INFORMATIO 375 Congregationis decore et existimatione, cum de Dei honore aut proxi-

morum bono res esset, fortiter gnaviterque agebat.

Sed ad Vincentii nostri prudentiam asserendam nihil magis condu-

cere video quam eam omnium aetatum, sexuum et conditionum mul-

titudinem fidelium qui conscientiae suae illum moderatorem habebant.

De iustitia heroica. Iustitiae nomine omnia virtutum genera contineri, docet s. Hieronymus ad Demetriad. et consensit s. Ioannes

Chrisostomus Homil. 33 « Iustus omnes virtutes complectitur; hoc enim nomine consuevimus dicere de his, qui omnimodam virtutem exercent. » Iustitia igitur sic late sumpta definiri potest, voluntatis rectitudo, quae

nec amat peccare, nec peccato consentire. Hoc autem sensu eadem

legum omnium inducit iubetque observantiam , vel divinae illae sint»

vel humanae ; proindeque moralis cuiusque mali aversionem omnium

autem bonorum operum exercitationem praecipit ac suadet. In his enim

duobus tota Iustitiae ratio sita est, ut recte tradit s. Antoninus in

Summa Par. 4. tit. 5. Cap. 1. « Tota ratio Iustitiae est, ut decli- netur a malo et fiat bonum. » Haec Iustitia universalis. Specialis vero Iustitia quae iuxta s. Thomam 2. 2. Quaest. 58 . Art. 2. in C. reddit

alteri debitum ad aequalitatem, duae potissimum considerari possunt

partes. Respicit prima Religionem ac cultum Deo et Sanctis eius de-

bitum ; spectat altera ad vitae honestatem in societate hominum, uni-

cuique quod suum tribuendo. Prior illa iustitiae pars ea est de qua

loquitur Ecclesiasticus 2. 4. « Fili accedens ad servitutem Dei sta in Iustitia ». Secunda vero definitur ab Ulpiano in leg. Iustitia ff. de Inst. et Iur. « constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi », quam definitionem probant etiam s. Ambrosius lib. 1. Offkior. cap. 24.

et s. Thomas 2. 2. quaest. 88 . art. 1. Iamvero quantum et quam he-

roice in utroque hoc Iustitiae genere sese exercuerit S. D. Vincentius

Pallotti, vix est ut oratione assequi possimus.

Nam ad priorem quod attinet Iustitiae partem , debitum in primis

Deo Optimo Maximo cum animi, tum corporis cultum , Ecclesiae legi-

bus obedientiam, Superioribus obsequium , propinquis benevolentiam,

domesticis curam, subditis vigilantiam, amicis fidem, inimicis gratiam,

miseris opem, sinceram denique omnibus dilectionem impendit. Divi-

nae legis custos et vindex acerrimus, nihil unquam perpetravit, quod

sanctissimis eius mandatis adversaretur, nihil quod non esset cum he-

roica virtute coniunctum.

Venio itaque ad alteram Iustitiae partem, quae in recte instituenda

sociali vita , reddendoque cuique ius suum potissime versatur. Post

Deum, parentes; quibus honorem et obedientiam detulit Dei Servus,