WLADISL AVIEN. 277

ligios a ac veridica a septima eius manu nuncupet ur : mirum enim non est ut homines ab actrice inducti in inducentis suffragium abundent. Eo vel magis quod testes refutatprii •ex adversa parte seu favore matrimonii absint, quod insuper contra S. C. O. instructionem factam fuisse conqueritur defensor.

Quin proferre valeat, Sanchezii sententiam esse testes •septimae manus induçendos unica esse a parte affirmante impotentiam; quandoquidem haud videtur hunc esse sensum verborum Sanchezii. En sane ut ipse se explicat opere De matrim, lib. 7 desput. 109 n. 11: « Quamvis disputatione praecedenti dixerimus utroque coniuge fatente impedimentum, exigi iuramentum septem propinquorum utriusque coniugis, ct ita quatuordecim propinquorum; at quando alter solus fa- tetur, soli septem propinqui illius fatentis debent iurare se credere illum (fatentem) dicere verum. Quia cum alter ne- get, propinqui illius non vocandi sunt ut in favorem faten- tis iurent. »

Hoc tamen non excludit quod vocentur ut de religiosi- date aliisque testimonium proferant. Quod nedum praescri- ptum videtur ab Instructione S. C. C. sed et iustum es t , ut paritas sit actorem inter et reum.

Immerito pariter ex Sanchezio deducitur in causis im- potentiae procliviorem esse debere iudicem ad dissolutio- nem, magis quam stare pro valore actus; nam eodem opere lib. 7 disput. 103 n. 8ait: « Quando dubitatur an vera im- potentia sit et an matrimonium consummatum sit, nec n e , adhibita sufficienti diligentia, dubium vinci nequit: censeo in hoc dubio praesumi pro matrimonii valore, nec illud se- mel initum posse dissolvi. Ducor, quia cum quilibet natu- raliter praesumatur potens, asserenti veram impotentiam , ubi ea dubia est, incumbit onus eam probandi : et dum ea non fuerit certo probata, praesumitur pro naturali potentia ac subinde pro matrimonii valore. »

Ac propterea vult defensor, iuxta Sanchezium solummodo in casu quando impotentia actu certa est, sed dubitatur de