306 LITTERAE

tum neri potest, augeri atque alumnorum frequentia florere cupi- mus. Nosque ipsi, spectata rerum urbanarum conditione-, curare summo studio ac magnis sumptibus non desistimus, ut harum scho- larum copia Romanis pueris abunde suppetat. In eis enim et per per eas conservatur illa, quam a maioribus nostris accepimus, ma- xima atque optima hereditas, nimirum fidei catholicae incolumitas; praetereaque parentum libertati consulitur ; et quod est in tanta praesertim sententiarum actionumque licentia maxime necessarium, bona civium sobóles reipublicae educi tur: nemo enim melior quam qui fidem Christianam opinione et moribus a pueritia complexus est. Initia et quasi semina totius humanitatis, quam Iesus Christus hominum generi divinitus peperit, in Christiana àdolescentulorum educatione consistunt: propterea quod non fere aliae futurae sunt civitates , quam quos prima institutio pueros conformant. Delet igitur omnem sapientiam veterem, ipsisque civitatum fundamentis labem affert, perniciosus error eorum qui puerilem aetatem malunt sine ulla institutione religiosa adolescere. Ex quo intelligitis, Ve- nerabiles Fratres , quanta animi provisione cavere patresfamilias oporteat, ne liberos suos iis committant ludis litterariis in.quibus praecepta religionis non queant accipere.

Ad Britanniam vestram quod attinet, id Nobis est cognitum, non modo Vos, sed generatim plurimos e gente vestra, de erudien- dis ad religionem pueris non mediocriter esse sollicitos. Quamvis enim non omni ex parte Nobiscum consentiant, intelligunt tamen quanti vel privatim vel publice intersit non interire patrimonium sapientiae Christianae, quod a Gregorio Magno, decessore Nostro, per Beatum Augustinum accepere proavi vestri, quodque vehementes, quae postea consecutae sunt, tempestates non omnino dissiparunt. Scimus èsse hodieque complures excelienti animorum habitu , qui fidem avitam retinere diligenter student, neque raros aut exiguos edunt caritatis fructus. De qua re quoties cogitamus , toties com- movemur: prosequimur enim caritate paterna istam, quae non im- merito appellata est altrix Sanctorum Insula ; atque in eo , quem diximus, animorum habitu videmus spem maximam et quoddam quasi pignus esse positum salutis prósperitatisque Britannorum; Quapropter perseverate, Venerabiles Fratres, curam praecipuam de adolescentia gerere; urgete in omnes partes episcopales opus ve- strum, et quaecumque intelligitis esse bona semina cum alacritate et fiducia colitote; dives autem in misericordia Deus incrementum dabit.