392 LITTERAE

(1) Eom. X I I I , 5 .

conventione ab Eo inita cum Borussias Rege, in qua de nova Dioe- cesium descriptione agebatur.

Sit igitur integrum, sit liberum ius et potestas Episcopis in Seminariorum palaestra mansuetae Christi militiae ungendae con- ferre operam ; sit integrum sacerdotes iudicio suo deligere alios aliis ministeriis praeficiendos, ac nulli impedimento obnoxios pa- storali suo munere tranquille perfungi.

Ex his autem , quae ediximus , videtis , Venerabiles Fratres, quam vere iusteque declaratum a Nobis fuerit, ad faustam stabi- lemque concordiam, summis votis tamdiu expeditam, inter potesta- tem utramque ineundam, opus esse latas leges ita componi, ut ne- cessaria ad vivendum agendumque libertas Ecclesiae salva supersit. Ac Nos confidimus viros qui rei publicae gubernacula tenent, ae- quos se caussae nostrae praebituros, eaque Nobis praestituros, quae vi sanctissimorum iurium postulamus.

Nec vero postulata Nostra talia sunt, ut ex iis quidquam im- perantibus de sua dignitate et potestate decedat; quin immo ex ipsis magnae in bonum publicum solidaeque dimanant utilitates. Quae enim a vobis, Venerabiles Fratres , et a cooperatoribus ve- stris in ministerio verbi populis documenta traduntur in iis, quae ad eorum officia erga civilem auctoritatem pertinent, huc maxime redeunt : scilicet omnem animam potestatibus sublimioribus subdi- tam esse debere non solum propter iram, sed etiam propter con- scientiam (1) ; publica onera aequo animo ferenda ; a turbulentis consiliis et molitionibus abstinendum ; caritate fraternitatis invicem dilectionem exhibendam, mutuaque officia in hominum societate cum fide servanda. Quod si maior, quam nunc est, cooperatorum vestro- rum evaderet numerus, ex hoc incremento una etiam eorum auge- retur manus, quorum est tam salutaria humanae societati docu- menta in populos propagare ; simulque facilius possent destitutae iamdiu rectorum suorum solatio paraeciales ecclesiae probatorum sacerdotum curae committi: quod catholicorum vota maxime fla- gitant.

Sunt praeterea, ut nostis, Venerabiles Fratres, in humanae so- cietatis sinu plura publicarum perturbationum semina, veluti pas- sim dispositi ignes, qui saevum minitantur incendium , in quibus praecipue se-effert operariorum caussa, quae rei publicae modera- torum sollicitos habet animos, rationem quaerentium qua impen-