258 SUPER ELEEMOSYNIS MISSARUM

tatemque irrepserant, vel quae detestabilem avaritiam turpemve quaestum redolent. Venit praeprimis celebris Constitutio Ur- bani VIII, quae incipit Cum saepe die 21 Iunii 1625, super celebratione Missarum edita, ex qua nonnulla excerpere iuvabit, quae ad rem nostram faciunt. Porro in §. 5 memoratae Con- stitutionis Pontifex, omne damnabile lucrum ab Ecclesia remo- vere volens, prohibet Sacerdoti qui Missam suscepit celebrandam cum certa eleemosyna, ne eamdem Missam alteri, parte eiusdem eleemosynae sibi retenta, celebrandam committat. At cum, non obstante memorata Urbani VIII Constitutione, plures abusus denuo irrepsissent, Innocentius XII eos e vellendos aggreditur, decreta Urbani VIII renovando et confirmando per Apostolicam Constitutionem, quae incipit Nuper decimo Kalendas Ianuarii 1697 in vulgus editam.

Attamen quaestus aviditas ac turpis avaritia aevo praeterito eo progressa erat, ut Bened. XIV Constitutione quae incipit Quanta cura sub die 30 Iunii 1741 data, coactus fuit eccle- siasticis poenis in laicos animadvertere atque suspensionem, ipso facto incurrendam et Pontifici reservatam, contra eos sa- cerdotes infligere, qui stipendia maioris pretii pro Missis cele- brandis, iuxta consuetudinem vel statuta locorum colligendo, dant operam, ut Missae celebrentur, parte sibi retenta.

Hisce omnibus accedit tandem altera nuperrima Constitutio Pii Papae IX, quarto idus Octobris 1869 da t a , quae incipit Apostolicae Sedis, ex qua retenta tantum fuit excommunicatio maior, quae cum contra colligentes in genere lata fuerit, tum laicos, tum Ecclesiasticos comprehendere videtur, sublata contra hos suspensionis poena, de qua mentio haud fit. Dicitur enim ibi sect. 2 num. 42. «Colligentes eleemosynas maioris pretii » pro Missis et ex his lucrum captantes, faciendo eas celebrare » in locis ubi Missarum stipendia minoris pretii esse solent ». Ex hactenus expositis concludi posse videtur, stipendium seu eleemosynam pro Missa celebranda oblatum, licet pinguissimum, illi ex integro tribuendum esse, qui celebrationis laborem tulit, quicumque sit qui eam celebrat. Cuius rei rationem tradit Pi- gnatellus Consult. Canonie, tom. 4. cousult. 227 num. 7 et seqq.