3-24 EX ACTIS CONSISTORIALIBUS

tanquam gradum ad cetera iactum ; scilicet ad omnia religionis delenda vestigia ex institutis civitatum. Congruit sane cum eius- modi proposito ratio legis : cuius ea vis est imprimis, quae- cumque pietatis caussa instituta esse constiterit, ea partim ex- tinguere, partim in aliam formam naturamque convertere, ita plane ut tanta mutatione eversio rerum institutarum verissime consecutura videatur. - Sed illud prae ceteris nec pietati con- sentaneum nec iustitiae, omnia fere, quae instituta sint aut te- stamento relicta, divini cultus caussa, aut defunctis expiandis, dotandisve puellis ad collegia Monialium aspirantibus, hoc ipso haberi caduca et vacua, aliosque in usus converti oportere. In quo perspicuum est, auctorum violari voluntatem, propterea quod suam illi pecuniam utique in eas caussas, quae memo- ratae sunt, nec ullo pacto in alias, addixere: quae caussae cum ad religionem, ad piorum manium solatia, ad perfectionem vir- tutis pertineant, tam sunt natura immutabiles ac perpetuae, quam iura et officia, quae hominem iungunt Deo. - At vero ne illud quidem praeterire taciti possumus, in Decurias praepo- sitorum rei subsidiariae administrandae plerosque omnes coop- tari, ne feminis quidem exceptis, licere, Parochos non licere. Quod quidem ita placuisse memoravere ob cognitam illorum in Episcopos suos romanumque Pontificem voluntatem : ita ut du- bitari non possit, qua mente, cuius rei gratia, hanc, de qua lo- quimur, legem invenerit. - Utique laicam inquiunt esse bene- ficentiam oportere, ut queat esse gratior: nam accipere vere- cundius, animumque despondere calamitosos consuevisse, ubi caritatem christianam sibi sentiant adesse. Sed miserum est in christianis reperiri, qui tam vehementer errent in eius ae- stimatione virtutis, quae princeps est et regina ceterarum. Quandoquidem sincera voluntas hominum iuvandorum non potest nisi ex intima benevolentia nasci : hanc vero- aut unice aut maxime insidere in eorum animo necesse est, qui singulos homines poene se alteros putent, fratrumque diligant loco: qui ceteros aeque ac se ex Deo tamquam patre genitos, pariterque Iesu Christi sanguine redemptos, et ad eamdem in caelis feli- citatem vocatos sciant. Quin inopes atque aerumnosos tam amanter. Iesus Christus complectitur, ut collatam in eos benefi- centiam plane collocatam apud se, seque ipse obligatum bene- ficio deputet. His sensibus comitata caritas tantum abest ut animos frangat miserorum, ut potius extollat ad tantam per-