EPISTOLA ENCYCLICA 389

(1) Ad Ephes. V, 25 et seqq.

(2) I . Cor. V I I . 10, 11.

(3) Ibid. v. 39.

(4) Ad Eph. v . 32,

(5) Ad Hebr. X I I I , 4

(6) Ad Eph. II , 19.

(7) Catech. Rom. Cap. VIII.

(8) Ad Eph. V. 2 3 - 2 4 .

suam et adhaerebit uxori suae ct erunt duo in carne una. Sa- cramentum hoc magnum est: ego autem dico in Christo et in Ecclesia (1). -Similiter Apostolis auctoribus didicimus unitatem, perpetuamque firmitatem quae ab ipsa requirebatur nuptiarum ori- gine, sanctam esse et nullo tempore violabilem Christum iussisse. Iis qui matrimonio iuncti sunt, idem Paullus ait, praecipio non ego, sed Dominus, uxorem a viro non discedere; quod si disces- serit, manere innuptam, aut viro suo reconciliari (2). Et rursus: Mulier alligata est legi, quanto tempore cir eius vivit : quod si dormierit vir eius, liberata est (3). - Hisce igitur caussis ma- trimonium extitit sacramentum magnum (4) , honorabile in omni" bus (5) , pium, castum, rerum altissimarum imagine et significatio- ne verendum.

Neque iis dumtaxat quae commemorata sunt, christiana eius perfectio absolutioque continetur. Nam primo quidem nuptiali so- cietati excelsius quiddam et nobilius propositum est, quam antea fuisset ; ea enim spectare iussa est non modo aä propagandum genus humanum, sed ad ingenerandam Ecclesiae sobolem, cives Sanctorum et domesticos Dei (6); ut nimirum populus ad veri Dei et Salva- toris nostri Christi cultum et religionem procrcuretur atque edu- car etur (7). - Secundo loco sua utrique coniugum sunt officia de- finita, sua iura integre descripta. Eos scilicet ipsos necesse est sic esse animo semper affectos, ut amorem maximum, constantem fidem, sollers assiduumque praesidium alteri alterum debere intelligant. - Vir est familiae princeps, et caput mulieris; quae tamen, quia caro est de carne illius et os de ossibus eius, subiiciatur pareatque viro, in morem non ancillae, sed sociae; ut scilicet obedientiae praestitae nec honestas , nec dignitas absit. In eo autem qui praeest , et in hac quae paret, cum imaginem uterque referant alter Christi, al- tera Ecclesiae, divina caritas esto perpetua moderatrix officii. Nam vir caput est mulieris, sicut Christus caput est Ecclesiae.... Sed sicut Ecclesia subiecta est Christo, ita et mulieres viris suis in oanibus. (8) - Ad liberos quod pertinet, subesse et obtemperare parentibus, hisque honorem adhibere propter conscientiam debent ; et vicissim in liberis tuendis atque ad virtutem potissimum infor- mandis omnes parentum curas cogitationesque evigilare necesse est : Patres educate illos (filios) in disciplina et correctione Do-