236 PARISIEN.

caussis, ex. gr. ut patrem aliosque propinquos nimia an- xietate levaret et forsan etiam sub imperio ipsius viri, po- tuisset oratrix illa verba scribere : potuisset etiam hanc iu- stitiam eidem viro ultro reddere sincera oratrix, eum nun- tiando « très-gentil à son égard » si forte is ad vincendam coniugis aversionem eiusque benevolentiam captandam rea- pse comitate usus fuisset ; quin tamen ex hoc sequatur ma- ritum suum finem assequutum fuisse ac oratricem ipsam mu- tuam comitatis vicem reddidisse. Ceterum, testis his verbis suam opinionem ostendit: « elle semblait très-contente », sed, pergit orator, quisque facile videt aliud esse videri et aliud esse.

At, quia oratrix sciebat se reapse numquam scripsisse epistolas, de quibus locuta est Carola Allard, ubi primum testium depositiones novit, ab ipsa Carola eius verborum a veritate aberrantium rationem poposcit. Id vero non ex au- dacia, sed ex bono iure, sive ex testimonio bonae conscien- tiae provenit, contendit patronus. Nam, ipse ait, si in omni- bus iudiciis admittuntur testium collationes, vulgo « con- fronti » sive inter testes ipsos, sive inter testes et actorem seu reum, nihil impedire poterat quominus oratrix Carolam Allard de suo falso testimonio interrogaret. Insuper si apud hanc ipsam S. Congregationem nuperrime licuit comitissae Constantiae de Montmort adducere novos testes ad osten- dendam falsitatem eorum, quae alii duo vel tres testes con- tra eam detulerant, eadem ratione licere potuit oratrici ad- ducere documentum, quo ipsa testis suum errorem agno- scens et damnum iniuste illatum reparans fatetur: « C'est sans doute, ipsa ait, le résultat d'une confusion qui tenait à mon trouble profond.... J'étais fort troublée par cet in- terrogatoire au point de faire des confusions que je ne puis encore m'expliquer car mieux que personne je savais son (oratricis) chagrin et ses répugnances ».

Insuper contra adversarium, qui insinuare nititur con- fessionem Carolae Allard fuisse extortam et non veram, pa- tronus veritatem huius confessionis argumentis tum intrin-