394 VASTEN.

Post haec quaestionem aggrediens validitatis matrimo- nii, praemittit in themate agi de metu mere reverentiali, ac proinde inquirendum esse non modo an revera metus exti- terit, sed etiam num metui accesserint minae aut saltem preces vel suasiones importunae ac saepius repetitae, quae reverentiae patri debitae coniunctae malum grave et ad consensum extorquendum sufficiens constituere valeant. Ete- nim, scribit Engel Comment, in tit. de spons. et matr. § 5, n. 4, « quod reverentia superiori debita non indistincte pro iniuncto metu allegari possit, alias nullus foret locus effi- caci contractui... in praesentia parentum, si prae tensione reverentiae quaelibet cavillatio concederetur... Si autem prae- ter reverentiam alia etiam adminicula concurrant, ex quibus colligi possit aliquem revera fuisse invitum, ut periculosae minae, importunae persuasiones, et ut verbo dicam, si mo- desta contradictio nihil iuvisset, tunc metus reverentialis etiam pro iusto metu habendus erit. » Nec aliter Sánchez, qui docet lib. 4, disp. 6^ n. 7 « ultima sententia, quam multo veriorem puto, docet solum metum reverentialem, nisi minae, aut verbera, aut alius metus gravis illi adiungatur non cadere in virum constantem, ac proinde nec annullare matrimonium. » Quibus cohaerent clarioris nominis Docto- res, veluti Reiffenstuel lib. 3, tit. 41, de reg. et trans. n. 165, Schmalzgrueber t. 4, p. 1, tit. 1, n. 432. Clericatus dec. 27, n. 34 De matr. Pignatelli, et recentiores, uti videre est apud Santi Prael. Iur. Can. IV, 1, n. 144 et Gasparri De matr. vol. 2, cap. V, § 815, qui praeterea docent hanc do- ctrinam in praxi admitti a S. Congregatione Concilii.

Iamvero in themate nedum ex testium depositionibus minime eruitur patrem saevitias, minas vel obiurgationes violentas adhibuisse ut Mariam Florentiam ad matrimonium cum Florintho contrahendum adigeret, sed haec tum ex contextu narrationis, tum ex indole patris nec acerba nec in iram praecipiti penitus excluduntur. Quinimo et suasio- nes seu preces importunas defuisse tenendum est, cum et de his pariter sileant testes, nec aliunde facile credi possit