IN TERTIUM LIBRUM SENTENTIARUM

 PROOEMIUM. IN TERTIUM LIBRUM SENTENTIARUM.

 DISTINCTIO I.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III, Utrum persona una possit simul uniri cum alia, assumendo unam et eandem numero naturam.

 QUAESTIO IV. Utrum quaelibet trium personarum possit incarnari per se ipsam.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum in opere incarnationis servetur debita congruentia ex parte Dei.

 QUAESTIO II. Quae fuerit incarnationis ratio praecipua.

 QUAESTIO III. Quae trium personarum fuerit ad incarnationem magis idonea.

 QUAESTIO IV. Quo tempore fuerit magis congruum, Filium Dei incarnari.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. ii.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO II.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM II.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum maior sit congruitas ad unionem in humana natura quam in Angelo, an e converso.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum Christus assumserit veram carnem.

 QUAESTIO II. Utrum Christus assumserit animam rationalem.

 QUAESTIO III. Utrum Christus habuerit cum aliis hominibus communem speciem.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum corpus unitum fuerit Verbo mediante.spiritu humano sive anima.

 QUAESTIO II. Utrum anima Christi assumta fuerit a Verbo mediante aliquo habitu gratuito.

 QUAESTIO III. Utrum Verbum unitum sit humanae naturae mediante Spiritu sancto.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO III.

 Pars I.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Pars II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM III.

 Pars I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I. De sanctificatione Virginis quoad congruentiam temporis.

 QUAESTIO I. Utrum caro Virginis sanctificata fuerit ante animationem.

 .QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum beata Virgo sanctificata fuerit ante nativitatem.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum beata Virgo per sanctificationis gratiam immunis fuerit ab omni actuali peccato.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 Pars II.

 DIVISIO TEXTUS.

 Ad intelligentiam huius partis iuxta tria, quae Magister determinat, incidit hic. quaestio. Primo quaeritur de Christi decimatione. Secundo quaeritur

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum Christus in Abraham fuerit decimatus.

 ARTICULUS II. De carnis Christi traductione.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum in corpore dominico formatio et distinctio membrorum facta sit subito, an succesive.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DCB. IV.

 DISTINCTIO IV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM IV.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I . De conceptione Christi in comparatione ad Spiritum sanctum efficientem.

 QUAESTIO I. Utrum. Filii Dei incarnatio debeat appropriari Patri, an Spiritui sancto.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum Christus possit dici filius Trinitatis.

 ARTICULUS II. De conceptione Christi in comparatione ad gratiam intervenientem.

 QUAESTIO I. Utrum Christi incarnatio fuerit ex mera gratia, an eam impetrarunt merita sanctorum Patrum.

 QUAESTIO II:

 QUAESTIO III. Utrum gratia in conceptione teneat rationem proprietatis naturalis, vel gratuitae.

 ARTICULUS III. De conceptione Christi in comparatione ad Virginem concipientem.

 QUAESTIO I. Utrum Virgo Maria in illa conceptione fuerit aliquid Spiritui sancto in aliquo cooperata.

 QUAESTIO II. Utrum cooperatio illa beatae Virginis fuerit naturalis, an miraculosa.

 QUAESTIO III. Utrum beata Virgo sit Dei genitrix appellanda.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 DUB. VI.

 DISTINCTIO V.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM V.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum assumere conveniat divinae personae.

 QUAESTIO III. Utrum assumere conveniat personae ratione naturae, an e converso.

 QUAESTIO IV. Utrum assumere possit convenire divinae naturae, abstracta omni persona.

 QUAESTIO V.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum concedendum sit, naturam humanam assumtam esse a Deo.

 QUAESTIO II. Utrum Deus assumserit humanam personam.

 QUAESTIO III. Utrum ponenda sit intentio personalitatis in anima separata, omni unione circumscripta.

 QUAESTIO IV. Utrum concedendum sit, quod Deus assumserit hominem.

 QUAESTIO V. Utrum concedenda sit haec: Filius Dei assumsit humanitatem

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DUB. IV.

 DISTINCTIO VI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM VI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS II. De qualitate et nobilitate illius unionis.

 QUAESTIO I. Utrum unio duarum naturarum sit terminata ad unitatem personae.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum illa unitas quantum ad gradum excellat omnes unitates creatas.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO VII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM VII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum haec sit admittenda: Deus factus est homo.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum Filius Dei sit vraedeslinatus.

 QUAESTIO III. Utrum haec sit concedenda: homo praedestinatus est esse Filius Dei.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO VIII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM VIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I. De nativitate temporali in comparatione ad divinam naturam.

 QUAESTIO I. Utrum haec sit concedenda: divina natura est de Virgine nata.

 QUAESTIO II. Utrum nasci de Virgine vere dicatur de natura assumta.

 QUAESTIO III. Utrum

 ARTICULUS II. De nativitate temporali in comparatione ad aeternam.

 QUAESTIO I. Utrum concedendum sit, Christum bis esse natum.

 QUAESTIO II. Utrum in Christo sint duae filiationes.

 QUAESTIO III.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO IX.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM IX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I. De ipsa adoratione per comparationem ad eum cui est exhibenda.

 QUAESTIO I. Utrum cultus latriae sit exhibendus humanitati sive carni Christi.

 QUAESTIO II. Utrum cultus latriae exhiberi debeat imagini Christi.

 QUAESTIO III. Utrum cultus latriae Matri Christi exhiberi debeat.

 QUAESTIO IV. Utrum cultus latriae cruci Christi exhibendus sit.

 QUAESTIO V. Utrum latria exhibenda sit membris Christi.

 QUAESTIO VI. Utrum cultus latriae possit exhiberi adversario Christi absque peccato,

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO L Utrum latria sit in genere virtutis.

 QUAESTIO II. Utrum latria sit virtus generalis, vel specialis.

 QUAESTIO III. Utrum latria sit virtus cardinalis, vel theologica.

 QUAESTIO IV. Utrum latria sit virtus distincta a dulia.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO X.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM X.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum haec sit vera: Christus, secundum quod homo, est individuum.

 ARTICULUS II. De filiatione adoptionis.

 QUAESTIO I. Utrum filiatio adoptionis sit in Christo.

 QUAESTIO II. Utrum filiatio adoptionis conveniat nobis per Christum.

 QUAESTIO III. Utrum filiatio adoptionis sit in nobis per comparationem ad Christum.

 DUBIA CIRCA LITERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dob. V.

 DISTINCTIO XI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XL

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum praedestinatio Christi respectu nostrae praedestinationis sit forma exemplaris.

 QUAESTIO III. Utrum in praedestinalione Christi respectu nostrae sit vera causalitatis ratio.

 ARTICULUS II. De vocabulis, quae videntur importare inceptionem.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO III. Utrum lutee sit concedenda: homo incipit esse Deus.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum fuisset congruum assumere Adam.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum Christus potuerit peccare.

 QUAESTIO II. Utrum Christus potentiam peccandi habuerit vel assumserit.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum decuerit Deum assumere sexum muliebrem.

 QUAESTIO II. Utrum magis debuerit carnem assumere de viro simul et muliere quam sola muliere.

 DISTINCTIO XIII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS 1.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum in Christo sit gratia finita, vel immensa.

 QUAESTIO III. Utrum gratia singularis personae in Christo fuerit plena gratia atque perfecta.

 ARTICULUS II. De gratia capitis.

 QUAESTIO I. Utrum gratia capitis sit quid creatum, vel increatum.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dcb. V.

 DISTINCTIO XIV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XIV.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum anima Christi in cognoscendo comprehendat ipsum Verbum sibi unitum.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS II. De cognitione, quam anima Christi habuit in Verbo.

 QUAESTIO I. Utrum anima Christi eadem cognitione, qua cognoscit Verbum, cognoscat alias res in Verbo.

 QUAESTIO II. Utrum anima Christi actu cognoscat in Verbo omnia quae habitu cognoscit.

 QUAESTIO III. Utrum anima Christi cognoscat omnia in Verbo. auae connosnii Verbum.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum Christus habuerit aliam scientiam praeter illam quam habuit in Verbo.

 QUAESTIO II. Utrum Christus profecerit secundum illud genus cognitionis.

 QUAESTIO III. Utrum Deus communicaverit animae Christi omnipotentiam, sicut communicavit omniscientiam.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 DUB. III.

 DUB. IV.

 DISTINCTIO XV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XV.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I. Utrum congruum fuerit, tales defectus in Christo reperiri.

 QUAESTIO II. Utrum Christus assumserit omnes defectus nostros praeter peccatum.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS II. De defectibus a Christo assumtis in speciali.

 QUAESTIO I. Utrum Christus habuerit ignorantiam in rationali.

 QUAESTIO II. Utrum in Christo fuerit passio tristitiae.

 QUAESTIO III.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XVI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XVI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO L

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum Christus assumserit necessitatem patiendi.

 ARTICULUS II. De passibilitate et dolore animae Christi specialiter.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum anima Christi passa fuerit secundum superiorem portionem rationis.

 QUAESTIO III. Utrum dolor fuerit intensior in parte rationali animae Christi, an in parte sensuali

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 DUB. II

 DUB. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XVII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XVII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. De numero et sufficientia voluntatum in Christo.

 QUAESTIO III. Utrum istae voluntates in Christo fuerint conformes, vel repugnantes.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO 1. Utrum decuerit Christum orare.

 QUAESTIO II. Utrum Christus in omni oratione sua fuerit exauditus.

 QUAESTIO III.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XVIII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. v.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XVIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum Christus meruerit aliquid post conceptionem.

 ARTICULUS II. De merito Christi quoad fructum vel proemium.

 QUAESTIO I. Utrum Christus sibi meruerit Dei fruitionem sive proemium substantiale.

 QUAESTIO II. Utrum Christus meruerit sui corporis glorificationem.

 QUAESTIO III. Utrum Christus meruerit nobis ianuae apertionem.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 DUB. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 DISTINCTIO XIX.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XIX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I. Utrum per passionem Christi fiat remissio peccatorum.

 QUAESTIO II. Utrum per passionem Christi facta fuerit chirographorum deletio.

 QUAESTIO III. Utrum per passionem Christi liberati simus a potestate diaboli.

 QUAESTIO IV.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum solus Filius sit redemptor, an etiam Pater et Spiritus sanctus.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DUB. V.

 Dub. VI.

 DISTINCTIO XX.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS. De congruentia nostrae redemptionis factae per passionem Christi.

 QUAESTIO I. Utrum congruum fuerit, humanam naturam a Deo reparari.

 QUAESTIO II. Utrum magis congruerit, genus humanum reparari per satisfactionem quam per aliam viam.

 QUAESTIO III. Utrum aliqua creatura pura potuerit satisfacere pro toto genere humano.

 QUAESTIO IV. Utrum aliquis, adiutus gratia, potuisset satisfacere pro se ipso.

 QUAESTIO V. Utrum Deus debuerit modum satisfaciendi per passionem Christi acceptare.

 QUAESTIO VI. Utrum alio modo potuerit Deus genus humanum salvare.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO III. Utrum Verbum unitum fuerit carni et animae duplici unione.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum ex illa separatione caro Christi fuerit mortua, an post eam habuerit vitam.

 QUAESTIO III.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 DUB. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO XXII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXII

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum Christus, secundum quod homo, luerit in loco determinato, an ubique.

 QUAESTIO III.

 QUAESTIO IV. De descensu animae Christi ad inferos.

 QUAESTIO V. Utrum Christus in descensu ad inferos omnes animas liberaverit.

 QUAESTIO VI. Utrum Christus statim post mortem introduxerit animas liberatas in caelum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 DISTINCTIO XXIII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum fides sit in parte animae cognitiva, an affectiva.

 QUAESTIO III. Utrum fides sit virtus una.

 QUAESTIO IV. Utrum fides sit certior quam scientia.

 QUAESTIO V. De definitione fidei ab Apostolo assignata.

 ARTICULUS II. De fide informi.

 QUAESTIO I. Utrum fides informis sit in genere vir tutis, an non.

 QUAESTIO II. An fides informis sit infusa, an acquisita.

 QUAESTIO III. Utrum fides informis sit in daemonibus.

 QUAESTIO IV. Utrum fides informis expellatur per adventum gratiae.

 QUAESTIO V. Utrum fides informis fiat formata, adveniente gratia.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI

 Dub. II

 Dub. III.

 DCB. IV.

 Dub. V.

 Dub. VI.

 DISTINCTIO XXIV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXIV.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II

 QUAESTIO III. Utrum fides sit circa complexum, an circa incomplexum.

 ARTICULUS II. De obiecto fidei in comparatione ad nostram cognitionem.

 QUAESTIO I. Utrum fides sit de his, de quibus habetur visio sensibilis.

 QUAESTIO II. Utrum fides sit de his, de quibus habetur opinio probabilis.

 QUAESTIO III. Utrum fides sit de his, de quibus habetur cognitio scientialis.

 ARTICULUS III. De obiecto fidei quoad nominis rationem.

 QUAESTIO I. De definitione articuli, quam ponit Richardus.

 QUAESTIO II. De definitione articuli, quam ponit Isidorus.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXV.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum omnes teneantur credere omnes articulos explicite post adventum. Christi.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum fides creverit quoad credendorum multitudinem.

 QUAESTIO II. An fides profecerit quoad illuminationis plenitudinem.

 QUAESTIO III. Utrum fides creverit quoad assensus certitudinem.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 DUB. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXVI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXVI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum spes sit genus virtutis, an species specialissima.

 QUAESTIO III. Utrum spes sit virtus cardinalis, an theologica.

 QUAESTIO IV. Utrum virtus spei aliquando sit informis, an seniper sit formata.

 QUAESTIO V. Utrum spes in suo actu sit certitudinalis, an dubia.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum timor et spes sint unus et idem habitus, an diversi.

 QUAESTIO II. Utrum spes ex bonis meritis habeat ortum.

 QUAESTIO III. Utrum spes praecedat caritatem ordine naturae, un e converso.

 QUAESTIO IV. Utrum spes sit in bonum sub ratione boni.

 QUAESTIO V. Utrum spes sit in parte animae cognitiva, an affectiva.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 Dub. VI.

 DISTINCTIO XXVII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXVII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO 1.

 QUAESTIO II. Utrum habitus caritatis sit unus indivisus, an per species multiplicatus.

 QUAESTIO III.

 QUAESTIO IV. Utrum habitus caritatis possit esse informis, an semper sit formatus.

 ARTICULUS II. De caritate quantum ad actum et modum.

 QUAESTIO I. Dirum motus caritatis per prius sit meritorius quam actus aliarum virtutum.

 QUAESTIO II. Utrum possibile sit, motum caritatis esse mercenarium.

 QUAESTIO III. Utrum idem motus dilectionis possit esse in Deum et in proximum.

 QUAESTIO IV. Quis duorum motuum caritatis praecedat alterum.

 QUAESTIO V. Utrum actus dilectionis in Deum habeat modum.

 QUAESTIO VI.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXVIII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXVIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO 1.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum ex caritate diligendi sint mali homines.

 QUAESTIO IV.

 QUAESTIO V. Utrum ex caritate diligenda sint dona gratuita.

 QUAESTIO VI. De diligendorum numero et sufficientia.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXIX.

 Cap. Ii

 Cap. II.

 Cap. III.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXIX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS. De ordine caritatis.

 QUAESTIO I. Utrum ordo sit in caritate respectu diligibilium.

 QUAESTIO II. Utrum caritas in diligendo praeponat Deum nobis.

 QUAESTIO III. Utrum secundum ordinem caritatis praeponendum sit bonum proprium bono ipsius proximi.

 QUAESTIO IV. Utrum magis diligendi sint parentes quam filii, an e converso.

 QUAESTIO V. Utrum domesticus sit extraneo praeponendus.

 QUAESTIO VI. Utrum ordo caritatis attendatur genes effectum tantum, an simul penes affectum et effectum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 DUB. II.

 Dub. III.

 DUB. IV.

 DUB. VI.

 DISTINCTIO XXX.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum homo, in quantulacumque caritate constitutus, teneatur mortem pro Christo subire.

 QUAESTIO III. -Utrum perfectam caritatem habentes teneantur implere ea quae sunt perfectionis.

 QUAESTIO IV. Utrum omnes teneantur diligere inimicos quantum ad affectum.

 QUAESTIO V. Utrum omnes teneantur diligere inimicos quantum ad effectum.

 QUAESTIO VI. Utrum sit maioris perfectionis et meriti diligere amicum, an diligere inimicum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO XXXI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum cadens a caritate possit resurgere in aequali.

 QUAESTIO III. Utrum homo possit resurgere in caritate minori.

 QUAESTIO 1. Utrum fides in gloria evacuetur.

 QUAESTIO II. Utrum spes evacuetur per adventum gloriae.

 QUAESTIO III. Utrum habitus scientiae evacuetur in patria.

 ARTICULUS III. De duratione caritatis per comparationem.ad praemium.

 QUAESTIO I. Utrum contingat, caritatis habitum in patria evacuari.

 QUAESTIO III. Utrum ordo caritatis in patria habeat immutari.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 DUB. III.

 DISTINCTIO XXXII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO 1.

 QUAESTIO II. Utrum Deus omnes creaturas diligat generaliter.

 QUAESTIO III. Utrum Deus diligat omnes creaturas aequaliter.

 QUAESTIO IV. Utrum Deus magis diligat.hominem quam Angelum, an e converso.

 QUAESTIO V. Utrum

 QUAESTIO VI. Utrum Christus magis dilexerit Ioannem quam Petrum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXXIII.

 Cap. Ii

 Cap. II.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO 1.

 QUAESTIO II. Utrum omnes virtutes cardinales sint una virtus, an diversae.

 QUAESTIO III. Utrum virtutes cardinales sint in parte animae rationali, an in ea parte, quae solum obtemperat rationi.

 QUAESTIO IV.

 QUAESTIO V. Utrum virtutes cardinales sint a Dei dono, vel ab assuetudine.

 QUAESTIO VI.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 Dub. VI.

 DISTINCTIO XXXIV.

 Pars I.

 Cap. Ii

 Cap. II.

 Cap. III.

 Pars II.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXIV.

 Pars I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO 1.

 QUAESTIO II. Utrum dona sint priora virtutibus, an e converso.

 QUAESTIO III. Utrum virtutes sint excellentiores donis,

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO 1. Utrum dona Spiritus sancti sint tantummodo septem.

 QUAESTIO II. De donorum ordinatione et combinatione.

 QUAESTIO III. Utrum dona Spiritus sancti maneant in Beatis.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 Dub. II.

 Dub. III.,

 Pars II.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum usus timoris servilis sit bonus, an malus.

 QUAESTIO III. Utrum timor servilis expellatur, gratia adveniente.

 ARTICULUS II. De timore gratuito.

 QUAESTIO I. Utrum timor initialis et filialis sint diversae timoris species.

 QUAESTIO II. Ut rum, crescente caritate, timor decrescat. -

 QUAESTIO III. Utrum timor gratuitus in patria maneat.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 DISTINCTIO XXXV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXV.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum actus praecipuus doni scientiae consistat in actione, vel in speculatione.

 QUAESTIO III. Utrum donum intellectus simul consistat in contemplatione Creatoris et creaturae.

 QUAESTIO IV. Utrum ocius ipsius doni consilii sit consiliari.

 QUAESTIO V.

 QUAESTIO VI. Utrum actus principalis pietatis consistat in religione respectu Dei, vel in compassione respectu proximi.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXXVI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXVI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum dona Spiritus sancti sint connexa.

 QUAESTIO III. Utrum connexio sit in virtutibus politicis, ut necesse sit,

 QUAESTIO IV. Utrum sit connexio in vitiis ei peccatis.

 QUAESTIO V. Utrum ponenda sit aequalitas in habilibus gratuitis.

 QUAESTIO VI. Utrum caritas sit forma virtutum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 DISTINCTIO XXXVII.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXVII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum praecepta Decalogi obligent ad opera formata.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS II. De mandatis Decalogi quoad distinctionem et ordinem.

 QUAESTIO I. Utrum mandata Decalogi debeant esse tantum decem, an plura, an pauciora.

 QUAESTIO II. De ordine mandatorum Decalogi ad invicem.

 QUAESTIO III. De numero et ordine mandatorum quoad tabularum distinctionem.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 DUB. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 Dub. VI.

 Dub. VII.

 DUB VIII.

 DISTINCTIO XXXVIII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXVIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II

 QUAESTIO III. Utrum mendacium sit peccatum mortale ratione sui generis.

 QUAESTlO IV.

 QUAESTIO V. De ipsius mendacii divisione.

 QUAESTIO VI. De gradibus specierum mendacii.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 DUB. III.

 DUB. IV.

 DISTINCTIO XXXIX.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 Cap. X.

 Cap. XI.

 Cap. XII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXIX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum omne periurium sit mortale peccatum.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum liceat iurare per aliquod creatum.

 QUAESTIO III. Utrum liceat recipere iuramentum ab idololatris factum.

 ARTICULUS III. De obligatione iuramenti.

 QUAESTIO I. Utrum obligatio per iuramentum dolosum contrahatur.

 QUAESTIO III. Utrum iuramentum incautum sit obligatorium.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 Dub. VI.

 DISTINCTIO XL.

 Cap. I.

 Cap. ii.

 Cap. III.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XL.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

QUAESTIO I.

Utrum Christus meruerit ab instanti conceptionis.

Circa primum sic proceditur et quaeritur, utrum Christus meruerit ab instanti conceptionis. Et quod sic, videtur.

1. leremiae trigesimo primo : Novum faciet Dominus super terram, mulier circumdabit virum, ergo Christus fuit vir ab instanti conceptionis: sed constat, quod non fuerit vir quantum ad aetatem: ergo fuit vir quantum ad animi vigorem: habuit igitur quantum ad animam virtutem et operationem viri perfecti. Sed haec consistit in merendo: ergo Christus meruit a suae conceptionis primordio.

2. Item, hoc ipsum videtur auctoritate Gregorii et Magistri in littera : " Non solum meruit Christus, quando Patri obediens crucem subiit, sed ab ipsa conceptione, ex quo homo factus est". Et hoc ipsum potest elici ab auctoritate Gregorii consequente.

3. Item, Christus ab instanti conceptionis suae fuit beatus : sed beatitudo est habitus in actu ?: ergo a primo instanti conceptionis suae habuit actum gloriosum. Sed qua ratione per gloriam habuit actum gloriosum, eadem ratione per gratiam habuit actum virtuosum: ergo videtur, quod a primordio suae conceptionis Christus meruit.

4. Item, lux. propter suam nobilitatem et actualitatem in eodem instanti incipit esse et lucere: ergo si anima Christi multo nobilior et potentior et deiformior est, videtur, quod in instanti eodem, in quo incepit esse, coepit habere operationem sibi debitam. Sed talis est operatio meritoria: ergo etc.

5. Item, sicut animae nostrae se habent ad demeritum, ita anima Christi se habet ad meritum: sed animae nostrae in ipso instanti infusionis habent reatum culpae originalis : ergo anima Christi ab ipso instanti conceptionis et infusionis habuit meritum virtutis.

Sed contra: 1. " Prius est esse quam agere ": si ergo mereri est agere, anima Christi prius habuit esse completum, quam habuerit meriti usum: ergo non meruit a primordio conceptionis.

2. Item, omne quod exit ab otio in actum, prius quiescit, quam agat , et omne tale prius est, quam operetur: sed anima Christi incepit mereri: ergo de non operante facta est operans: ergo in merendo exivit ab otio in actum: ergo prius quievit: ergo non meruit ab instanti conceptionis.

3. Item, meritum est a voluntate deliberativa, in quantum deliberativa est: sed ubi est deliberatio, ibi est collatio ubi autem haec est, ibi est temporis successio: ergo non videtur, quod meritum Christi potuerit esse a suae conceptionis principio.

4. Item, Angelus non peccavit in primo instanti suae creationis: et tamen ita cito usum liberi arbitrii habuit, sicut aliqua anima rationalis, cum creatus esset in cognitionis perfectione : ergo pari ratione videtur, quod nec anima Christi ab instanti conceptionis mereri potuerit.

5. Item, omne illud, quod anima Christi habuit a primordio conceptionis suae, habuit ab alio: sed meritum ortum habuit a libero arbitrio gratia informato: ergo non videtur, quod usum meriti habuit ab ipso conceptionis primordio.

CONCLUSIO.

Christus certo meruit ab instanti suae conceptionis, si loquamur de habitu, et probabiliter etiam quoad actum.

Respondeo : Ad praedictorum intelligentiam est notandum, quod ad perfectionem meriti duo concurrunt, videlicet ipse habitus gratuitus et ipsius habitus actus vel usus . Si ergo loquamur de merito quantum ad habitum, qui reddit habentem dignum praemio, sic absque dubio concedendum est, quod a principio suae conceptionis Christus meruit, quia omni bono et praemio dignus fuit propter plenitudinem gratiae, quam Deus animae suae contulit et infudit . Et ab hoc non discordat aliquis doctor catholicus.

Si autem fiat sermo de merito quantum ad virtutis actum sive usum, in quo proprie attenditur completa ratio merendi, sic est duplex modus dicendi: unus, quod Christus meruit statim post principium conceptionis, non autem in ipso primo instanti. Et ratio huius est, quia operatio debet sequi esse substantiae: ideo necesse fuit, animam Christi prius esse quam agere, praecipue eo actionis genere, quod spectat ad usum voluntatis deliberativae; talis autem est actus meritorius. Et ideo si dicatur alicubi, Christum a primordio suae conceptionis meruisse: dicunt verum esse, secundum quod a dicit ordinem ad principium extra sumtum, non intra .

Est et alius modus dicendi, quod Christus quantum ad virtutis usum et actum meruit in ipso conceptionis primordio: hoc enim datum est ei per gratiam perfectissimam, ut in primo instanti, in quo incepit esse, non tantum haberet habitus virtutum, sed etiam actum, unde simul coepit esse et usum comprehensionis habere; et anima Christi in eodem instanti habuit creari et infundi, et gratia informari et exire in actum meriti, qui quidem consistit in motu bonae voluntatis.

Uterque tamen istorum modorum satis est rationabilis, sed primus facilior est et communior et secundum ipsum plana ad obiecta responsio.

Nam quod dicitur Christus ab instanti conceptionis suae fuisse vir, et quod dicitur ab instanti conceptionis suae meruisse: hoc dicitur quantum ad ha-bitum ,- et hoc innuit ipsum verbum Gregorii , cum dicit: " Non sibi plus Christus meruit per crucis patibulum, quam ab ipsa conceptione per gratiam virtutum ". Notabile est, quod dicit "per virtutum gmtiam", non per virtutum usum. Habuit enim gratiam a principio, ita quod in ipso principio: usum vero habuit a principio, ita quod post principium.

Et si tu obiicias de beatitudine et de luce , qui hoc tenent generaliter respondent, quod in omni creatura esse praecedit operari tam in corporali quam in spirituali, tam in actu naturae quam in actu gratiae, tam etiam in actu gratiae quam in actu gloriae.

Nec obstat illud quod obiicitur de merito animae. Anima enim habet originale peccatum in sua infusione per modum habitus, non autem quantum ad actum.

Et sic secundum istam viam patet responsio ad omnia obiecta.

Si quis autem velit aliam viam tenere, videlicet quod Christus in primo instanti suae creationis habuit usum liberi arbitrii propter excellentissimum gratiae donum et quantum ad actum viatoris et quantum ad actum comprehensoris; satis faciliter poterit ad obiecta in contrarium responderi.

1. Ad illud enim quod primo obiicitur, quod prius est esse quam agere; dicendum, quod illud habet veritatem, si intelligatur de prioritate quantum ad ordinem naturae. Si autem intelligatur de prioritate quantum ad durationem, non habet veritatem, secundum quod expresse dicit Augustinus octavo super Genesim ad litteram , ubi dicit, quod in luce corporali esse non praecedit agere; et in Angelis, de quibus dicit, quod in primo instanti suae conditionis eas res cognoverunt, quae simul cum eis in esse prodierunt. Et in sexto de Trinitate dicit, quod "si ignis esset aeternus, splendor ab igne egrediens esset aeternus". Et ideo satis rationabiliter potest dici, quod illud non habet veritatem de ordine durationis, sed de ordine naturae.

2. Ad illud vero quod obiicitur, quod substantia, quae incipit agere, exit ab otio in actum: dicendum, quod illud non habet generaliter veritatem, nisi intelligatur de operatione, sine qua substantia operans potest esse; de alia autem non habet veritatem, pro eo quod creatura simul incipit esse et operari: nec incipit operari, quia exit ab otio in actum, sed quia exit a non esse in esse . Hoc modo potest intelligi in Christo quantum ad actum gratiae et virtutis.

3. Ad illud quod obiicitur, quod meritum est a voluntate deliberativa: dicendum, quod quamvis . secundum processum naturae deliberatio indigeat successione et tempore; tamen secundum plenitudinem gratiae et glorias possibile est ipsi animae in instanti discernere, quod alias non posset facere "sine continuo et tempore ". Et sic per deiformitatem gloriae intellectus potest simul plura intelligere, quamvis per naturam nou intelligatur nisi unum solum simul et semel. Et quia anima Christi erat in plenitudine gratiae et gloriae; hinc est, quod non indigebat mora temporis ad discernendum, quid eligendum, quid fugiendum, quid amandum, quid odiendum.

4. Ad illud quod obiicitur de Angelo, dicendum, quod non est simile; non enim sic poterat simul et semel cognoscere plura, secundum quod anima Christi cum plenitudine gratiae. Praeterea, peccatum dicit motum deordinatum et contrarium naturali rectitudini, sed meritum dicit naturalis rectitudinis complementum: et licet non decuerit, aliquam substantiam creari cum actu contrario rectitudini naturali , decuit tamen creari in actu et cum actu consonante ipsi naturae et eam complente, maxime illam, in qua Deus a primordio suae conditionis plenissime habitavit, sicut fuit anima Christi .

3. Ad illud quod obiicitur, quod illud quod inest a primordio conditionis inest aliunde: dicendum , quod si illud intelligatur praecise, ita quod anima Christi se habeat solummodo per modum suscipientis et nullo modo cooperantis, non habet veritatem. Potuit enim ipsi animae dari, ut cooperaretur Deo statim, cum fuit, et ita quod aliquid haberet in se, quod non tantum esset aliunde, verum etiam a se: et sic potuit esse in actu virtutis et exercitio meriti.

Si quis igitur velit sustinere hunc modum dicendi, non videtur multum deviare a probabilitate rationis nec etiam a pietate fidei, quae, quanto plus potest, ipsi Christo gratiae et honoris attribuit.