assimilatus sum, Osee, XII, 10. Ex verbis istis potest trahi materia istius epistolae, in qua Dionysius tradere intendit succincte et breviter artem de symbolica Theologia Tito Episcopo Dalmatiae (cui et Paulus epistolam scribit) quaerenti a Dionysio per suam epistolam, quae sit sapientiae domus, cibi, et alia quae in titulo habentur.

Tanguntur enim duo in verbis praepositis, in quibus consistit integritas artis symbolicae Theologiae, scilicet multiplicitas sigurarum et symbolorum, quae notatur in hoc quod dicit, Ego visiones multiplicavi, et modus expositionis symbolorum ex hoc quod sequitur, Et in manu, etc.

Circa primum iterum duo notantur, scilicet multitudo symbolorum, et proportio eorum ad nos. Circa primum etiam duo notantur, scilicet auctor multitudinis dictae qui est Deus, in hoc quod dicitur, Ego, quia ipsius auctoritate tradentes sacram Scripturam variis signis contradicunt, signantes ipsum multipliciter, propter multas ipsius virtutes, quae in ipsius effectibus relucent. Secundo

tangitur multitudo ipsa, in hoc quod dicitur, Visiones multiplicavi. Multiplicantur autem visiones dupliciter, scilicet quoad videntes, quorum " alius videt " sensibili visione, alius imaginabiliter, " alius intellectualiter, " ut dicit Augustinus : et hoc potest trahi de hoc quod dicitur a Domino de Moyse, Num. XII, 6, et seq. : Si quis fuerit inter vos Propheta Domini, in visione apparebo ei, in quo tangitur corporalis visio, aut sensibilis, a qua transfertur primo nomen visionis : vel per somnium loquar ad illum, in quo tangitur visio imaginaria, quia in somno sensus exteriores vacant, et imaginatio intenditur in. suo actu. At non talis servus meus Moyses, etc. Et infra : Palam,et non per aenigma et figuras Dominum videt, in quo ostenditur altissimus modus conceptionis secundum statum viae : et haec est intellectualis visio, quia ad contemplationem patriae non pervenit. Secunda multiplicatio est ex parte visorum secundum quod diversis figuris ipsum diversi viderunt, vel hominis, vel ignis, etc. Quae in littera tanguntur, de hac intelliguntur : quia dicitur ad Hebr. I, 1 : Multifariam, multisque modis, etc. Proportionalitas autem eorum ad nos tangitur in hoc quod dicitur, Eis, quia nec propter eum, nec propter Angelos qui sine velamine vident, fuit necessarium tales figurationes adinvenire sed propter nos, quibus connaturale est per sensibilia accipere divina : unde dicitur Exod. XXXIII, 23 : Videbis posteriora mea. Et Isaiae, VI, 1 : Ea, quae sub ipso erant, replebant templum : et dicuntur posteriora et inferiora, ipsius effectus, quibus impleta militans Ecclesia manuducitur in ipsius Dei cognitionem. Modus autem expositionis est per inspectionem similitudinis, sicut etiam dicit Philosophus de expositionibus sophismatum, quando inspectis proprietatibus rerum sub quarum figura describitur Deus, per similitudinem proportionalitatis in divina conscendimus : et ideo dicitur Dan. x, 1 : Intelligentia est opus in vi-sione, quae scilicet visio similitudines in Deum referat. Et hoc notatur in hoc quod dicit, In manu Prophetarum assimilatus sum : et dicitur assimilari in manibus, quia Prophetae non solum verbis, sed etiam operibus occulta Dei significabant : sicut de Osee, I, 2, patet, qui duxit fornicatam uxorem, et in multis aliis .

His igitur visis, sciendum est, quod ista epistola dividitur in duas partes. In prima ponit generalem artem exponendi symbolica de Deo dicta. In secunda exponit specialiter ea de quibus Titus quae-,rit, ibi (sig. 13,) Et ut non infra quam convenit epistolam faciamus, etc.

Prima dividitur in duas.In prima ponit necessitatem. In secunda ponit ipsum generalem modum, ibi (sig. 3 circa principium), Nam exteriora ejus, etc.

Circa primum tria facit. Primo remittit eum ad symbolicam Theologiam, quam Timotheo scripsit, in qua fusius istam artem tradidit. Secundo, ponit necessitatem artis, ibi (sig. 2), Etenim omnem incongruentiam duram, etc. Tertio concludit propositum, ibi (sig. 3,) Igitur arbitrati sumus, etc.