In Evangelium Secundum Lucam

 PROOEMIUM BEATI LUCAE IN EVANGELIUM SUUM.

 CAPUT I.

 IN CAPUT I LUCAE

 Sequitur:

 Ecce opportunitas ex opere. Et sequitur, ponens opportunitatem ex tempore dicens :

 Sequitur de loci opportunitate, cum dicit :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur:

 Sequitur :

 Sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur:

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur:

 Dicit igitur:

 Sequitur:

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur:

 Dicit igitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur:

 Unde sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur laetissimus auditus:

 Sequitur congratulationis modus, cum dicit :

 Sequitur de sanctitatis istius Praecursoris progressu.

 Dicit igitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur de effectu cum dicit:

 Et ideo sequitur signum duplex, naturae, et gratiae.

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur:

 CAPUT II.

 IN CAPUT II LUCAE

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur de re annuntiata :

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 Et ideo sequitur :

 Sequitur de effectu.

 Sequitur:

 Sequitur :

 Sequitur finis, cum dicitur :

 Sequitur:

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 Et hoc est quod sequitur:

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 CAPUT III.

 IN CAPUT III LUCAE

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur de missi obedientia :

 Sequitur:

 Unde sequitur :

 Sequitur :

 His igitur de causis baptizari voluit Dominus. Sequitur :

 CAPUT IV.

 IN CAPUT IV LUCAE

 Sequitur de auctoritate, cum dicit : Evangelizare, etc.

 Sequitur :

 Dicit igitur :

 Sequitur :

 CAPUT V.

 IN CAPUT V LUCAE

 Et hoc est quod sequitur :

 CAPUT VI.

 IN CAPUT VI LUCAE

 Dicit igitur:

 Sequitur:

 Sequitur :

 Sequitur :

 Et ideo sequitur:

 Et hoc est quod sequitur:

 Unde sequitur:

 Sequitur :

 Sequitur :

 Unde sequitur:

 CAPUT VII.

 IN CAPUT VII LUCAE

 Et hoc est quod sequitur:

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 CAPUT VIII.

 IN CAPUT VIII LUCAE

 Et hoc est quod sequitur :

 Unde sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et ideo sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur:

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur.

 Sequitur :

 CAPUT IX.

 IN CAPUT IX LUCAE

 Sequitur:

 Sequitur:

 Sequitur:

 Sequitur:

 Dicit igitur :

 Sequitur :

 Dicit igitur tangendo tria : discubitum, ordinem discumbentium, et numerum satiatorum.

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 Et hoc est quod sequitur:

 Dicit igitur : Et ecce.

 Et hoc est quod sequitur:

 Et hoc est quod sequitur:

 Sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 CAPUT X.

 IN CAPUT X LUCAE

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur:

 Sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur de officiis Marthae.

 CAPUT XI.

 Dicit igitur:

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Dicit igitur :

 Et hoc est quod sequitur:

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 CAPUT XII.

 IN CAPUT XII LUCAE

 Dicit igitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Dicit igitur de primo : Sint lumbi vestri praecincti.

 Sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 CAPUT XIII.

 IN CAPUT XIII LUCAE

 Dicit igitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequi?ur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 CAPUT XIV.

 IN CAPUT XIV LUCAE

 Et hoc est quod sequitur :

 Dicit igitur :

 Et hoc est quod sequitur tertium :

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 CAPUT XV.

 IN CAPUT XV LUCAE

 Dicit igitur:

 Dicit igitur : Et dixit.

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Dicit igitur de primo horum :

 CAPUT XVI.

 IN CAPUT XVI LUCAE

 Et hoc est quod sequitur :

 CAPUT XVII.

 IN CAPUT XVII LUCAE

 Dicit igitur :

 Dicit igitur illis :

 Et hoc est quod sequitur :

 Dicit igitur :

 Et hoc est quod sequilur.

 Dicit igitur :

 CAPUT XVIII.

 IN CAPUT XVIII LUCAE .

 Dicit igitur :

 Dicit igitur:

 Dicit igitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 CAPUT XIX.

 IN CAPUT XIX LUCAE

 Dicit igitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Dicit igitur : Et ait illi dominus ejus, benigne suscipiens eum :

 CAPUT XX.

 IN CAPUT XX LUCAE

 Dicit igitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 CAPUT XXI.

 Dicit igitur:

 CAPUT XXII.

 IN CAPUT XXII LUCAE

 Dicit igitur:

 Dicit igitur:

 Et hoc est quod sequitur:

 Dicit igitur :

 Et ideo sequitur :

 Dicit igitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 CAPUT XXIII.

 IN CAPUT XXIII LUCAE

 Dicit igitur :

 Dicit igitur :

 Dicit igitur :

 Dicit igitur :

 Dicit igitur : Ducebantur autem, cum amara necessitate tracti. Thren. v,

 Dicit igitur de primo : Jesus autem, omnia haec mala et vituperia perpessus, dicebat,

 Dicit igitur : Et stabat minaciter populus spectans,

 Et hoc est quod sequitur :

 CAPUT XXIV

 IN CAPUT XXIV LUCAE

 Dicit igitur:

 Et hoc est quod sequitur:

 Dicit igitur:

 Dicit igitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Dicit igitur :

 Dicit igitur: Et ipsi adorantes. Matth.

Et hoc est quod sequitur :

" Ut pasceret porcos. "

Porcus nomine suo quasi sptircus dicitur, quia spurcitiis gaudet. Et nos quidem jam in praehabitis, et super Matthaeum propria porci diximus : tamen et hic aliqua dicemus.

Dicit autem Glossa, quod porci sunt daemones, qui spurcitiis delectantur. Psal. XVI, 11 : Satiirali sunt filiis, scilicet re porcina, et diviserunt reliquias suas parvulis suis. Hos iste pavit, quando Voluntati eorum satisfecit. Isa. lxv, 1 : Qui comedunt carnem suillam, et jus pro famem in vasis eorum.

Luxuria autem praecipue est porcina. Proverb. XI, 22 : Circiilus aureus in naribus suis, sive porcae, mulier fatua et pulchra. Statira enim gemmam annuli ponit in stercore. Et sic facit luxuriosus, omnem decorem suum abscondit in infamia luxuriae.

Porcus etiam ferventis est irae : et ideo corrixatio proprie est porcorum. Psal. lxxix, 14 : Singularis ferus, hoc est, porcus, depastus est eam, Domini scilicet vineam.

Est etiam porcus aper indignanter superbus : et ideo alia secat animalia, nec patitur societatem aliorum. Matth. VII, 6 : Nolite dare sanclum canibus, neque mittatis margaritas vestras anle porcos: ne forte conculcent eas pedibus suis, et conversi dirumpant vos.

Cupidi etiam valde sunt porci, et soli volentes possidere suani habitationem : et. ideo significant avaros. Matth. VIII,

31 : Si ejicis nos hinc, mitte nos in. gregem porcorum.

Est etiam ventrosus porcus : et ideo significat gastrimargiam, quae est ventris insania. II Petr. II, 22 : Canis reversuss ad vomilum, et, Sus Iota in volulabro luti.

Est eliam porcus piger propter carnis pondus : et significat pigritiam, quae est acidia. Levit. XI, 7 : Sus, qui cum ungillam dividat, non ruminat, immunda erit vobis. Non enim habet discretivam vim ad discernendum inter spiritualia (in quibus veloces esse debemus) et carnalia. (ad quae tardi esse deberemus).

Hos igitur porcos misit eum pascere civis regionis ignominiosae, quae tota est plena puteis bituminis voluptatum, sicut Sodoma : sicut dicitur. Genes. XIII, 13 : Et haec fuit occupatio sua in labore vili et inutili.

" Et cupiebat implere ventrem suum de siliquis quas porci manducabant : et nemo illi dabat. "

Hic tangilur laboris inutilis frustratio.

Et dicit tria : turpe desiderium, porcinum cibum desideratum, et desiderii frustrationem.

De primo dicit : " Cupiebat, " ardenti concupiscentia. Jacob. IV, 3 : Petitis et non accipitis, eo quod male petatis : ut in concupiscentiis vestris insumalis.

Hic enim nihil cupiebat nisi insumere sicut pecus,et " implere ventrem suum," hoc est, carnalem concupiscentiam. Ad Philip. III, 19 : Quorum deus venler est, et gloria in confusione ipsorum qui tcrrena sapiunt. Eccle, ii, 25 : Quis ita devorabit, et deliciis affluet ut ego ? Et nota quod dicit: Implere ventrem suum : quia ad tantam erat reductus necessitatem, quod jam non cogitabat sapores :

dummodo venter quocumque secundum quantitatem impleretur. Job, VI, 7 : Quae prius nolebat tangere anima mea, nunc prae angustia cibi mei sunt.

" De siliquis quas porci manducabant. "

Siliqua, secundum Glossam, est genus leguminis, habens folles sicut faba vel pisa. Et dicit quod est legumen concavum, multum habens de folle, efparum de substantia. Dicunt autein alii, quod est fructus cujusdam arboris. Secundum Philosophum autem naturalem in scientia de Vegelabilibus, non dicitur siliqua aliquis fructus, vel semen, vel legumen : sed generaliter omnis folliculus concavus, in quo semina, vel fructus, vel legumina continentur, siliqua vocatur. Famis enim tempore, dominus porcorum fructus et legumina comedendo, vel vendendo, in usus proprios redegerat : et porcis, et custodi porcorum siliquas, ad infelicem vitatn sustentandam, in cibum ministrabat.

Significant autem siliquae siccas libidinosorum consolationes in amplexibus et tactibus turpibus : quando peccatum committi non potest, vel non licet propter homines : sicut qui langunt turpia mulierum, ubera, et inguina foetentia. Et in hoc delectantur sicut sus, quae submittit aures in concupiscentia. Job, xxx, 4 : Mandebant herbas, et arborum cortices : et radix juniperorum erat cibus eorum. Herbae sunt cibus jumentorum. Arborum autem cortices sunt non ligni quidem cortices, sed fructuum : sicut diximus. Et illi cortices dicuntur siliquae. Et radix juniperorum prae omnibus lignis continere dicitur ignem : ita ut quadraginta diebus sub cineribus inclusum, carbo de radice juniperi dicitur ignem continere. Et signiticat incendii materiam libidinis inexslinguibilem, etiam in non valentibus peccare.

" Et nemo illi dabat. "

Quia ea in usum sumere vel non valebat, vel propter confusionem non licebat. IV Reg. VII, 19 : Videbis oculis tuis, et inde non comedes. Psal. CIX, 10 : Peccator videbit, et irascetur, dentibus suis fremet et tabescet: desiderium peccatorum peribit. Hic enim verum est illud poetae :

Tan latus a labris fugientia pocula captat. Quo sunt plus pote, plus sitiuulur aquae.

Proverb. xx, 4 : Propter frigus piger arare noluit, mendicabit ergo aestale, et non dabitur illi. Hoc est, refrigerium aquae, quod damnatus in inferno petivit, qui de nullo bono curavit, nec non obtinuit . Unde Beatus Bernardus : "In " aeternum non obtinebit quod vult : et " tamen quod non vult, in perpetuum (c sustinebit. " Haec enim pertinacia est iniquae volunlatis, et praecipue in damnatis : ut adhuc peccandi habeat desiderium, etiam cum non valet explere delictum. Et illi spadones diaboli, qui fornicari non possunt, et ad puellam suspirant. Eccli. xxx, 20 et 21 : Portans mercedes iniquitatis : videns oculis, et ingemiscens, sicut spado complectens virginem, et suspirans. Sic voluntatem habens ad omne peccatum, et perficere non valens.

" In se autem reversus, dixit : Quanti mercenarii in domo patris mei abundant panibus, ego autem hic fame pereo ! "

Dicuntur autem hic tria : reversio ad sui cognilionem, attrahentia ad patris reversionem, et ejus quod cogitaverat per effectum impletio.

De primo dicit : " Ipse autem, " pec- cati vias invenirc non valens. Osee, II, 6 : Sepiam viam tuam spinis, et sepiam eam maceria, et semitas suas non inveniet.

" In se reversus, " hoc est, ad rationis actum introrsus in corde, a quo discesserat, " reversus. " Isa. xlvi, 8 : Redite, praevaricatores, ad cor. Psal.

lxxvi, 7 : Exercitabar cum corde meo, et scopebam spiritum meum. Iste est nuntius qui adJob revertitur, damna renuntians .

" Dixit. "

Hic tangit ea quae ad revertendum traliebant.

Dicit autem duo : spem benignitatis et charitatis paternae in genere conjunctos : et a relictionem paenarum peccati, qua pungebatur in exsilio. Et ex his elicitur revertendi (impositum.

De primo dicit :

" Quanti mercenarii, "

Ad domum patris non pertinentes, scd mercede temporali sibi constituta servientcs, sicut Judaei, qui semper spe mercedis temporalis servierunt. Deuter. XXXIII, 28 : Tanlummodo oculus Jacob in lerra frumenti, et vini. Psal. IV, 8 : A fructu frumenti, vini, et olei sui multiplicati sunt.

Et hi

" In domo patris mei, "

Hoc est, in familia magni patrisfamilias. II ad Timoth. ii, 20 : In magna autem domo non sunt solum vasa aurea et argcntea, sed et ignea et fictilia: et quaedam quidem in honorem, quaedam autem in contumeliam. Mercenarius vero invite servit, et tamen servit in spe mercedis. Et hac accepta de domo egreditur, et nihil honoris habet : tamen multa bona facit, et ideo sui indigetur : et non tantum toleralur, sed etiam ad domum vocatur etconducitur. Ita est qui in Ecclesia pro mercede temporali servit : sicut Clericus pro stipendio praebendae multa bona facit, et vocatur, et remuneratur : sed tandem sine honore cum damnandis egreditur. I Corinth. IX, 17 et 18 : Si enim volens hoc ago, mercedem habeo : si autem invilus, dispensatio mihi credita est. Quae est ergo merces mea ? Ut Evangelium praedicans, sine sumptu ponam Evangelium, ut non abutar potestate mea in Evangelio. Iste enim se non exponit periculo pro domo patrisfamilias. Ezechiel. XIII, 5 : Non ascendislis ex adverso, neque opposuistis murum pro domo Israel. Joan. x, 13 : Mercenarius fugit, quia mercenarius est, et non pertinet ad eum de ovibus.

" Abundant panibus, "

Adlitteram. Panibus cor confortantibus veritate verbi, gratia virtutis, et refectione sacramenti : de quibus panibus jam anle diximus, et habent unde se et alios reficiant. Psal. xxxv, 9 : Inebriabuntur ab ubertate domus luae, et lorrenle voluptatis luae potabis eos. Isa. XXI, 11 : Qui habitatis terram auslri, cum panibus occurrite fugienti. Isa. XXXIII, 16 : Panis ei dalus est, aquaeejus fideles sunt. Haec igitur spes traxit eum : quia liberalis fuit etiam in non conjunctos.

" Ego autem hic fame pereo, "

Refectione destitutus : sicut Gentilis populus in idololatria, et sicut quilibet in peccati exsilio. Aggaei, I, 6 : Comedislis, et non estis satiati. Et, ibidem, Qui mercedes congregavit, misit eas in sacculum pertusum. Quia si etiam aliquid delectationis habet peccatum, hoc ipsum non nutrit, sed convertitur in tormentum et venenum. Et idcirco fame perit etiam, qui delectamenta peccatorum comedit. Isa.XXIX, 8 : Sicul somniat esuriens, et comedit, cum autem fuerit expergefactus, vacua est anima ejus: et sicut somniat sitiens, et bibens, et postquam fuerit expergefactus, lassus adhiic sitil : sic facli sumus. Ille enim vere fame perit, qui delectatione peccati quaerit refici, et nihil reficitur, sed perit de die in diem. Isa. lxv, 13 : Ecce servi mei comedent , et vos esurietis: ecce servi mei bibent, et vos sitietis.

" Surgam, et ibo ad patrem meum. "

Ecce revertendi proposilum : in qua parte quatuor continentur : a peccato surrectio, ad patrem bonum profectio, peccati confessio, et veniae supplicatio.

De primo dicit : "Surgam, " non tantum in praesenti momentaneo, sed in omne sursum me agam. Ad Ephes, v, 14 : Surge, qui dormis, et exsurge a mortuis, et illuminabit te Chrislus. Isa. III, 2 : Consurge, sede, Jerusalem : solve vincula collii tui, captiva filia Sion, hoc est, vincula consuetudinis peccatorum, collum rationis tuae deprimentia. Psal. lxiii, 7 : Accedet homo ad cor altum. Luc. XXI, 28 : Levate capita vesira, quoniam appropinquat redemptio vesira. Sic igitur non ad terram, sed ad coeum iactus est sursum, cum caput mentis in sublime bonum extollit.

" Et ibo. "

Ecce ad patrem bonum profectio. Eccli.XVII, 25 : In paries vade saeculi sancli, cum vivis et dantibus confessionem Deo. Jerem. LI, 50 : Venite, nolite slare. Psal. lxxxiii, 8 : Ibunt de virtute in virlulem, videbitur Deus deorum in Sion. Genes. XXXII, 9 : Reverlere in terram tuam, et in locum nativitatis tuae. Ex Deo enim natus es, et lerra nativitatis tuae est habitatio Sanctorum.

" Ad patrem meum. "

Ad paternum fontem boni revertar. Eccli. XVI, 23 : Reverlere ad Dominum, et averlere ab injustitia tua, et nimis odito exsecrationem. Pater enim non obliviscitur substantiae et proprietalis patris, et affectus filialis. Substantia enim patris ipsa dulcedo est proprium, misereri et parcere : affectus ad filium scmper dependere. Et de substantia quidem dicitur, Sapient. XVI, 21 : Substantia lua dulcedinem tuam, quam in filios habes, ostendebat. De misericordia, Joel, ii, 13 : Patiens et multae misericordiae, et praestabilis super malitia. De affectu, II Regum, I, 26 : Sicut mater unicum amal filium, ita ego te diligebam.

Ad taleni igitur ibo patrem.

" Et dicam ei : Pater, peccavi in caelum, et coram te. "

Ecce humilis confessio, in qua tria dicit : sperh patris, confessionem veritatis, et eam quam meruit per peccatum abjectionem indignitatis.

De primo dicit: " Pater. " Quasi dicat : Nihil spei mihi est sine te, sed multa fiducia in te : qui vere pater es in patris affectu. Isa. lxiv, 8 : Nunc, Domine, pater noster es tu, nos vero lutum : et fictor noster tu, et opera manuum tuarum omnes nos.

" Peccavi. "

Ecce humilis et vera confessio. " Peccavi. " II Reg. XXIV, 17 : Ego sum qui peccavi, ego inique egi. Job, XXXIII, 27 : Peccavi et vere deliqui: et, ut eram dignus, non recepi.

" In caelum, "

Per metonymiam, hoc est, Sanctos et Angelos offendendo. Jerem. ii, 12 et 13 : Obstupescite, coeli, super hoc, et portae ejus, desolamini vehementer, dicit Do-minus. Duo enim mala fecit populus meus : Me dereliquerunt fontem aquae vivae, et foderunt sibi cisternas, cisternas dissipatas, quae continere non valent aquas. Peccatum enim redundat in verecundiam Sanctorum, qui caelum vocantur : quia eorum conversatio est cum Angelis in coelo. Isa. XXXIII, 7 : Ecce videntes, hoc est, Prophetae, clamabunt foris, Angeli pacis amare flebunt.

" Et coram te, "

Qui omnia vides. Vel, " Coram te, " hoc est, ante conspectum tuum. Ad Hebr. IV, 13 : Omnia nuda et operta sunt oculis ejus. Eccli. XXIII, 28 : Oculi Domini multo plus lucidiores sunt super solem, circumspicientes omnes vias hominum. Proverb. XVI, 2 : Omnes viae hominum patent oculis ejus.Dolor igitur est, quia peccavit in coelum in amissione et offensa societatis Sanctorum. Verecundia autem, quia coram parte peccavit. Deformitas autem ex ipso peccato. Psal. L, 6 : Tibi soli peccavi, et malum coram te feci.

" Jam non sum dignus vocari filius tuus, fac me sicut unum de mercenariis tuis. "

" Et surgens venit ad patrem suum. "

Ecce recognitio propriae indignitatis. Imaginem enim tuam in me deturpavi, et bona optima a te collata consumpsi : et ideo filius alienatus sum qui mentitus sum tibi, inveteravi in terra aliena, et a semitis tuis claudicavi. Non sum de illis de quibus dicitur, Jerem. XVII, 16 : Non sum turbalus te pastorem sequens, et diem hominis non desideravi. Sed alios sequens, indignus factus sum tua paternitate. Factus sum de illis de quibus dicitur, Joan. VIII, 44 : Vos ex patre diabolo estis, et desideria patris vestrivullis facere. I ad Corinth, xv, 49 : Portavimus imaginem lerreni, scilicet patris, et deturpavi imaginem luam. Sic igitur, " non sum dignus vocari filius tuus."

" Sed fac me sicut unum, etc. "

Ecce humilis supplicatio veniae. In hac autem sumplicatione recognoscit potentiam faciendi non esse in se, sed in patre. Et non dicit quod faciet mercenarium, quia ille non manet in domo patris in aeternum, sicut dicitur, Joan, VIII, 33 : sed quod faciat eum sicut mercenarium, hoc est, filium, in habitu humilitatis servi in domo operantem.

De primo dicit : " Fac, " tu, qui potestatem habes : ego enim defeci. Malth. III, 9 : Potens est Deus de lapidibus istis suscilare filios Abrahae. Servum enim potest facere filium Dominus Pater.

" Fac, " ergo qui omne bonum ex te facis. Isa. XXVI, 18 : A timore tuo concepimus, et quasi parturivimus, et peperimus spirilum, scilicet salutis. Sic igitur qui spiritum adoptionis dedisti jam, " fac, " per gratiam suhsequentem, " fac me, ", quia licet corruptus a factura tua prima, tu dixisti, Jerem, XVIII, 4 et seq : Dissipatum est vas quod figulus faciebat e luto manibus suis : conversusque fecit illud vas alterum, sicut placuerat in oculis ejus ut faceret. Et factum est verbum Domini ad me, dicens : Numquid sicut figulus iste, non potero vobis facere, domus Israel? ail Dominus : ecce sicut lutum in manu figuli, sic vos in manu mea, domus Israel." Fac, " ergo de luto corrupto vas quod merito placeat in oculis tuis.

Sic ergo dico : " Fac me, " non mercenarium : quia in domo tua perpetuo manere cupio : sed " sicut mercenarium, " qui in habitu humilitatis servi serviat, et tamen in domo remaneat : quia sic imitabor filium tuum dilectum,

ad Philip. II, 7 : Semetipsum exinanivit, formam seroi diripiens. Et post pauca, v 8 : Humiliavit semetipsum, factus obediens, scilicet Patri, Iisque ad mortem : sicut et ego iisque ad mortem servire disposui.

" Fac ergo me sicut mercenarium. " Job, XIV, 6 : Donec optata veniat, sicut mercenarii, dies ejus. 0 pater, fac ergo quod dixisti, Eccli. II, 22 : Non laedas servum in veritate operantem, neque mercenarium dantem libi animam suam. Ego enim in veritate opera servi perficere volo, et ut mercenarius dare libi totam animam ex omnibus viribus meis.

" Et surgens. "

Ecce veuiam impetrans benignilatem luam.

" Et, " cum hac sui indignatione, et veritatis confessione, et devota et humili supplicatione, " surgens, " agens per effectum operis se sursutn, a sentina vitiorum. Psal. III, 6 : Ego dormivi, et soporatus sum (in peccato), et exsurrexi, quia Dominus suscepit me.

" Venit, n profectu virlutis, " ad patrem, " dicens cum servis David, I Reg. xxv, 8 : In die bona venimus ad te.

" Cum autem adhuc longe esset, vidit illum pater ipsius, et misericordia motus est, et accurrens cecidit super collum ejus, et osculatus est eum. "

Hic tangitur patris benignissima susceptio reverlentis filii.

languntur autem hic duo, quorum primum est benignissima susceptio patns : secundum autem est placatio indignantis cohaeredis.

In primo horum tria sunt, scilicet, signa benignitatis patris in suscipiendo, ventas filii in paenitendo et confilendo, festivitas lotius familiae in congratulando.

Signa benignitatis in suscipiendo sunt quinque, scilicet, quod longe adhuc positum vidit, quod ad venienlem miserum misericordia motus fuit, quod lasso paterne occurrit, quod se non continens super eum cecidit, quod intimae dilectionis osculunVimpressit.

De primo dicit:

" Cum autem adhuc longe esset, "

Quia in reliquiis peccati et lenlationibus adhuc fuit. Vel forte melius, quia nimia humilitate se longe esse reputavit, quamvis jam prope fuisset per gratiam. Daniel. VII, 13 : Adspicio ergo in visione noctis, et ecce cum nubibus easli quasi Filius hominis veniebat. Isa. lx, 4 : Filii lui de longe venient. Isa. xxx, 27 : Ecce nomen Domini venit de longinquo.

" Vidit, etc. "

Respectu vocationis, quo vocavit Petrum a trina negatione... Luc, XXII, 61 et 62 : Conversus Dominus, respexit Petrum :...et egressus foras, scilicet Pe-trus, flevit amare.Joan. i, 48 : Priusquam te Philippus vocaret, cum esses sub ficu, vidi te. Genes. XXII, 14 : In monte . Dominus videbit, hoc est, de specula suae celsitudinis. Sapient. IV, 13 : Respectus Dei in electos illius.

" Et misericordia motus est. "

Cor enim paleinum misericordia movetur ad filium. Jerem. XXXI, 20 : Conturbata sunt viscera mea super eum, miserans miserebor ejus, ail Dominus. Osee, XI, 8 et 9 : Conversum est in me cor meum, pariter conturbata est poeniiudo mea : non faciam furorem iroe meae, non convertar ut disperdam Ephraim.

" Et occurrens. "

Hic tangitur qualiter lasso occurrit : quia lassatus fuit in via iniquitatis, et magna perficere non valuit : licet voluntate magna voluerit. II Machab. I, 3 : Corde magno, et animo nolenti. Illis enim quantumcumque debilibus, per se et per suos occurrit. Isa. lxiv, 5 : Occurristi laetanti, et facienti justitiam. I Machab. XI, 60 : Occurrerunt ei honorifice de civitate. Occurrit enim Deus, etsui, et manum porrigit adjutricem.

"Cecidit, "

Impetum amoris ferre non sustinens. Cecidit enim qui totus venit. Act. x, 44 : Cecidit Spiritus sanctus super omnes qui audiunt verbum.

Cecidit autem " super collum ejus. " Genes. xlvi, 29 : Vidensque eum, irruit super collum ejus. Collum autem, sicut saepe diximus, secundum expositionem beati Dionysii, est continuatio capitis ad corpus, in quo decurrit vitalis spiritus, et per quod trahitur cibus corporis totius. Et secundum has prophetales ratio est collum continuans caput animae (quod est mens) cum animae viribus inferioribus quasi cum corpore : quia in capite (quod est mens) est imago Dei impressa, et in corpore sunt sensibiles vires animae, et ratio continuat unum cum altero : quia inferiora refert ad superiora per obedientiam, et superiora reducit ad inferiora per ordinationem et providentiam. Sicut igitur diximus, ipsa est collum. Cantic. I, 9 : Collum tuum sicut monilia, hoc est, discretionis monimenta. Inde est quod qui superbae sunt rationis, collosi tolluntur. Job, xv, 26 : Cucurrit adversus Deum extento collo, et pingui cervice armatus est. Hinc est quod Dominus colla superborum conoulcare dicitur, quando rationem eorum humiliat, et in obsequium fidei suae inclinat. Eccli. XXIV, 11 : Omnium excellentium et humilium colla virtute calcavi. Et quia de collo rationis bonae laus Dei egreditur, ideo de laudante Deum vectore Dei dicitur, Job, XXXIV, 19 : Numquid praebebis equo fortitudinem : aut circumdabis collo ejus hinnitum ? Quasi dicat : Non tu facies hoc, sed ego gratia mea hoc perficiam : sicut collo istius prodigi produxit confessionis hinnitum.

" Et osculatus est eum, "

Osculum amoris imprimens. In osculo enim est impressio labiorum, et permixtio spirituum, et in impressione labiorum est unio oris utriusque : ut unum os de caetero sit ipsius cum patre in omni verbo virtutis et veritatis confessione. Jerem. xv, 19 : Si seperaveris pretiosum a vili, quasi os meum eris. In permixtione autem spirituum est unio cordium et aflectuum, I ad Corinth. VI, 17 : Qui adhaerel Domino unus spiritus est. Cantic. i, 1 : Osculetur me osculo oris sui. Genes. XXVII, 26 : Accede ad me, et da mihi osculum, fili mi. Ecce signa benignae receptionis.

" Dixitque ei filius : Pater, peccavi in coelum, et coram te, jam non sum dignus vocari filiustuus. "

Ecce filii humiliatio coram patre : et . veritatis confessio.

" Pater peccavi. " Orat. Manassae, ad finem : Peccavi, Domine, peccavi, et iniquitates meas agnosco.

"In coelum, " in coeli offensionem : hoc est ccelestium. Unde, Luc.XVIII, 13 : Publicanus, a longe stans, nolebat oculos ad caelum levare : quia sciebat se coelestes offendisse. " Et coram te, " quia iniquitas mea clamat ante conspectum tuum. Genes. XVIII, 20 : Clamor Sodomorum et Gomorrhaeorum multiplicatus est. Orat. Manassae, in medio : Excitavi iracundiam tuam, et malum coram te feci.

Et tangit eam quam ex peccato incurrit indignitatem, dicens :

"Jam non sum dignus vocari filius tuus."

Genes. XXXII, 10 : Minor sum cunctis miserationibus iuis. Orat. Manassae, ad finem : Indignum salvabis me secundum magnam misericordiam tuam. Anlequam autem verba quae deliberaverat, compleat : et non ut filius , sed ut mercenarius in domo esse petat: pater, victus misericordia, sermonem interrumpit et humilem exaltat.