3o2 Ex Sacro Consistorio

studiis multorum commovetur iamdudum et iactatur miser- rime. Scilicet eo processit ibi malarum rerum audacia, ut e domiciliis disciplinarum aulisque iudiciorum simulacrum Eius, qui unus est magister aeternusque hominum Iudex exturba- tum publice fuerit. In multis autem incommodis, quae ibidem Ecclesiam premunt, hoc in primis grave conquerimur, impe- dimenta omne genus inferri cooptationi Episcoporum : nisi quod graviora quoque agitari consilia videmus. Iamvero huius tantae offensionis idoneam causam frustra quaeras praeter illam, quam modo attigimus: nam quae in Apostolicam Sedem coniicitur criminatio, non ipsam in conditionibus pactis man- sisse, ea quidem quantum ab honesto, tantum distat a vero. Hanc porro propulsare calumniae labem in conspectu vestro, Venerabiles fratres, necessarium ducimus, antequam ad ea, quae proposita sunt, accedamus.

Nonnulla memoramus ignota nemini. Superiore ineunte saeculo, quum teterrima novarum rerum procella, quae in Galliam incubuerat, veteri disciplina civitatis eversa, avitam late religionem- afHixisset, Decessor Noster inclytae memoriae Pius VII et moderatores reipublicae, ille quidem salutis ani- marum divinaeque gloriae causa sollicitus, hi vero ut stabi- litatem rebus ex religione quaererent, inito inter se foedere, pactionem fecerunt, quae ad sarcienda Ecclesiae gallicae damna, eamque in posterum tutela legum muniendam per- tineret. Ad pactum autem conventu n accessere deinceps solo civilis potestatis arbitrio organici qui vocantur articuli ; at contra accessionem eiusmodi non modo Pius repugnavit re recenti, sed qui consequuti sunt Romani Pontifices, oblata sibi opportunitate, praesertim quum eorum vis articulorum urgeretur, acerrime restiterunt. Idque iure optimo, si quidem harum natura legum consideretur : legum, inquimus, non pa- ctorum ; quippe consensio Pontificum nulla unquam interces- sit. Igitur hae leges nequaquam publicam securitatem spe- ctant, de quo genere cautum erat in primo pactionis capite :