374 A P P E N

dumtaxat dicuntur ob finem quem

sibi praestituunt Fundatores qui ea

erigunt causa pietatis, quin inter-

veniat auctoritas episcopalis in ere-

ct ione; atque affirmet, de iure com-

muni eiusmodi hospitalia ac loca

pia non religiosa visitationi, ac i u -

risdictioni Episcopi non subesse ,

uti non suberant, ante Tridentinum

Concilium: attamen cum agitur de

exsecutioni mandanda Fundatorum

dispositione , ea distinctio cessat.

Quare in cap. Ad haec. 4 de Relig,

domib. n. 55 et seqq. idem Auctor

scripsit: « Fallit nunc haec secunda

» conclusio pluribus modis. Et pri-

» mo fallit mortuo Patrono hospi-

» talis, quia licet locus non sit re-

» ligiosus, tamen cum fuerit causa

» pietatis institutus, dicitur locus

» p i u s , et ideo spectat ad sol icitu-

» dinem Episcopi , ut pia fundato-

» ris voluntas exsecutioni deman-

» detur . . . . Fallit secundo si Episco-

» pus intendat visitare hospitale ad

» hoc ut videat an impleatur mens

» Testatoris, cap. Tua nobis 4e Te-

li slamentis , Federicus de Sen.

» cons. 11 num. 3, ubi dicit - si

nix x .

» dubium sit, an in constructione ho-

» spitalis intervenerit auctoritas Épi-

» scopi, necne, praesumi intervenisse

y> si habeat signa loci ecclesiastici. Et

» nihilominus etiamsi certum esset eam

» non intervenisse, tamen cum ibi de-

» gentes sint personae miserabiles, cen-

» sentur esse sub protectione Ecclesiae,

» ut in cap. 1 de Eccles, aedi f ic ,

» et ibi per Gloss, et I n n o c , qui

» dicit: collegium leprosorum vi-

» deri religiosum. Unde ad solici-

» tudinem Episcopi pertinet videre,

» inquirere, visitare ne bona illius,

» deputata ad usum miserabilium con-

» summentur; maxime cum bonaprae-

» sumantur provenisse ex largitionis

« bus et eleemosynis fidelium. Haec

» Feder. quem multoties (prosequi-

» tur Fagnanus) sequuta est Sacra

» Congregatio Concilii. Et in spe-

» e i e : Testator quidam Tervilii ius-

» s i t , ut ex suis bonis hospitale eri-

» gerctur, in quo exerceretur Pau-

» perum hospitalitas a duobus ho-

« minibus ab Universitate Tervilii

» huic administrationi praefiniendis.

» Hospitali ita erecto absque ullo

» Episcopi interventu vere vel prae-

censeri solent; ideoque neque subiecta rigore iuris Extravaganti: Jmbitiosae, Pauli II. anni 1468 prout fert communior Auctorum sententia; S. Rota in recen. p. 2 dec. 248 n. 18 et seqq. et decis. Sii part. 10 §. siquidem 9. De Luca de Alien, disc, i n. lo in quo dicit; «al iud est locum esse pium (simpliciter), aliud vero esse ec- » clesiasticum, ideoque stant bene simul esse pium, atque pietatis opera exercere, » nec non visitationi, correctioni, et iurisdictioni Ordinarii vel alterius ecclesiastici » Superioris in aliquibus subiacere ; et tamen non esse locum ecclesiasticum ad « is tum praesertim effectum, ut eius bona sub hac prohibitione non cadant.»

in Bononien. diei 2 Martii i83U, plenissima facta fuerat disponendi facultas Administratoribus loci pii a Testatore qui eumdem pium locum pingui haereditate fundaverat; proposito deinde dubio: « an iidem Administratores alienare possint » bona eiusdem haereditatis absque Apostolico Beneplacito in casu.» Sacra C o n - gregatio C. respondit: affirmative attento testamento.