Appendix II.

3 0 . Profecto solutio voti non solum non importat ullam legis relaxationem, sed quin imo conformis est legi promis- sionis propriae, de cuius natura est, ut quis teneatur stare promissis quousque persona, in cuius favorem promissio facta est, non renuntiaverit iuri per promissionem acquisito, atqui in solutione voti habetur renuntiatio ex parte Dei iuris per promissionem, seu votum, acquisiti: sed solutio matrimonii rati et non consummati locum habere nequit quin eodem tempore relaxetur pro casu particulari lex de indissolubilitate matrimonii. Abrogatur utique factum vinculi, sed una simul relaxando in eo casu legem indissolubilitatis.

Nimirum sicut in solutione voti ita et in solutione matri- monii rati et non consummati habetur abrogatio facti, cum hac tamen differentia, quod in solutione voti factum abroga- tur adamussim iuxta legem quae promissiones et vota regit ; e contra, in solutione matrimonii rati abrogatur factum sed contra legem indissolubilitatis matrimonii, quare ut abrogatio facti legitima sit, requiritur ut relaxetur pro eo casu particu- lari lex universalis indissolubilitatis.

3 1 . Solutio ergo matrimonii rati et non consummati po tiori iure dici potest dispensatio quam votorum solutio, non solum quatenus habetur dispensatio favorum Dei, sed etiam quatenus habetur relaxatio quaedam legis divinae.

3 2 . Ulterius inquiri potest; an solutio matrimonii rati actus sit gratiae vel iustitiae.

3 3 . Non defuerunt qui recenter huiusmodi solutionem uti actum iustitiae definiverunt, quorum sententiam una cum alio- rum DD. explicationibus de natura iuridica huius solutionis refert FAHRNER (Geschichte der Ehescheidung in canonischen recht..... Freiburg ipoj, pag. ßßj) ; de quibus tamen ex- plicationibus bene notat WERNZ : « quae complures viri docti nostra aetate de natura iuridica dispensationis pontificiae super matrimonio rato disputarunt, praecisione theologica et cano- nica prorsus carent » (1. c. in nota 4 0 ) .