AIMMÌK

« sumpt ive , Administratores sunt

» ab Universitate quotannis const i -

» tuti, qui transacto administractio-

» nis tempore, aliis electis A d m i -

« nistratoribus futuri anni, rationem

» reddunt administrationis , n u n -

» quam adhibito Ordinario, qui

* nec etiam hospitale ipsum visi-

» tavit. Cardinalis Borromaeus illud

» visitare praetendens transmisit mo-

» nitorium deputatis Administrato-

» ribus, ac recusantes et appellan-

-» tes excommunicavit, et hospitalis

» scripturas sequestravit. His o m n i -

T> bus in Sacra Congregatione de-

» ductis et propositis responsum

» est : hospitale hoc esse privatum ;

» posse tamen ex Decreto Concilii

» sess. 22 illud visitare, corrigere,

» et reformare in iis tantum, quae

» ad observandam voluntatem Funda-

» (oris pertinent. » Cui consonant

aliae Resolut iones , inter quas ea ,

quam secundo loco refert Pigna-

tellius t. 7 consult. 15 ». 6, quaeque

ex mandato Sixti V. anno 1588

missa est ad Nuncium Neapolita-

num, nempe S. Congregatio censuit:

Episcopum posse visitare omnia ho-

spitalia, et pia loca quomodocumque

nuncupentur etiamsi sint privata lai-

corum, et corrigere, et reformare in

casibus a iure concessis, nempe ob

negligentiam, vel dilapidationem bo-

norum, utque voluntas testatoris ser-

vetur iuxta d. cap. 8.

Itaque si agatur de visitandis

locis piis ad effectum corrigendi

reformandi ob negligentiam vel di-

lapidationem honorum, ut voluntas

ix x . 3 7 5

Fundatorum servetur, penitus eva-

nescit distinctio a Fagnano adducta

inter pia loca ecclesiastica et laica-

lia. Quin imo saepenumero dantur

piae fundationes laicales, in quibus

licet bona iuxta Fundatorum m e n -

tem impendantur; nihilominus, sive

ob opera quae exercentur, sive ob

fundationum indolem (puta , si de

scholis, aut conservatoriis mulierum

agatur etc.) 'possunt ac debent su-

biici Ordinariorum visitationi, quem-

admodum observat Cardinalis De

Luca, I. 3 de Iurisd. et Foro com-

pet, disc. 40 n. 14, in quo iuxta

sensum Capitis 8 sess. 22 et in ter -

pretationem S. C. C, inquit: « ut

» data etiam qualitate laicali adhuc

» Ordinario competat ius visitandi

» seu revidendi quaecumque opera

» pietatis , seu loca in quibus ea

» exerceantur, ne sub specie cha-

» ritatis et pietat is , conventicula ,

» aliaque mala exerceantur ; quod

» provenit etiam ex disposit ione,

» vel intentione iuris communis . »

Item in disc. 45 loc. cit.

Nec huic alteri titulo visitandi

loca pia opponitur exceptio quae

indicata est a Fagnano, quatenus sci-

licet Ordinarius visitare non possit

loca pia laicalia vivente Institulore.

Quo casu licet Ordinarius visitare

non possit eadem pia Instituta t a m -

quam Executor piarum dispos i t io-

num, cum ipsemet Fundator vivat,

qui sua bona in pia opera impendet;

nihilominus eadem pia loca visitare

potest, ne conventicula habeantur,

aliaque mala patrentur sicut ipse