IURIUM PRAEEMINENTIARUM ET VOCIS IN CAPITULO. 189

( I ) Nomen canoniae, non est aliud nisi nomen quod abstractum conceptum refert ; quemadmodum enim ab amico dicimus amicitiam, ita a Canonico dici- mus canoniam. Quare sub canoniae no- mine non aliud significatur, nisi iura et officia communia Canonicorum, cuiusmo- di sunt ius in Praebenda eo modo quo titularis eam possidet, non autem prout eam possideat Commendatarius aut Ad- ministrator ; ius suffragii ferendi activi et passivi in re ad Capitulum pertinente; ius ad honorificentias ab ecclesiasticis legibus statutas, cuiusmodi est sedes in choro, .insignia canonicalia, precedenza inferiori clero etc. officium debite psallen- di; Missam conventualem celebrandi etc. officium prospiciendi divino cultui in pro- pria ecclesia eiusdemque decori etc. quae sunt correlativa dictisiuribus.Haec omnia continentur sub canoniae conceptu. Cum itaque in complexu horum iurium et of- ficiorum, quorum radix est realis pos- sessio Praebendae canonicalis in titulum collatae, seu incardinatio, investitura in Praebenda, si talis detur Praebenda, ca- nonicalis licet appellata, ex cuius posses- sione non dimanent dicta iura et officia, Canonicus qui eam possidet non erit ve- rus perfectusque Canonicus. Poterit ta- men magis vel minus accedere ad per- fectam canoniam, prout magis vel minus participet dicta iura. Si autem dictis iuri; bus destituatur, et subeat choralia officia, eritPraebendatus choralis; si vero praeter

choralia officia fruatur extrinsecis Cano- nicorum insignibus, et Canonici nomine, erit Canonicus honorarius. En quomodo etiam in canonico iure optime cohaerent quae in philosophia traduntur de rerum essentiis.

Non est praeferendum tamen, quod Apostolica Dataria in expediendis litteris collationis alicuius Praebendae Canoni- calis , quae honoraria appellari soleat, non eam appellat Praebendam honora- riam absolute, sed utitur hisce verbis: Praebenda' honoraria nuncupata , vel Canonicus honorarius nuncupatus; et hoc non sine ratione , quia possessio titularis Praebendae canonicalis esse so- let fundamentum et radix canoniae eo modo quo dixi.

Quid autem dicendum de illis Capitulis quorum Canonici aut Praebendam non habeant, aut loco Praebendae habeant stipendium a Gubernio vel ab aliis qui- busvis ?

Si de primis agatur, illi non erunt Canonici iuxta conceptum SS. Canonum, sed reducuntur ad Canonicos honorarios quibus honores tribuuntur ab Episcopo ob peculiaria officia quae eisdem com- mittat ad imitationem officiorum canoni- corum. Si de secundis agatur, stipendium est loco Praebendae, etsi stipendium sit potius quaedam retributio ob officia prae- stita aut praestanda, nec praeseferat eam firmitatem, quam ecclesia in suis sapien- tissimis institutionibus semper intendit.

Ex QUIRUS INTER CAETERA COLLIGES:

I. Canonicos alicui Capitulo superadditos, quamvis Praeben-

das possideant, esse posse simpliciter honorarios.

I I . Eos honorarios haberi , qui praecipuis Canoniae iuribus

non fruantur (1 ) .

III . In ecclesiis Collegiatis, etiam non insignibus, posse qui-

dem esse ex peculiari fundatione non solum Theologum, sed

etiam Poenitentiarum.

IV. Poenitentiarium in Collegiata constitutum, cum praeter