Appendix

tatam, et propterea omnes de civitate ac dioecesi sunt vere parochiani

Episcopi ». Ita Pignatelli, tom. VII , cons. LXXXIX , n. i , edit. Venetae 1695,

pag. 142. Quid igitur vetare possit quominus Episcopus etiam respectu

matrimoniorum declaretur proprius quoad omnes qui in proprio dioe-

cesano territorio seu in propria parochia communi degunt ? Non admit-

titur in hodierna legislatione quasi-domicilium dioecesanum, esto ; sed

iterum atque iterum dico quid vetat quominus in legislatione constituenda

Episcopi sint proprii versus omnes qui in respectiva dioecesi permanent,

sicut Papa proprius est Pastor omnium qui dioecesim universalem id est

Ecclesiam catholicam inhabitant?

His addatur exegesis nonnullorum auctorum, ut v. g. Laymann, Sán-

chez aliorumque supramemoratorum, qui ponunt indubitanter per fa-

ctum et animum commorandi statim adquirí paroeciam vel dioecesim.

§ 2. De planiori interpretatione clandestinitatis.

59. Alia denique modificatio proponi potest, tenui meo sensu, multo

melior quia Tridentinprum Patrum intentis, ut puto, conformior, quae-

que proinde recte vocaretur modificatio ad mentem et ad litteram Tri-

dentinae Synodi.

a) Clandestina connubia, quamquam ante Tridentinum valida, « san-

cta Dei Ecclesia semper detestata est » ac semper detestabitur. Sacro-

sancta Synodus legem publicationis matrimoniorum, iamdiu de facto

vigentem et a Conc. Lateran. IV universae christianitati praeceptive ex-

tensam, clarius determinavit, modumque publicationum stabilivit. Insuper

.sancta Synodus nupturientes « qui aliter quam praesente parocho et duo-

bus vel tribus testibus, matrimonium contrahere attentabunt, ad contra-

hendum omnino inhabiles reddit et huiusmodi contractus irritos et nullos

esse decernit ».

In ultimis hisce verbis tota sistit, ut patet, innovatio Tridentina; to-

tum pariter robur decreti contra clandestinitatem. Age vero: textus ibi

loquitur de parocho, non autem de parocho prop rio. Parochus proprius

equidem nominatur expresse paulo superius, id est in priori parte De-

creti, quoad proclamationes faciendas a proprio parocho sed in parte

posteriori supratranscripta, qua (et qua sola) fulminatur inhabilitas ad

contrahendum, ponitur iterum vox parochus et praetermittitur vox pro-

prius quae vox paulatim a Canonistis praxique iudiciali superaddita fuit,

ut supra notatum est.

Sane perfacile fuit et pronum ut parochus secundae partis Decreti

ille ipse subaudiretur qui dicitur in prima parte parochus proprius: ni-

hilo tamen minus, cuique rem funditus persolvent^ sensum facessit quod