Sermo 1 .

Confide, filia, fides tua te saluam fecit, Mattbaei nono .

Prothema. Quam pulcri sunt gressus tui in calceamentis, filia principis !

Religiosae cuiuslibet animae excellentia et causatur et colligitur ex honestatis pulcritudine et ex veritatis promptitudine et ex caritatis magnitudine. Unde in verbis ultimo propositis, quae sumuntur ex Canticorum septimo, quantum ad excellentiam cuiuslibet animae christianae, quae filia summi principis, Christi, dicitur, tangitur primo honestatis pulcritudo, cum dicitur: Quam pulcri: secundo, veritatis promptitudo, cum sequitur: gressus in calceamentis: per pedes praedicatores et doctores intelliguntur, per calceamenta Scripturae testimonia significantur; sicut enim calceamenta muniunt pedes, ita Scripturarum testimonia praedicatores et doctores; unde dicitur ad Ephesios ultimo : Calceati pedes in praeparatione Evangelii pacis. Tertio, caritatis magnitudo subiungitur, ibi: filia principis. Anima cuiuslibet fidelis Christiani filia est summi principis per imitationem paupertatis contra avaritiam; per imitationem castitatis vel calceamenti contra concupiscentiam ; et per imitationem obedientiae sive humilitatis contra superbiam. Honestatis pulcritudo obnubilat (?) sive deformat conferentem (?); veritatis promptitudo ducit negligentem ; caritatis magnitudo arguit odientem ; et idcirco in principio nostri sermonis prece petendus est Deus, ut sua gratia et pietate in bac praesente collatione participem me faciat pulcritudinis (honestatis) in opere, promptitudinis veritatis in ore et magnitudinis caritatis in corde, ut landem possim aliquid dicere, quod sit ad laudem et gloriam Iesu Christi benedicti et consolationem cuiuslibet audientis.

Confide, filia etc.

Quia consuetudo boni medici est ad confortationem infirmi acceptatae medicinae efficaciam multipliciter extollendo praedicare ; hinc est, quod Dominus noster Iesus Christus, medicus corporum et animarum, ad confortationem istius mulieris infirmae, appetentis ab ipso sanari, dignatus est efficaciam spiritualis medicinae, scilicet fidei curantis omnem languorem, utiliter praeostendere, cum dicit in verbo proposito: Confide, filia etc.; ubi primo notatur divina dignatio gratuilae adoptionis, cum dicit: Filia: secundo, pia compassio virtuosae animationis, cum additur: confide: tertio, necessaria instructio suae curationis, cum subiungitur: fides tua te salvam fecit.

I. Dicit ergo: Filia, ubi primo notatur divine dignatio gratuitae adoptionis: dignatur enim Dominus gratis adoptare quamlibet animam in filiam pro. pler tria, ratione quorum habet assimilari beatae Trinitati. Primum est splendor caelestis intelligentiae; secundum est decor castitatis et munditiae tertium est timor humilitatis et reverentiae.

Primo, adoptat Deus animam in filiam propter splendorem caelestis intelligentiae ; unde dicitur in Psalmo : Audi, filia, et vide et inclina aurem tuam et obliviscere populum tuum et domum patris tui et concupiscet rex decorem tuum.

Loquitur Propheta in persona Patris aeterni cuilibet animae in eius nomine credenti, cum dicit: Filia, per adoptionis benevolentiam: audi, per mansuetudinis reverentiam: et vide, per cordis intelligentiam; et inclina aurem tuam, per operis diligentiam: et obliviscere populum tuum, id est carnales parentes, maxime quando sunt viae Dei parentes contrarii; et domum patris tui, temporalis opulentiae; et merito, quia ista duo, scilicet inordinatus amor carnalium parentum et deordinatus ardor temporalium rerum, consueverunt elongare animam a Deo;quia sine dubio tunc Christus, rex, per honoris excellentiam, concupiscet, per acceptionis complacentiam, decorem tuum, quod est per fidei formatae refulgentiam. O deifica virtus fidei et omni acceptione digna !certe, quibus te laudibus efferam, nescio. Tu enim pro certo es, quae indignos servos in tantum excessive exaltas, ut Dei filios efficias, iuxta illud Ioannis primo : Dedit eis potestatem filios Dei fieri, his qui credunt in nomine eius.

Secundo adoptat Deus animam in filiam propter decorem castitatis et mundi tiae; et de hoc dicitur in Psalmo : Omnis gloria eius filiae regis ab intus, in fimbriis aureis circumamicta varietatibus: quasi dicat: Omnis gloria, id est perfecta gloria per virtutis existentiam, non vana per pompositalis iactantiam, cuiuslibet animae christiana, quae est filia Regis aeterni, debet esse non de foris respectu generositatis carnalis, aut pulcritudinis corporalis vel ornatus exterioris, sed ab intus, per cordis ordinationem perfectam; in fimbriis aureis, quantum ad triplicem virtutem theologicam, fidei scilicet in credendo veraciter, spei in exspectando firmiter et caritatis in diligendo ferventer. Et bene virtutes tbeologicae fimbriis aureis assimilantur, quia, sicut illae sunt in periodum ornamentum totius vestimenti materialis, sic illue virtutes sunt ornamentum et complementum cuiuslibet virtutis sive indumenti spiritualis.

Circumamicta varietatibus, quantum ad virtutum cardinalium quadriformem differentiam, scilicet prudentiae in eligendo vera, iustitiae in operando bona, temperante in reprimendo illicita, et fortitudinis in sustinendo mala.

Tertio adoptat Deus animam in Aliam propter timorem humilitatis et reverentiae ; unde dicitur Canticorum septimo : Quam pulcri sunt gressus tui in calceamentis, filia principis.

Iste princeps regum lerrae est Christus Iesus, cuins filia dicitur quaelibet anima propter timorem humilitatis et subiacente: pedes autem eius sunt potentia intellectiva, amativa et operativa: sed gressus dicuntur cogitationes, affectiones et operationes, quibus animus graditur et procedit; postremo per " calceamenta, quae fiunt de pellibus morticinis, intelliguntur exempla Sanctorum ", qui dormierunt. Unde tunc dicuntur pulcri gressus cuiuslibet animae in calceamentis, quando quasi calceata et informata exemplis Sanctorum provocatur ad pie cogitandum, recte loquendum et bene operandum; et talibus itineribus pervenitur ad salutem. Dicit igitur: Filia.

II. Sequitur: confide, ubi secundo notatur pia compassio virtuosae animationis ex pietate compassionis. Animabat enim istam Dominus noster Iesus Christus, dicendo ei: confide, primo scilicet in Filii sapientia, ut illumineris ab errore infidelitatis et ignoran tiae; secundo, in Spiritus sancti clementia, ut purgeris a foetore deformitatis culpae; tertio, in Patris potentia, ut saneris a languore poenali latis miseriae. Et haec tria necessario sic se habent per ordinem: nam nullus sanatur ab infirmitate poenae, nisi qui primo illuminatur ab infidelitate ignorantiae et secundo purgatur a foeditate culpae.

Primo ergo dicit: confide in Filii sapientia, ut illumineris ab errore infidelitatis et ignorantiae; et de hoc dicitur Sapientiae tertio Qui confidunt in illum intelligent veritatem; et fideles in dilectione acquiescent illi, quoniam donum et pax est electis eius, inquit Spiritus sanctus.

Qui confidunt in tuum, scilicet Deum, per spei fiduciam in exspectando certitudinaliter; intelligent veritatem, per fidei Incidentiam in credendo fideliter: et fideles in dilectione, per caritatis benevolentiam in amando finaliter: acquiescent illi, per operis efficaciam in serviendo liberaliter ; quoniam donum et pax est electis Dei, per remunerationis abundantiam in recipiendo delectabiliter. Huic convenit quod dicebat Psalmus: Qui confidunt in Domino, sicut mons Sion: non commovebitur in aeternum qui habitat in Ierusalem.

Secundo confide in Spiritus sancti clementia, ut purgeris a foetore deformitatis cnlpae; unde dicitur ad Philippenses primo : Confidens in Domino, quia qui coepit in vobis opus bonum perficiet usque in diem Christi Iesu; quasi dicat Apostolus: non diffido intuitu meae fragilitatis, immo confido in Domino consideratione divinae virtutis, quia qui coepit in nobis bonum propositum per aspirationem gratiae praevenientis: opus bonum perficiet, per remotionem culpae inficientis, ratione cuius nullum opus est bonum in genere gratuiti nec remuneratione dignum in conspectu Dei: perficiet usque in diem Christi Iesu, per adiutorium gratiae subsequentis. Unde tanta est humana fragilitas, quod nequaquam potest per se in aliquod bonum opus meritorium exire, nisi divina gratia humana vota inspiret praeveoiendo et prosequatur adiuvando.

Tertio confide in Patris potentia, ut. saneris a languore poenali tatis miseriae; et de hoc potest accipi illud Psalmi : Ad te, Domine, levavi animam meam: Deus meus, in te confido, non erubescam. Neque irrideant me inimici mei, etenim universi, qui sustinent te, non confundentur. Confundantur omnes iniqua agentes supervacue. Vias tuas, Domine, demonstra mihi, et semitas tuas edoce me.

Inquit Propheta: Ad te, Domine, levavi animam meam, per mentis devotionem; Deus meus, in te confido, quantum ad petitionis exauditionem ; non erubescam, propter subventionis denegat ionem. Neque irrideant me inimici mei, id est daemones, per impatientiae furentis demonstrationem; etenim universi, qui sustinent te, per tribulationis tolerationem; non confundentur, per desperationis illaqueationem; immo confundentur, per tentationis superationem, omnes daemones; iniqua agentes supervacue, per suggestionis immissionem. Unde Ambrosius : Daemonum infestatio velut latronum obsidet multitudo, qui. per omnes vias supplantatores invisi animarum laqueos tendunt. Diabolus nititur revocare quasi tendendo laqueum a posteriori, voluptatem praeteritam ad mentem reducendo: nititur etiam impedire quasi tendendo laqueum ab anteriori, futurorum prosperitatem et delectabilitatem promittendo: nititur inficere tendendo laqueum a dexteris, vanitatem mundi offerendo: nititur etiam capere tendendo laqueum a sinistris, austeritatem poenitentiae ostendendo, ut in his omnibus tanquam per laqueos capiat: quos laqueos potest anima evadere, cum tota devotione ad Deum se convertit ore humiliter supplicando: Vias tuas, divinorum praeceplorum: Domine, qui es Veritas: demonstra mihi, per septiformis sapientiae donationem: ut mecum sit et mecum laboret, ut sciam, quid acceptum sit apud te omni tempore: et semitas tuas, tam consiliorum quam exemplorum: edoce me, per multiformis gratiae infusionem. Unde

Gregorius : " Nisi misericors Deus nostris viribus tentamenta modiflcet, nullus est, qui malignorum insidias evitare possit ". Dicit ergo: Filia, confide.

III. Sequitur tertio: fides tua te salvam fecit, ubi notatur necessaria instructio suae curationis. Ad hoc autem, ut aliquis salvetur, instruitur, ut necessario fides sua sit primo solida in credendo vera fideliter: secundo, devota in exspectando promissa certitudinaliter; tertio, magna in operando ardua viriliter.

Primo debet esse fides solida in credendo vera fideliter: et de hoc dicitur Actuum decimo quinto : Nihil discrevit inter nos et illos, fide purificans corda eorum, quasi dicat Apostolus: Non est acceptio personarum apud Deum, et hoc est nihil discernere, quia nullam distinctionem fecit inter nos Iudaeos et illos gentiles, immo purificat corda omnium credentium ab omni tenebrositate infidelitatis et deformitate vitiositatis, et hoc fidei formatae credulitate, quae operatur per dilectionem: quia non est distinctio ludaei et Graeci, sed in omnibus beneplacitum est illi. Unde Gregorius super illud Iob: Qui irrigat aquis universa: " Universa Deus aquis irrigat, qui dono sancti Spiritus ex omni genere hominum ad suam cognitionem vocat. Cum divites sibi subiicit, pauperes non repellit: cum fortes humiliat, venire ad se debiles non recusat: cum nobiles colligit, simul et ignobiles apprehendit: curn sapientes suscipit, imperitorum stultitiam non contemnit ".

Secundo debet esse fides devota in exspectando promissa certitudinaliter: unde dicitur ad Hebraeos undecimo : Est autem fides sperandarum substantia rerum, argumentum non apparentium.

Dicitur fides substantia rerum sperandarum, quia, sicut fundamentum ratione suae fortitudinis sustentat fabricam materialem, sic in fidei substantia et soliditate collocatur et sustentatur aedificium spirituale: et quemadmodum corpus non potest sustentari sine anima quantum ad esse natnrae, ita nec anima sine fide quantum ad esse graliae, quoniam sine fide impossibile est placere Deo: et propter hoc dicitur Habacuc secundo: Iustus autem in fide sua vivet. Et propter hoc fides dicitur substantia sive hypostasis, quia ratione suae soliditatis sustentat et ratione suae virtuositatis conservat. Dicitur nihilominus fides argumentum non apparentium, quia, sicut argumentum arguit mentem et illuminat ad hoc, ut homo consentiat probatae conclusioni, ita fides illuminat mentem ad assentiendum in omnibus primae Veritati. Unde sicut mens dirigitur per argumentum et caput per oculum, ita anima per fidei habitum.

Tertio debet esse fides magna in operando ardua viriliter: ideo dicitur ad Hebraeos undecimo : Sancti per fidem vicerunt regna, operati sunt iustitiam, adepti sunt repromissiones.

Unde Sancti vicerunt regna, caelestia per fidem confirmantem affectum in passionis sive tribulationis toleratione: et merito, quia per multas tribulationes oportet nos intrare in regnum Dei: et operati sunt iustitiam, per fidem calcantem mundum terreni latis despectione. Nisi enim terrena substantia despiciatur, nunquam iustitiam operatur: unde primae Ioannis quinto: Haec est victoria, quae vincit mundum, fides nostra. Et Augustinus dicit: " Qui veram fidem habet de Christo non quaerit in his miseriis fieri dives ". Insuper, adepti sunt repromissiones, per fidem remunerantem in deiformitatis gloriae assimilatione. Rogemus etc.