342 Matrimonii

quaest, unica art. 3 et 4. Nam si naturae leges iubent ut

liberae sint actiones, ut obligatio firma sit, qua adstringimur

ad aliquid dandum vel faciendum, quanto magis hac libertate

opus erit ad nuptias contrahendas, quae perpetuam vitae socie-

tatem atque individuam corporum consuetudinem continent?

Attamen ut nullum declaretur matrimonium, vis et metus

tales esse debent ut constantem virum et foeminam percellere

possint. Itaque omnis nostra inquisitio, ait Theologus, respi-

ciet an in facto vis et metus illata probentur, atque illius sint

generis, ad consensum extorquendum, ut mulier invita impulsa

fuerit ad nuptias contrahendas. Idque ut facilius deprehenderet

Theologus revocare ad examén, opus esse putavit, circum-

stantias et actus matrimonium praecedentes, concomitantes et

subsequentes.

Quoad circumstantias antecedentes se reperiisse, ait Theo-

logus, testes satis probare verbera, minas atroces quibus pater

usus est ad vim metumque inferendum filiae, ut eius extor-

queret consensum, ad sibi invisum connubium ineundum; quae

omnia matrimonium prorsus irritant nullumque reddunt, tum

ex iure civili, tum ex iure pontificio. Edixit enim Praetor in

/. i ff. « quod metus causa gestum erit, ratum non habebo ».

Colligitur quoque ex cap. Ex litteris de Spons. Impub. « Ubi

sponsalia dicuntur irrita, quando filia nolens, et invita minis

parentum impulsa est ». Multis aliis omissis, perbelle ad rem

ait Sperell. decis. 73 n. 67: « Sed magis est in casu nostro,

« etiam verbera, quae quidem non erant ad probandum metum

K necessaria, cum absque illis sufficiant minae una cum metu « reverentiali non modo in foemina meticulosa, vel in puero,

« ut omnes fatentur, sed etiam in masculo adulto ». Sánchez

lib. 4, disp. 6, n. 8. Guttierez, de matrim., cap. 44, n. 40.

Testes omnes, etsi in aliquo non convenientes, uniformiter

testari de armis ac verberibus. Ast in casu nostro verbera

et minae fiebant a patre, qui eas effectuare poterat in filia,

sicut de facto saepe in puellam intulit, et iusto metu eamdem

perterruit. Rota, dec. 38, n. 3 et seqq., part. 16, recent. « Per