212 EPISTOLA ENCYCLICA

ut huic plurima et maxima ad salutem civium tranquillitatemque publicam adiumenta suppeditet.

Ex altera parte ii qui sacra auctoritate pollent, quaecumque pro munere suo acturi sunt, sic agant, ut ipsis plane fidere se posse ac debere rectores civitatis intelligant, nec ullam sibi oblatam caussam putent retinendarum fortasse legum, quas interest E c - clesiae non retineri. Suspicandi, diffidendi locum plerumque praebet politicarum concertatio partium : idque vos satis experienda cogno- vistis. Profecto catholicorum hominum et nominatim Clericorum primum maximumque officium est, nihil unquam nec re suscipere, nec opinione profiteri, quod ab obsequio fideve Ecclesiae dissentiat, aut cum conservatione iurium eius consistere non possit. Quamvis autem fas cuique sit suum de rebus mere politicis iudicium, moda ne religioni iustitiaeque repugnet, honeste legitimeque tueri, tamen videtis, Venerabiles Fratres , perniciosum errorem eorum, si qui sunt, qui rem sacram remque civilem non satis secernant religio- nisque nomen ad politicarum partium trahant patrocinium.

Igitur prudentia ac moderatione adhibita, non solum nullus erit suspicionibus locus, verum etiam firmius consistet illa catho- licorum vehementer a Nobis expetita consensio. Quae si antea dif- ficilior ad impetrandum fuit, ea de caussa fuit, quod nimis multi plus forsan, quam par esset, tenaces sententiae suae, nihil unquam nullaque ratione a studio partium suarum recedendum putaverunt. Quae quidem studia, tametsi intra certos fines improbari nequeant, adeptionem tamen supremae illius atque optatissimae coniunctionis valde impediunt.

Vestrum itaque erit, Venerabiles Fratres , omnem industriae diligentiaeque vim illuc intendere ut, prudenter amotis quaecumque obstare videantur, salutarem concordiam animorum concilietis. Idque commodius ex sententia succedet, si in re tanti momenti non dis- iuncta, sed collatis in unum curis, manum operi admoveritis. Quam- obrem opportuna in primis videtur communicatio et societas con- siliorum delectus sit habendus, quid proposito conducat aptius, haud aegre dispicietis si vobis ob oculos veluti normam proposue- r i t quae identidem ab Apostolica Sede de huiusmodi negotiis de- clarata ac praescripta sunt, maxime vero litteras Nostras Ency- clicas de constitutione christiana reipublicae.

Ceterum non omnia singulatim persequemur, quae idoneum re- medium desiderant, praesertim cum ea sint exploratiora vobis, Ve- nerabiles Fratres , quos incommodorum vis proxime et prae ceteris