Sermo I.

Sermo de mysterio redemptionis nostras.

Vidi, et ecce, in medio throni et quatuor animalium et in medio seniorum Agnum stantem etc.

(Prothema). Adeamus cumfiducia ad thronum gratiae, ut misericordiam consequamur et gratiam inveniamus in auxilio opportuno, Apostolus ad Hebraeos . Thronus gratiae, Virgo Maria; thronus misericordias, crux Christi. Quia sumus miseri, indigemus misericordia; quia sumus peccatores, indigemus gratia; adeamus igitur etc. Hodie coniuncti sunt Mater sive thronus gratiae et thronus misericordiae, scilicet Virgo Maria et crux Christi. Stab ant enim iuxt a crucem etc. Rogemus ergo etc.

Vidi, et ecce etc. Dictum est de coena quantum ad convivii apparatum, convivandi modum et convivarum elegantiam; nunc dicendum est de mysteri o redemptionis nostrae, quod describitur nobis ut pium et redemptivum in passione, quod tangitur ibi, cum dicitur: tanquam occisum. Agnus enim, de quo locuti sumus, non tantum edebatur , sed etiam immolabatur Est enim Sacramentum et sacrificium ; signum est rememorativum eius , ut est sacrificium; unde Apostolus dicit, quod mortem Domini annuntiamus, quotiescumque illud celebramus et accipimus. Si istam occisionem Agni consideremus exterius quantum ad impietatem ipsorum crucifigentium, ipsa fuit impiissima et crudelissima; si quantum ad voluntatem Patris et Filii, ipsa fuit piissima: a parte Iudaeorum impiissima, quia voluerunt eum exterminare, ex parte Dei piissima. Et est triplex causa, quare Dominus voluit, ipsum occidi, scilicet ad solvendum redemptionis nostrae pretium, od prosternendum humani generis inimi cum et ad pr obandum perfectae virtutis exemplum. Eramus enim servi , et ideo indigebamus pretio redimente; eramus victi , et ideo indigebamus pugile triumphante; eramus cocci , et ideo indigebamus exemplo dirigente. Et ideo Deus Pater voluit, hunc Agnum occidi, ut eo liberaremur a servitute et evaderemus diabolicam tyrannidem et perveniremus ad veritatem.

I. Prima ergo causa est ad solvendum redemptionis nostrae pretium; unde Petrus: Non corruptibilibus auro vel argento redempti estis de vana vestra conversatione paternae traditionis, sed pretioso sanguine quasi Agni immaculati, Christi, et incontaminati . Loquitur Petrus universitati salvandorum, qui praecesserunt, sunt et erunt. Omnes erant per peccatum servi; unde dicitur: Gratis venundati estis et sine argento redimemini. Et ad redimendum omnes oportuit, quod pretium esset conveniens et sufficiens. Tale pretium fuit Christus; quia enim ipse fuit homo, et homo debuit; ideo ipse secundum quod homo pretium conveniens fuit; et in quantum Deus fuit pretium sufficiens. Et nulla creatura esse potuit, quia nulla creatura est, quae valeat universitatem salvandorum. Per solum ergo istum Agnum redempti sumus; Ioannes Baptista : Ecce, Agnus Dei, ecce, qui tollit peccatum mundi. Et sicut praevaricatio facta fuit in ligno, sic pretium fuit suspensum in ligno. Unde nullus salvatur nisi per istum Agnum; quod bene figuratur in Apocalypsi, ubi dicitur, quod nullus salvabitur de numero eorum qui adoraverunt bestiam, et nemo eorum quorum non s unt scripta nomina in libro vitae Agni; o mnes ab origine mundi salvantur in sanguine huius Agni; ideo dicitur occisus ab origine mundi.

Unde ista redemptio et pretium figurata fuit in morte Abel et in omnibus sacrificiis Nullum pretium fuit sufficiens nisi istud quod potuit Deum placare et peccata hominum purgare. Solus Christi sanguis fuit talis. De illo in Levitico: Si obtulerit agnum coram Domino, ponet manum suam super caput victimae suae, fundentque filii Aaron sanguinem eius per circuitum altaris.

Altare locus est sacrificii et divinae placationis; Adam transgressus fuit, sed Filius Dei se voluntarie humiliavit usque ad mortem, et in tantum, quod Deus Pater non potuit istam placationem non acceptare; ad Hebraeos : Christus, assistens pontifex futurorum bonorum, per amplius et perfectius tabernaculum, non manufactum , neque per sanguinem hircorum aut vitulorum, sed per proprium sanguinem introivit semel in sancta, aeterna redemptione inventa. I lla sacrificia tantum erant signa istius veri sacrificii; unde differebant sicut umbra et veritas; et tamen aliquid efficaciae habebant, quia signa huius erant.

I tem, est istud pretium purgativum animi a peccatis; unde quaerit unus de senioribus in Apocalypsi : Hi qui amicti sunt stolis albis, qui sunt et unde venerunt? Et respondetur ei: Bi sunt, qui venerunt de magna tribulatione et laverunt stolas suas et dealbaverunt eas in sanguine Agni. Et alibi in Apocalypsi: Dilexit nos et lavit nos a pec catis nostris in sanguine suo.

Quomodo lavit me, quoniam non contingit me? Verum est corporaliter ; unde oportet, quod nos contingat spiritualiter; et contingit, si adhaereamus ei per fidem, spem et amorem et compassionem; aliter non lavat te. Apostolus ad Hebraeos : Si sanguis hircorum et t aurorum et cinis vitulae aspersus inquinatos sanctificat ad emundationem carnis, quanto magis sanguis Christi, qui per Spiritum sanctum semetipsum obtulit immaculatum Deo, emundabit conscientiam nostram !. Si quis bene istam passionem consideraret et Christum vere diligeret, in eius similitudinem transformaretur; unde Hugo: " Sentio, anima, quod amor est vita tua; sed ea vis est amoris quod in eius quem diligis similitudinem transformaris ". Sic ergo consideremus et amemus; nunquam enim homo compaginatur virtuti, nisi compaginetur per fidem et amorem sanguini Christi. Sic ergo sanguis iste effusus est propter offensas placandas et peccatorum maculas delendas.

Qui peccat et peccatum iterat, quantum in se est, istud pretium conculcat; ad Hebraeos : Irritam quis faciens Legem Moysi etc. Quando peccatum iteras, quantum in te est, iterum Christum crucifigis, quia causam mortis eius iteras; Apostolus: Rursum crucifigentes sibimetipsis Filium Dei. Nihil ergo tantum displicet Deo, sicut quod homo redit ad peccatum

Unde exemplum refert beatus Dionysius , quod erat quidam sacerdos, nomine Carpus, ita simplex et ita devotus quod vix unquam celebravit Missam, quin reciperet aliquam revelationem a Deo. Iste converterat quendam hominem ad fidem; postea venit quidam infidelis et iterum pervertebat eum; et videns hoc Carpus, intolerabilem indignationem concepit contra illos duos et in tantum, quod ad templum suum illo die non accessit. In nocte sequenti visum fuit ei, quod tectum domus suae aperiebatur, et vidit maximum lumen ibi intrare. Et respexit deorsum et vidit unam foveam profundissimam valde et super illam vidit illos duos infideles stantes, et veniebant quidam nigri daemones cum malleis et incipiebant eos percutere , et quidam serpentes veniebant de fovea et incipiebant illos deorsum trahere. Et Carpus incipiebat de hoc lactari, quod illi sic praecipitarentur; et cum sic exspectaret praecipitationem illorum, videbat Christum cum suis Apostolis descendentem de caelo; et venit ad illos et apprehendebat illos per manum et liberavit eos. Et veniebat Christus ad Carpum, dicens ei: Putasne, iuste irascaris his duobus? Adhuc, inquit, paratus essem pro his crucifigi, si necesse esset. Et postea Deus dedit illi consolationem.

Ecce ergo, quod Christus dicit, Dionysius narrat. Carpus vidit, quod Christus paratus esset iterum crucifigi pro peccatoribus, si necesse esset; per quod patet, quod summe ei peccatum displicet.

Considera igitur, quod quando peccas, causa es plagarum Christi. Magis voluit Dei Filius pati quam peccatum dimittere impunitum. Et ego miser maculabo vestem innocentiae meae? Maximum quid est de fide christiana. Philosophus dicit, quod " rectum est quoddam medium inter duo extrema ". Nihil valet hoc ad salutem; sed ego, Christianus, considero, quod ipsum, peccatum est offensa Dei et perditio animae ... et virtus placativa et salutaris. Mallem esse centies mortuus quam ipsum Christum crucifigere, quod fit per peccatum. Si possit homo habere paradisum cum peccato, tamen eo carere deberet nec deberet facere peccatum pro eo habendo; tam vile est.

II. Secunda causa passionis Christi est, quod passus fuit ad prosternendum humani generis inimicum ; unde in Apocalypsi : Hi cum Agno pugnabunt, et Agnus vincet ill os .

Loquitur de decem regibus, per quos intelligitur immensa potestas malorum , sive sint daemones, sive homines. Non fuit qui pugnaret contra eos nisi iste Agnus Iste antiquus hostis vicit primum patrem nostrum contrahendo eum ad lasciviam et ad malitiam, quando se excusavit et voluit peccatum retorquere in Deum; et diabolus ipsum decepit per mulierem, secundum quod dicitur in Ecclesiastico: De vestimentis procedit linea et a muliere iniquitas viri.

Per mulierem significatur caro, quae propinat lasciviam et perducit ad mentis malitiam Et ideo oportet, quod pugil sit mundissi mus et mitissimus. Et haec duo nullus ; alius habet ita bene sicut agnus; et Christus est agnus mundissimus, natus de Virgine , mitissimus, pendens in cruce, in qua ipse vicit omnes malos principes Psalmista : Astiterunt r eges terr ae, et prin cipes convenerunt in unum etc Scriptum est in Lege, quod Dominus voluit liberare populum de Pharaone; dixit Dominus ad Moysen: Immolabit agnum universa multitudo filiorum Israel ad vesperam, etsument de sanguine eius ac ponent super utrumque postem et in superliminaribus domorum. Nec erit in vobis plaga disperdens.

Quid per hoc significatur , nisi quod victor Pharaonis, id est diaboli, est Agnus noster occisus? Quid per hoc, quod sanguis ponitur super utrumque postem etc., nisi credere, quod Christus est dator gratiae e t gloriae et salvator animarum et corporum ? Apostolus : Sal uatorem exspectamus , qui reformabit corpus humilitatis nostrae e tc Ubi est iste Agnus, non potest esse plag a disperdens, quia Deus non permittet, vos t entari supra id quod potestis. Et notandum, quod non sine causa Agnus dicitur nos liberare de manu Pharaonis, quia habet virtutem contra duplicem manum diaboli, scilicet attractionem et detentionem in peccato. Manum illam, qua diabolus homines detinebat in inferno, Agnus amputavit; unde in Zacharia: Tu quoque in sanguine testamenti tui emisisti vinctos tuos de lacu, in quo non erat aqua. Quia enim misit manum in Christum innocentem, ideo amisit illos quos detinebat; sic ergo victus est. Et ideo dicitur in Apocalypsi : Vidi eos qui vicerunt bestiam, stantes super mare vitreum et cantantes canticum Moysi, servi Dei, et canticum Agni. Alludit illi verbo Exodi decimo quinto: Cantemus Domino gloriose etc. Illud canticum veraciter impletum est per Agnum.

Secunda est manus impulsiva, et haec per Agni sanguinem debilitatur; unde in Apocalypsi : Proiectus est accusator fratrum nostrorum; et sequitur: Et ipsi vicerunt eum propter sanguinem Agni.

Unde considerando passionem Christi vincitur ab omnibus diabolus (tentans) de superbia. Video Christum in cruce humiliatum, factum opprobrium hominum; non appetam honores. Vade viam tuam, lucifer, tentator de malignitate; considera Christum orantem pro inimicis suis; quando tentat te de accidia, vide Christum clavis confixum et dicas: egoetiam pendebo in cruce paenitentiae.

Exemplum: Quidam Frater Minor fuit valde accidiosus; contigit, eum semel obdormire in choro; credo, postquam Matutina erant cantata. Et vidit Christum solum portantem unam crucem magnam super humeros suos ultra aquam quandam. Et dixit Christus ad illum: Sequere me, et non mireris, quia non potes venire ad requiem nisi per laborem. Et ille postmodum factus estvalde fervens.

Si tentat te de avaritia, considera Christum in cruce nudum; sola Mater sua dicitur eum texisse ibi. Si de gula, cogita amaritudinem potus; si de luxuria, considera durum lectum crucis. Si vellemus ista aspicere; fugeret diabolus; Isaias : Pavebit Assur virga percussus.

Assur, id est diabolus; virga, id est cruce. Et Petrus: Christo passo in carne, et vos eadem cogitatione armamini.

Haec sunt arma nostra: passio et crux Christi. Dicitur, quod David, quando ivit contra Philisthaeum, accepit baculum et t ulit quinque limpidissimos lapides de torrente. Baculus, crux; lapides quinque, quinque plagae Christi. Ista debemus recogitare; ad Hebraeos : Recogitate eum qui talem sustinuit a peccatoribus adversum semetipsum contradictionem etc; et in libro Machabeorum: Elephantis ostenderunt sanguinem uvae et m oriad acuendos eos in proelium.

III Tertia causa est ad dandum perfectae virtutis exemplum. Principaliter duae virtutes sculptae sunt in cruce Domini; de quibus Dominus dicit: Discite a me, q uid mitis sum et humilis corde. Virtus mansuetudinis facit hominem amabilem hominibus, humilitas vero Deo. " Homo est animal socialis naturae " et " animal mansuetum ". De ista mansuetudine Ieremias: Ego q uasi agnus mans uetus , qui portatur ad victimam, et non cognovi, quia cogitaverunt impii super me consilia. Et dicit: non cognovi, id est, quasi non cognovissem, pro nihilo habui. Et sequitur ibi: Dicentes: Mittamus lignum in panem eius et eradamus eum de terra viventium , et nomen eius non memoretur amplius. Istud factum est, quando Christo Barabbam, homicidam praetulerunt; quod improperat eis Petrus in Actibus: Petistis, virum homicidam donari vobis, auctorem vero vitae interfecistis. Mirabile est de sua mansuetudine, qui, cum malediceretur, non maledice bat etc.; et mirabile est de Christianis ! Iudaei habuerunt legem talionis: oculum pro oculo etc; sed Christiani non sunt in hoc contenti; immo pro uno verbo volunt occidere hominem.

De virtute eius humilitatis dicitur in Isaia : Sicut ovis ad occisionem ducetur et quasi agnus coram tondente se obmutescet et non aperiet os suum. Si homo obedit domino suo, humilitas est; si servo, maior; si inferiori , maxima. Talis Christus. O rex caeli et terrae, quale exemplum humilitatis dedisti nobis! Christus est passus; cogita copulam sive medium. In subiecto est quidquid est nobilitatis; in praedicato, quidquid est vilitatis; quid coniungit ista? Anima Christi, quae quanto magis est unita illi nobilitati divinae naturae, tanto humilior. Nulla tanta humilitas, nec in omnibus Angelis; nec habeant hoc Angeli pro malo; ad Philippenses: Hoc sentite in vobis, quod et in Christo Iesu etc. Humiliavit semetipsum, factus obediens etc. Ponit miras tres conditiones; dicit, quod exinanivit semetipsum, formam servi accipiens. Omnis creatura respectu Dei quasi nihil est; unde quia naturam nostram assumsit, quasi se annihilavit.

- Alia conditio est, quod, cum ipse essetinnocentissimus, ipse tunc vixit sicut homo miser , pauperculus et unus homo peccator. Unde et in via natus est in diversorio. Et notatur ibi: In similitudinem hominum factus est et habitu inventus ut homo. Ipse fuit sicut agnus inter hoedos et lupos.

Tertia conditio fuit summa eius humilitas, quae notatur ibi: Humiliavit semetipsum, factus obediens usque ad mortem, mortem autem crucis. Deus est, " quo nihil maius recogitari potest "; et tamen sic se humiliavit; et hoc, ut nobis exemplum daret. Unde dicit Si ego lavi pedes vestros, Dominus et Magister et vos debetis alter alterius lavare pedes; et alibi; ''Qui non abnegat semetipsum non potest meus esse discipulus.

Haec est igitur doctrina Christi; unde dixit : Ecce, ego mitto vos sicut oves in medio luporum, scilicet humiles in medio superborum ; pascuntur agni iuxta ordinem suum, id est remunerantur humiles secundum extensionem humilitatis; Psalmista: Elegi abiectus esse in domo Dei mei magis quam habitare in tabernaculis peccatorum. Rogabimus Dominum etc''.