Sermo II .

Ut filii lucis ambulate, ad Ephesios quinto .

(Prothema). Beati, qui audiunt verbum Dei et custodiunt illud, Lucae undecimo . Verbum ultimum est verbum Salvatoris et recitatur hodie in fine evangelicae lectionis. Ibi Salvator noster nos instruit eleganter propter quid praedicandum, quibus praedicandum, quid praedicandum et qualiter praedicandum. Propter quid enim praedicandum ? nisi ut nos, tam praedicantes quam audientes, simus beati . Quib us praedicandum ? nisi illis qui audiunt. Quid praedicandum? nisi verbum Dei. Qualiter praedicandum? nisi prout expedit ad custodiendum.

Eleganter dixit: Beati, ut nos instrueret, propter quid praedicandum, quia non propter hominum complacentiam, non propter avaritiam, non propter apparentiam, sed propter beatitudinis gloriam. Primo modo praedicant adulatores, secundo mercenarii vel quaestores, tertio ostentatores, quarto animarum zelatores. Propter hoc praedicabat Apostolus; unde primae ad Thessalonicenses secundo : Ita loquimur, non quasi hominibus placentes, sed Deo, qui probat corda nostra, scilicet quod sumus veri zelatores.

Neque enim aliquando fuimus in sermone adulationis, sic ut scitis, hoc dicit contra adulatores; neque i n occasione avaritiae, Deus testis est, hoc dicit contra mercenarios vel quaestores; nec quaerentes ab hominibus gloriam , hoc dicit contra ostentatores.

Eleganter quoque subiunxit: qui audiunt; hoc est sine simulatione, sine murmuratione, sine remissione. Primo modo audiunt exploratores, secundo sibilatores, tertio transgressores; primi sunt malevoli, secundi maledici, tertii malefici. His tribus auditorum generibus maledicit Dominus Ecclesiastici secundo: Vae, duplici corde, quantum ad exploratores; et labiisscelestis, quantum ad sibilatores; et manibus male facientibus, quantum ad transgressores:

Eleganter insuper addidit: verbum Dei, ut nos nos instrueret, quid praedicandum, scilicet verbum Dei, quia quod ore docuit et opere adimplevit, quale est verbum temperantiae, verbum prudentiae, verbum iustitiae, verbum fortitudinis sive constantiae. Haec enim Dei sapientia docuit Sapientiae octavo : Sobrietatem et prudentiam docet et iustitiam et virtutem; unde sobrietas pro temperantia et virtus pro fortitudine ponitur sive constantia; haec etiam opere adimplevit; quod insinuatur ab Apostolo primae ad Corinthios primo: Qui factus est nobis sapientia a Deo et iustitia et sanctificatio et redemptio. Per sapientiam insinuatur complementum sanctimoniae seu temperante; per redemptionem complementum fortitudinis sive constantiae.

Nec minus eleganter superaddidit: et custodiunt illud, ut nos instrueret, qualiter praedicandum, quia prout expedit ad custodiendum, scilicet prudenter, breviter et suaviter: prudenter, ut custodiri debeat; breviter, ut custodiri valeat; suaviter, ut custodiri placeat . Haec triplex conditio insinuatur Genesis quadragesimo nono : Nephthali, cervus emissus, dans eloquia pulcritudinis.

Per Nephthali, qui interpretatur discretus, denotatur prudentiae discretio; per cervum emissum, brevitatis expeditio; per eloquia pulcritudinis, suavitatis delectatio.

Eleganter igitur designatur in praedicta auctoritate propter quid, quibus, quid et qualiter oporteat praedicare . Sed quoniam haec magis dependent a divina gratia quam ab humana industria, salutabitis, si placet, et salutando rogabilis Matrem gratiae , ut dignetur mihi hanc gratiam impetrare.

Ut filii lucis ambulate. Verbum est Apostoli ad Ephesios, nec solum ad Ephesios, sed ad omnes lucis filios, per quod omnes lucis filii breviter illuminantur et salubriter inflammantur. Sunt autem triplices lucis filii: quidam parvuli, quidam adolescentuli, quidam adulti. Primi sunt paenite ntes , secundi proficientes, tertii sunt perfecti. Omnes istos docet

Apostolus spiritualiter ambulare cum ait: Ut filii lucis ambulate. Primo ergo considerandum, qualiter istud verbum sit ad primos lucis filios referendum; secundo, qualiter ad secundos; tertio, qualiter ad tertios.

I. Dicit igitur Apostolus primis filiis lucis scilicet poenitentibus: Ut filii lucis ambulate, non in via pedum, sed in via morum; et vocat eos lucis filios non quantum ad generationem, sed quantum ad imitationem, non ratione originis, sed ratione similitudinis; tanquam aperte diceret: ut imitatores lucis ambulate vel secundum lucis similitudinem ambulate. Sicut autem experimento novimus et oculata fide videmus, lux corporalis ambulat perspicua penetrando, tenebras purgando, occulta manifestando, sensus immutand o aegros offendendo et sanos oblectando. Istis sex modis debent spiritualiter ambulare primi filii lucis. Debent enim ambulare perspicua penetrando per conscientiae propriae discussionem; tenebras peccatorum purgando per cordis contritionem; occulta manifestando per oris confessionem; sensus immutando per boni exempli ostensionem; aegros offendendo per malorum evitationem; sanos oblectando per bonorum visitationem.

In primis itaque paenitentes debent ut filii l ucis ambulare perspicua penetrando per conscientiae propriae discussionem. Sic autem ambulavit illa mulier fortis, de qua loquitur (Sapiens) Proverbiorum ultimo : Consideravit semitae domus suae.

Domus nostra est conscientia nostra, quae nobis est perspicua; unde, cum semitae eius consideram us, ad similitudinem lucis perspicua penetramus. Sic ambulavit Psalmista, cum dixit: Cogitavi viae meae et converti pedes meos in testimonia tua. Sed aliud est considerare vias, aliud considerare semitae; semitae ratione brevitatis pertinent ad actus animae interiores; viae, ratione prolixitatis ad actus exteriores. Actus autem interiores sunt semitae breves, ad mortem breviter perducentes, quoniam quatuor solum passus continent, quibus pedes animae ad mortem currunt, vel currere solent Unus pes animae est motus apprehensivus, alter motus appetitivus; apprehensivus dexter, appetitivus sinister; quoniam pes dexter movetur prius, sinister posterius, et secundum Philosophum " apprehenso praecedit appetitum ". Primus itaque passus pedis dextri est peccati cognitio; secundus, scilicet pedis sinistri, delectatio; tertius, pedis dextri, deliberatio; quartus, pedis sinistri, electio; in peccati autem electione pervenitur ad mortem animae.

Actus autem exteriores ratione prolixitatis dicuntur viae, in quibus propter peccati procurationem et perpetrationem diutius fatigantur pedes animae; unde Sapientiae quinto dicunt animae peccatrices: Lassati sumus in via iniquitatis et perditionis, et ambulavimus vias difficiles. Non solum ergo considerare debemus vias, sed etiam semitas, si volumus perfecte discutere conscientias nostras

Sunt antem nonnulli non lucis filii, sed lucis adversarii, non considerantes semitas domus suae, sed solum alienae; natura quidem lucis est penetrare corpus perspicuum, sicut crystallum aut vitrum, non corpus opacum, sicut lapidem aut lignum Hi autem e contrario conscientias suas sibi perspicuas discutiendo non penetrant, sed conscientias alienas illis opacas et obscuras suspicando perlustrant. Et videtur, quod tales sint diaboli officiales, qui sententias diabolicas praecipitant sine causae commissione, sine causae cognitione: sine causae commissione, quia aliena conscientia non est eorum discussioni commissa, sed potius interdicta, dicente Domino Matthaei septimo : Nolite iudicare, ut non iudicemini; sine causae cognitione, quia, testificante Apostolo primae ad Corinthios secundo nemo scit quae sunt hominis nisi spiritus hominis: Videntur etiam tales latrunculis similes, qui solent arcas apertas negligere et signatas confringere; sic et isti, negligentes conscientias proprias, quae sibi sunt apertae, exquirunt alienas, quae sibi sunt sigillatae, de quibus ait Seneca : "Furem signata sollicitant, aperta praeterit effractarius ".

Secundo debent paenitentes ut filii lucis ambulare te nebras peccatorum purgando per cordis contritionem. In persona talium dicebat Raguelis filia Tobias tertio: Post tempestatem tranquillum facis et post lacrymationem et (letum exsultationem infundis, quia per fletum compunctionis et contritionis dissolvitur tenebrosa nubes iniquitatis; quod ut magis sit manifestum, adducamus naturale exemplum. Sicut in mundo maiori de terra et aqua vapores elevantur usque ad medium aeris; sic in minori mundo, scilicet in homine, de sensu et imaginatione cogitationes ascendunt usque ad iudicium rationis. Anima namque, secundum Augustinum in libro de Spiritu et anima , "assimilatur terrae per sensum, aquae per imaginationem et aeri per rationem ". Et sicut in maiori mundo vapores elevati infrigidantur propter malitiam aeris et praepediunt aspectum solis; sic in minori mundo cogitationes de sensualitate ascendentes infrigidantur et calore gratiae privantur propter malitiam rationis peccato consentientis et impediunt aspectum Solis iustitiae . Haec est tenebrosa nubes, quae obnubilat animas peccatrices, de qua legitur Threnorum tertio: Opposuisti nubem tibi, ne transeat oratio. De oppositione ista videbatur loqui

Psalmus: Iniquitatem, inquit, si aspe xi i n corde meo, ecce, nubes opposita; non exaudiet Dominus ecce, oratio impedita

Sicut etiam nubes corporales aspectum solis praepedientes aliquando coruscationibus rutilant, tonitruis resonant, fulminibus comprimuntur et in pluviam resolvuntur; ita nubes spirituales, divinum aspectum nobis abscondentes, aliquando rutilant, aliquando resonant, rationis scintilla accusationibus coruscante et comminationibus intonante Cum autem illuxerint coruscationes hujusmodi orbi terr ae , cum a voce tanti tonitrui turbatae sint terrestres animae, compellitur peccator aperire os suum et attrahere spiritum, dicens cum Psalmista : Miserere mei, Deus etc.; aut cum publicano : Deus, propitius esto mihi peccatori, Lucae decimo octavo. Tunc, afflante Spiritu, fluunt aquae, et resoluta nube iniquitatis in pluviam compunctionis, restituitur animae aspectus solis iustitiae. Hanc purgationem petebat sibi fieri Propheta, cum dicebat: Redde mihi laetitiam salutaris, t ui .

Sunt autem multi rebelles lumini, qui non curant purgare peccatorum tenebras per cordis contritionem, quoniam, sicut legitur Ioannis tertio, magis dile xer unt te nebr as quam lucem. Tales videntur de corde suo facere dormitorium diaboli, qui sub umbra dormit, ut dicitur Iob quadragesimo .

Tertio debent paenitentes ut filii lucis ambulare occulta manifestando per oris confessionem. Sic ambulaverit qui dicebat : Delictum meum cognitum tibi feci et iniustitiam meam non abscondi; sic ambulavit Iob, qui dixit Iob trigesimo primo: Si abscondi quasi homo peccatum meum et celavi in sinu meo iniquitatem meam, supple: male mihi accidat Ita debent paenitentes occulta peccata per confessionem manifestare. Quis enim tam insanus, qui scienter in camera sua incendium celaret et bona sua concremari dimitteret, si posset occurrere manifestando et aquae beneficium postulando ? Et procul dubio peccatum in conscientia est incendium in camera et consumit bona spiritualia. Debet ergo per confessionem manifestari, et aquae vivae, scilicet gratiae, beneficium postulari De tali quidem incendio legitur in Psalmo: Ignis exarsit in synagoga eorum, flamma combussit peccatores. Talis synagoga sunt paenitentes animae daemonum cultibus profanatae, de quibus dicitur Apocalypsis secundo : Non sunt Iudaei, id est confitentes, sed sunt synagoga satanae.

Et quis furem celaret in domo propria et praedari dimitteret bona sua, si manifestando posset eum deprehendere et bona perdita recuperare? Et quid aliud est peccatum in anima quam latrunculus in domo propria diripiens gratiarum et virtutum bona? Debet ergo peccator ipsum deprehendere manifestando culpam et perdita recuperare recipiendo iustificationem vel iustificationis gratiam. De latrone isto legitur in Threnis: Oculus meus depraedatus est animam meam.

Quarto debent poenitentes ut filii lucis ambulare sensus immutando per boni exempli ostensionem mutando scilicet veterem conversationem, sicut ambulavit Psalmista , cum dixit: Nunc coepi; haec mutatio dexterae Excelsi, ubi post novae vitae inceptionem statim subiungit vete ris mutationem. Sic debent paenitentes facere, veterem conversationem mutando, bonum exemplum ostendendo quoniam non possunt simul induere spiritum Dei et spiritum huius mandi, non possunt servire Deo et mundo. De primo, primae ad Corinthios secundo: Nos autem non spiritum huius mundi accepimus, sed spiritum, qui ex Deo est; de secundo, Iacobi quarto: Amicus huius saeculi inimicus Dei constituitur.

Quinto debent poenitentes ut filii lucis ambul are aegros oculos offendendo per malorum evitationem. Sic ambulavit qui dixit : Non seii cum concilio vanitatis, et cum iniqua gerentibus non introibo. Sic debent poenitentes malorum contubernia declinare nec debent timere eorum vituperia, quoniam " malis displicere laudabile est ", ut dicit Seneca; nec debent appetere eorum praeconia, quia, secundum Senecam , " sit tibi tam triste laudari a turpibus, quam si lauderis ob turpia "; nec debent sequi eorum blandiloquia, iuxta illud Proverbiorum primo : Fili mi , si te lactaverint peccatores, ne acquiescas eis.

Quis enim tam delirus, qui, si fuisset ab aliquibus spoliatus et vulneratus, ad eorum consortium rediret, nisi forte sic armatus et munitus, ut eos, spoliare posset, vel superare confideret? Quis autem ignorat, quam multi propter mala consortia sunt bonis gratuitis spoliati et in bonis naturalibus vulnerati? Debent ergo tales cavere a talium societate, nisi forte, armati zelo caritatis fraternae, sperarent eos ab erroribus revocare, sicut ille qui dicebat: Inmatutin o interficiebam omnes peccatores terrae. Sic poenitentes in matutino gratiae debent, concepto spiritu, malos socios quantum ad malitiam, prout possunt, interficere et ad gratiam suscitare.

Sexto debent poenitentes ut filii lucis ambulare sanos oculos oblectando per bonorum visitationem. Sic ambulabat sponsa, Canticorum quarto : Vadam , inquit, ad montem myrrhae et ad collem thuris, hoc est ad viros austerae vitae, qui significantur per monte m myrrhae, et ad viros magnae devotionis, qui significantur per collem thuris. Sic debent paenitentes facere, scilicet bonorum consortia frequentare, ut eorum foveantur consolatione, nutriantur eruditione et iuventur intercessione, iuxta illud Ecclesiastici sexto: In m ultit udine presbyterorum prudentium sta, et sapientiae illorum ex corde coniungere, quoniam non est tutum contra satanam singulare certamen aggredi. De hoc scriptum est Iob quadragesimo primo: Non est super terram potestas, quae comparetur ei.

II. Non solum poenitentes, sed etiam proficientes docet Apostolus ambulare, cum dicit: Ut filii lucis ambulate. Quantum ad proficientes spectat, lux corporalis materialiter ambulat, scilicet tempora numerando, munditiam servando, circulariter se multiplicando, calorem generando, radios reflectendo et angulos adaequando. Istis sex modis debent ambulare secundi filii lucis. Debent siquidem ambulare tempus numerando per perfectam circums pecti onem, munditiam servando per defectuum declinationem, circulariter se multiplicando per proximorum illuminationem, calorem generando per tepidorum i nflammati onem, radios reflectendo per afflictorum compassionem, angulos adaequando per passionis et compassionis proportionem.

Primo igitur debent proficientes ut filii lucis ambulare tempora numerando per perfectam circumspectionem. Ita spiritualiter ambulavit Abraham, Genesis decimo tertio , cum dictum est ei a Domino: Leva oculos tuos et vide a loco, in quo nunc es, ad aquilonem et meridiem, ad orientem et occidentem.

Per aspectum quadruplicem intelligimus quadrimembrem profectuum circumspectionem; oriens pertinet ad praeterita, occidens ad futura, meridies ad prospera, aquilo ad adversa. Quid est ergo ista respicere nisi providere circumspecte, quantum proficiendum sit in futuris periculis cavendis, in praeteritis redimendis, in adversis tolerandis et in prosperis moderandis? Ita debent proficientes tempus suum disponere, quidquid faciendum sit, eligere, quid quando faciendum sit, ordinare. Ipsi enim aedificati sunt aedificium virtuale, et ideo debent necessaria sollicite providere, dicente Domino Lucae decimo quarto : Quis ex vobis, volens turrim aedificare, non prius sedens computat sumtus, qui necessarii sunt, si habeat ad perficiendum?

Secundo debent proficientes ut filii lucis ambulare munditiam servand o per defectuum declinationem. Sic ambulare proposuit Salomon, cum dixit Ecclesiastae secundo : Cogitavi in corde meo abstrahere a vino carnem meam, ut animum meum transferrem ad sapientiam devitaremque stultitiam. Similiter ambulare voluit Propheta, cum ait: Et ero immaculatus dum eo, et observabo me ab iniquitate mea. Ita debent proficientes defectus evitare, munditiam conservare, omni custodia servando cor suum, iuxta illud Proverbiorum quarto, quemadmodum fidelis castellanus castellum suae fidelitati commissum.

Tertio debent proficientes ut filii lucis ambulare circulariter se multipli can do per proximorum illuminationem, exemplo illius, de quo dicitur in Psalmo : Paravi lucernam Christo meo; et Ioannis quinto: Ille autem erat lucerna ardens et lucens. Sic debent proficientes interius ardere, foris lucere, quia, secundum Bernardum , "ardere parum, lucere vanum ". Tales erant, quibus dictum est ab Apostolo ad Philippenses secundo: Inter quos lu cetis sicut luminaria in mundo, verbum vitae continentes.

Quarto debent proficientes ut filii lucis ambulare calorem generando per tepidorum inflammationem , exemplo Salvatoris, de quo Lucae duodecimo : Ignem veni mittere in terram, et quid volo, nisi ut accendatur? Similiter debent proficientes caritatis ignem accendere et socios inflammare; non debent propter verecundiam dimittere, quia non est verecundum, sed honorificum; Ecclesiastici vigesimo tertio: Gloria magna est sequi Dominum.

Quinto debent proficientes ut filii lucis ambulare radios reflectendo per afflictorum compassionem. Sic ambulavit Iob, qui de se ipso asserit Iob trigesimo : Flebam quondam super eo qui afflictus erat, et compatiebatur anima mea pauperi. Ita debent condolere afflictis quasi commiseris, quoniam, sicut habetur ab Apostolo primae ad Corinthios duodecimo, si quid patitur unum membrum, compatiuntur omnia membra.

Sexto debent proficientes ut filii lu cis ambulare angulos adaequando per passionis et compassionis proportionem, quia secundum quantitatem passionis debet moderari quantitas compassionis ut gravis passionis sit gravis compassio, ut levis passionis levis compassio. Debent (animadvertere ), quod in radiorum reflexione radius incidens et radius resiliens constituunt aequales angulos. Sicut autem in inflexione naturali, ita in spirituali debent anguli aequales constitui. Per angulos, qui arcti sunt et angusti, significatur angustia cordis; per radium incidentem, aspectus fraternae passionis; per radium resilientem, affectus compassionis. Tunc ergo a radio incidente et resiliente aequales anguli constituuntur, quando angustia compassionis passionis angustiae adaequatur Sic ambulabat Propheta, quando dicebat : Defectio tenuit me pro peccatoribus derelinquentibus legem tuam. Videbat peccatores miserabiliter morientes; et ideo deficiebat ipse misericorditer commoriendo. Non sic compatiuntur qui pro amicorum incommodo temporali sive corporali inconsolabiliter, pro spirituali vero insensibiliter afficiuntur. Debent ergo proficientes fraternae miseriae commensurare affectum misericordiae, ut possint dicere cum Apostolo secundae ad Corinthios undecimo: Quis infirmatur, et ego non infirmor? ubi infirmitas respondet infirmitati et compassio passioni.

III. Non solum ad primos et secundos lucis filios pertinet verbum Apostoli sed etiam ad tertios, scilicet ad perfectos. Unde et istis dicendum potissime: Ut filii lucis ambulate. Quantum ad eos pertinere dignoscitur, lux materialiter ambulare videtur; ambulat enim subito alterando, nubes fugando, rorem stillando, sensus suspendendo, stuporem incutiendo, ecstasim inducendo. Istis sex modis debent ambulare tertii filii lucis, scilicet subito alterando per lucidam conversationem, nubes fugando per ment is serenationem, rorem stillando per cordis devotionem, sensus suspendendo per caelestium contemplationem vel speculationem, stuporem incutiendo per divinorum operum admirationem et ecstasim proferendo per mentis alienationem.

Primo itaque debent perfecti ambulare ut filii lucis subito alterando per lucidam conversationem. Sic ambulare docuit Apostolus, cum dixit primae ad Timotheum quarto : Exemplum esto fidelium in verbo, in conversatione etc. Tales sunt viri Religiosi quantum ad habitum exteriorem, quia, sicut habetur in Psalmo, amicti sunt lumine sicut vestimento. Ipsorum enim regularia vestimenta quasdam sunt paenitentiae documenta; unde subito alterant; quoniam inspectores suos ipsius habitus exterioris inspectione informant. Sed caveant, ne quod habitus exterior protestatur, habitus interior diffiteatur, sicut illi, de quibus secundae ad Timotheum tertio: Habentes speciem quidem pietatis, virtutem autem eius abnegantes.

Secundo debent perfecti ut filii lucis ambulare nubes fugando per mentis serenationem. Taliter profecto ambulaverit qui confidenter dicebat secundae ad Corinthios primo : Gloria nostra haec est, testimonium conscientiae nostrae.. Taliter serenatae debent esse perfectorum conscientiae, qui intra conscientias occupantur, non extra vagantur; loca enim, quae frequentantur, frequenter purgantur; unde non est mirum, si imperfectorum conscientiae sint impurae, quia nolunt eas frequentare.

Sed quid dicemus de claustralibus gyrovagis, qui libentius vagantur in diversoriis, quam quiescant in claustris ? Procul dubio non videntur habere serenas conscientias, quia libentius inhabitarent eas, sicut faciebat Psalmista, cum diceret: Benedictus Dominus, quoniam mirificavit misericordiam suam mihi in civitate munita.

Civitas ista erat eius conscientia, in qua tot erant domicilia, immo praeclara palatia, quot recta consilia, quot sancta desideria, quot pia exercitia. Haec etiam civitas erat bene munita, quoniam ibi habitabat multitudo caelestium charismatum et virtutum. Iucundum erat Prophetae in hac civitate habitare, non curabat exterius oberrare. Unde et animam suam ab exterioribus ad interiora revocabat dicens : Convertere, anima mea, in requiem tuam, quia Dominus benefecit tibi. Non videntur percepisse haec divina beneficia qui non libenter quiescunt in civitate ista, quia, secundum doctrinam Senecae, " primum argumentum compositae mentis est posse secum consistere ".

Tertio debent perfecti ut filii lucis ambulare rorem stillando per cordis devotionem. Sic ambulare desiderabat Propheta, cum ait : Adipe et pinguedine repleatur anima mea. Sic ambulare debent viri perfecti et devotionis dulcedine impinguari, ut impleatur in eis illud propheticum: Impinguasti in oleo caput meum. Nec enim decet, eos habere terram arentem, sed irriguum, superiori et inferiori irriguo irrigatam, hoc est compunctionis et devotionis irrigatione. Talem terram impetravit Axam a patre, Iudicum primo, id est, talem quoque debent ipsi a Patre luminum impetrare, alioquin videntur esse similes montibus Gelboe, de quibus legitur secundi Regum primo: Montes Gelboe, nec ros nec pluvia veniant super vos, quia iam non essent montes per eminentiam perfectionis, sed potius per tumorem praesumtionis, nec veniret super eos ros devotionis nec pluvi a compunctionis.

Quarto debent perfecti ut filii lucis ambulare sensus suspendendo per caelestium speculationem. De ambulatione ista sive suspensione habemus exemplum Iob septimo : Suspendium elegit ani ma mea. Simile suspendium eligi debet a viris perfectis, ut possint dicere cum Apostolo ad Philippenses tertio: Nostra conversatio in caelis est. Sed quid dicetur de illis qui nec in caelis sunt per contemplationem nec in terris per actionem? Ubi ergo sunt? Sine dubio nusquam sunt; et hoc per mentis evagationem, Quia, ut dicit Seneca, " nusquam est qui ubique est ". Ita ipsi nusquam sunt mansionarii, sed ubique vagi et profugi per fluctuantiam cordis sui.

Quinto debent perfecti ut filii lucis ambulare stuporem sustinendo per divinorum operum admirationem. Sic ambulabat et stupebat qui dicebat : Quam magnificata sunt opera tua, Domine ! Nimis profundae factae sunt cogitationes tuae. Et vere magna sunt opera illius qui facit mirabilia magna solus. Magna namque sunt opera creationis, sed maiora opera recreationis, sed maxima opera glorificationis. Haec debent viri perfecti assidue admirari, si volunt admiratione sublevari sublevatione illuminari, illuminatione delectari et mirabiliter delectando ac delectabiliter admirando contemplari; alias non poterunt contemplativi realiter, sed tantum nominaliter nuncupari

Et quid prodest nomen habere sine re? Quid valet vacare ab exercitiis exterioribus et non gustare, quam suavis est Dominus ? Quid prodest perfectionem vitae vovere et non reddere, secundum dictum Poetae: " Pollicitis dives quilibet esse potest "; et secundum proverbium vulgare: " Promittere et non dare est stultum confortare ". Unde tales videntur Deum pro stulto habere.

Sexto debent viri perfecti ut filii lucis ambulare ecstasim praeferendo per mentis alienationem. Sic ambulaverunt tres discipuli, qui interfuerunt dominicae transfigurationi, de quibus Matthaei decimo septimo legimus, quod nubes lucida obumbravit eos, quoniam raptus gratia sive alienatio ecstatica videtur esse quasi nub es lucida, simul obumbrans et illuminans: obumbrans quantum ad humana illuminans quantum ad divina. Talis etiam defectio insinuatur in Psalmo: Memor, inquit, fui Dei, in quo notatur meditantis admiratio; et delectatus sum, in quo notatur admirantis delectatio; et defecit s piritus me us, in quo notatur mentis alienatio.

Ad talem alienationem debent disponi viri perfecti per magnitudinem devotionis admirationis et spiritualis exsultationis Et tunc poterunt confidenter petere osculum Sponsi, dicentes cum sponsa Canticorum primo : Osculetur me osculo oris sui. Tunc etiam poterunt revelata facie gloriam Domini speculari cum Apostolo, secundae ad Corinthios tertio.

Ecce, potestis manifeste videre, qualiter docet Apostolus omnes filios lucis spiritualiter ambulare. Sic ambulemus, ut filii lucis simus et ad contemplandum lucem inaccessibilem pervenire possimus, quod nobis concedat lux vera , quae illuminat omnem hominem etc.