2 0 6 EPISTOLA

spicitur, quam qui ad a rma procurrit, lacessitus iniuria. Quin etiam, si recte diiudicari velit, ille est unus, in quo solida for- titudo eluceat, illa, inquam, fortitudo, quae virtus vere nomina- tur, et cui gloria comes est non fucata, non fallax. Virtus enim in bono consistit rationi consentaneo, et nisi quae in iudicio ni- tatur approbantis Dei, stulta omnis est gloria.

Denique tam perspicua duelli turpitudo est, ut illud nostrae etiam aetatis legumlatores, tametsi multorum suffragio patroci- nioque fultum, auctoritate publica poenisque propositis coercen- dum duxerint. Illud hac in re praeposterum maximeque per- niciosum, quod scriptae leges re factisque fere eludantur : idque non raro scientibus et silentibus iis, quorum est puniri sontes, et, ut legibus pareatur, providere. Ita fit ut passim ad singularia certamina descendere, spreta maiestate legum, impune liceat.

Inepta etiam atque indigna sapienti viro eorum est opinio, qui utut togatos cives ab hoc genere certaminum arcendos pu- tent, ea tamen permittenda censent militibus, quod tali exerci- tatione acui dicant militarem virtutem. Pr imum quidem honesta et turpia natura differunt, nec in contraria mutari ob diversum personarum statum ullo pacto possunt. Omnino homines, in quacumque conditione vitae, divina ac naturali lege omnes pari modo tenentur. Praeterea ratio huiusce indulgentiae erga mi- lites ab utilitate publica petenda foret, quae numquam tanta esse potest, ut eius obtentu naturalis divinique iuris vox con- ticescat. Quid, quod ipsa utilitatis ratio manifesto deficit? Nam militaris virtutis incitamenta eo spectant ut civitas sit adversus hostes instructior. Idne vero effici poterit ope illius consuetudi- nis, quae suapte natura eo spectat ut suborto inter milites dis- sidio, cuius causae haud rarae sunt> e singulis partibus defen- sorum patriae necetur alteruter ?

Postremo recens aetas, quae se iactat humaniora cultu mo- rumque elegantia longe superioribus saeculis antecellere, parvi pendere vetustiora instituta consuevit ac nimium saepe respuere quidquid cum colore discrepet recentioris urbanitatis. Quid est igitur quod has tantummodo maioris aevi ac peregrinae bar- bariae ignobiles reliquias, duelli morem intelligimus, in tanto humanitatis studio non repudiat?

Vestrum erit, Venerabiles Fratres, haec, quae breviter atti- gimus, inculcare diligenter populorum vestrorum animis, ne fal- sas hac de re opiniones temere excipiant, neu ferri se leviorum