SPONSALIUM 1 8 7

dubium C. de Leg. Huiusmondi vero pragmaticam sanctionem in Hispanico Regno vim legis habere in dubium revocari haud potest, cum episcopus autumet hanc servari adhuc in viridi observantia. Quod autem carolina pragmatica cooptetur inter leges quibus Hispania nunc regitur, sufficiat auctoritas de La Fuente, qui in opere* Eccl. discept, part 9. lect. 96 in fine scribit - ibi - « hoc fecit ut fere omnes unanimiter legem ad- ii miserint, et quamvis dura foret et Ecclesiasticae disciplinae « parum consona, nullus contra illam reclamaverit et a toto hoc « saeculo inter nos incunctanter observetur. » Episcopi autem verbis informatio concinit Apostolicae Nuntiaturae; a qua colligi- tur huiusmodi pragmaticam ab exordio admissam, constanter uni- versaliterque observatam fuisse; ideoquue consuetudinario iure canonicae disciplinae et sanctionis ecclesiasticae vim fuisse adeptam.

Quo constito, consuetudinem vim legis habere, dummodo debitis requisitis suffulta sit apud omnes certum est. Eiusdem autem requisita haec sunt : ut sit rationabilis et legitime prae- scripta, cap. ult. de consuet. Porro in themate consuetudinem rationabilem esse, evinci posse videtur ex eo quod ad bonum publicum protuendum maxime confert; ne scilicet utriusque sexus iuvenes hispani nimis faciles promptique sint sponsalia cum pluribus celebrando: ex qua facilitate scandalorum litiumque semi- narium saepe saepius exinde oriebatur, ut Nuntius Apostolicus refert. Legitime autem praescripta dicitur quando ex lapsu temporis de iure requisiti, sit obtenta et roborata ad similitudinem praescriptionis Reiffenst. lib. 1. decret, tit. 4. §. 2. n. 34; opus habet nempe diuturnitate temporis, quod in consuetudine contra ius esse debet 40 annorum. Devoti Instit. Canon. lib. 1. Cap. 2. §. 50; atque in themate nedum de quadragenaria, sed de con- suetudine fere 80 annorum agi explorati facti est.

Hinc manifestum erumpit, sponsalia, de quibus quaestio est, non posse consistere, quia in reprobationem tum iuris scripti, tum consuetudinis legitime inductae inita fuere.

Heic sed vero obiici haud posse videtur, Carolinae pragma- ticae, publicam scripturam in sponsalibus praecipienti, obtem-