376 DECRETUM

re. Quin imo apprime fatemur eos, quoad intemeratam iuve- nis vitam virtutumque nitorem non multa potuisse deponere, nec omnia peculiaria facta referre. Nec aliud expectari pote- rat , si advertatur haud exiguum annorum cursum Dei Fa- muli obitum ab alterius huius Ordinariae inquisitionis exordio seiungere. Hinc, ne probationis vis haud ulla ex parte deficeret, adiecimus inclyta facta a veteribus documentis , ab antiquus commentariis ac edita Dei Famuli vita deprompta.

Verum etsi testes dicant se praefata documenta legisse, tamen non hanc unam scientiae causam afferunt ; sed , uti ex primo summarii titulo descendit, traditionem praesertim appellant, quae a patribus in filios haud interrupta tam diuturni temporis serie fulgentior propagata est. Quamobrem testes non vitam a Ioanne Sotio conscriptam, aut vulgatam b. Ioannis Baptistae De Rubeis testificationem, uti unicum scientiae fontem exhibent, sed ad ve- terem praesertim traditionem, eamque haud interrupto annorum cursu a patribus in filios usque vigentem appellant.

Ex testibus ad documenta pertransit Censor solertissimus. Prae primis autem non inficiamur, ea utpote antiquitate et pon- dere praestantissima, nisi unicam, quam maximam tamen pro- bationis nostrae partem constituere. Verum eorumdem auctori- tatem haud uno ex capite impetit s. Fidei Vindex; primo autem observat, eam, subsidiaria cum sit, nonnisi in antiquis causis ex benigna quadam iuris concessione admitti cum coeteroquin per documenta manuscripta, vel per historias, neque plena, neque directa probatio iuridice exhiberi possit. Verum ad primum quod attinet, si haec probatio in antiquis causis admittitur, iam iure agimus ; neque intelligere datum est, qua ratione Censor eam in themate excludat. Utimur enim benigna concessione, quam nobis ius concedit et s. Fidei Vindex auferre nequit. Forsan con- tendet hanc causam antiquam non esse? Verum iuxta Praece- ptoris nostri doctrinam in iis causis subsidiaria haec probatio admittitur in quibus propter temporis antiquitatem testes de visu haberi non potuerant. Quomodo autem testes de visu haberi potuissent in re nostra, in qua iam alterius saeculi dimidium a pretioso Dei Famuli obitu nos dividit?

Ad alterum autem quod spectat, Praeceptoris nostri aucto- ritati innixus subdit Censor, per documenta manuscripta, vel per históricos neque plenam , neque directam probationem iu- ridice exhiberi posse. At Benedictus XIV cum tradit documenta