Sermo III .

Item, sermo fratris Bonaventurae Parisius, in Capitulo Fratrum.

Ascendens Iesus in naviculam, transfretavit et venit in civitatem suam, Matthaei nono .

In verbis bis moraliter tria notantur, scilicet recessus a culpa, profectus in iustitia, ascensus ad gloriam. Primum nota in ascensu naviculae; secundum, in transfretatione: tertium, in civitatis perventione.

Per mare intelligitur praesens sacculum iuxta illud Psalmi : Hoc mare magnum et spatiosum manibus etc.

Per naviculam poenitentia, iuxta illud Actuum vigesimo septimo: Nisi hi in navi manserint, vos salvi fieri non potestis.

Per civitatem intelligitur vita aeterna, iuxta illud Apocalypsis vigesimo primo: Civitas illa non eget sole neque luna, ut luceant in ea: nam claritas Dei illuminavit eam, et lucerna eius est Agnus: et illud Psalmi : Gloriosa dicta sunt de te, civitas Dei.

Circa primum nota, quod per mare intelligitur praesens saeculum, et hoc, quia instar maris est: procellosum propter varietatem temporalium eventuum ; Isaiae quinquagesimo septimo : Cor impii quasi mare fervens etc. - Profundum propter insatiabilitatem concupiscentialium appetituum: Psalmus: Qui descendunt mare in navibus, facientes operationem in aquis multis, ipsi viderunt opera

Domini et mirabilia eius in profundo.

Periculosum propter multiformitatem impugnationum hostilium: Ecclesiastici quadragesimo tertio: Qui navigant mare enarrent pericula eius.

Danielis septimo dicitur, quod quatuor venti caeli pugnabant in mari magno, et quatuor bestiae grandes ascendebant de mari diversae inter se. -Isti quatuor venti sunt quatuor genera tentationum, et istae quatuor bestiae sunt quatuor genera vitiorum; et isti quatuor venti principales habent octo collaterales, ita quod quilibet habet duos. Ventus enim orientalis est cervicositas arrogantiae, cuius collaterales sunt duo, scilicet vana gloria in prosperitate, indignatio in adversitate.

Ventus aquilonaris est cupiditas avaritiae, cuius collaterales sunt dolositas in acquirendo et impietas in retinendo.

Ventus septentrionalis est foeditas impudicitiae, cuius collaterales sunt gulosi tas et otiositas. Isti tres sunt principaliores in mundo, secundum illud primae Ioannis secundo : Omne, quod est in mundo, concupiscentia carnis est et concupiscentia oculorum et superbia vitae.

Ex istis tamen -, quando non possunt haberi, consurgit quartus ventus occidentalis, qui est calamitas impatientiae, cuius collaterales sunt accidia et diffidentia.

Similiter per naviculam intelligitur poenitentia, quia status eius babel: quantum ad mensuram modicitatem humilitatis contra cervicositatem arrogantiae ; Sapientiae decimo quarto : Exiguo ligno credunt homines animas suas et transeuntes mare, per ratem liberati sunt.

Quantum ad materiam, agilitatem paupertatis contra cupiditatem avaritiae; Marci octavo: Et nisi unum panem non habebant secum in navi: Actuum vigesimo septimo: Alleviaboni navem, iactantes triticum in mare.

Quantum ad iuncturam, integritatem castitatis contra foeditatem impudicitiae; Lucae octavo : Ascendit in naviculam et discipuli eius et ait ad illos: Transfretemus trans stagnum, quod est coenosum etc. -Quantum ad colligantiam, soliditatem firmitatis contra pusillanimitatem impatientiae; Marci sexto: Ascendit ad illos in navim, et cessavit ventus.

Similiter nola, quod ascenditur navis quatuor de causis, scilicet ad mercandum, et sic a mercatoribus terram pro caelo commutantibus; Iob nono 12: Pertransierunt quasi naves poma portantes, sicut aquila volans ad escam.

Ad transfretandum , et sic a viatoribus ad vitam aeternam festinantibus: Proverbiorum ultimo: Facta est quasi navis institoris, de longe portans panem suum. - Ad piscandum, et sic a praedicatoribus peccatores ad salutem trahentibus: Lucae quinto: Ascendens in

unam navim, quae erat Simonis, dixit ad Simonem: Duc in altum, et laxate retia vestra in capturam.

Ad recreandum, et sic a nobilibus spiritu in Deum scandentibus et laetantibus ; Marci sexto : Ascendentes in navim, abierunt in desertum locum seorsum; Marci tertio iussit, ut navicula sibi deserviret propter turbam , ne comprimerent eum.

Duo autem sunt, quae elevant animam ad hunc transitum, videlicet scientia Scripturarum, quae est sicut Cherubim: et affectus inardescens in amorem divinum, qui est sicut flammeus gladius atque versatilis , quibus mediantibus pervenitur in sanctam civitatem etc.

Sciendum autem est, quod haec navicula in aqua posita aliquando agitatur velificationibus sive flatibus ventorum, per quod intelligimus afflatus caelestium charismatum: et hoc refertur ad orationem: velum enim expandere est desiderium in oratione dilatare.

Aliquando motibus remorum, per quod intelligimus exercitium spiritualium virtutum; et hoc refertur ad operationem: remigare enim est totum se labori spirituali exponere. - Aliquando tractibus hominum, per quod intelligimus alligationem regularium statutorum, et hoc refertur ad conversationem; attrahere enim est violentiam sibi et viribus suis pro sacris moribus et religiosis usibus facere .