422 MATRIMONII

diritegrari si occultum (1) sit impedimentum, dummodo duo con- currerint, scientia nempe nullitatis ac pacificum et spontaneum contubernium vel copula, maritali affectu habita.

XII. In themate videri duo haec extrema defuisse; nam puella novissime ab haeresi ad fidem conversa, probabilius leges de matrimonii impedimentis ignoravit, contubernium autem quatuor mensium neque voluntarium fuisse, neque pacificum erui ex tota factorum serie.

XIII. Constito ergo matrimonium nullitate laborare ex defectu consensus, et nullimode revalidatum fuisse, nullum obstaculum ex- hibere longam moram, aut enatam ex eo prolem, ut ab Aposto- lica Sede iudicialiter peti possit huiusmodi nullitatis declaratio.

XIV. Legitimam haberi prolem ex invalido matrimonio, in facie tamen Ecclesiae et bona fide, ex parte saltem unius con- tracto, quamvis alter ex coniugibus ante matrimonium vel eius consummationem sciverit impedimentum ( 2 ) .

(1) Sed aliquis obiicere posset :

quampauci in themate noverunt minas

a matre puellae illatas : ergo impedi-

mentum metus dici potest occultum, et

purgari potuit copula affectu maritali

habita. Cui obiectioni respondetur ratio-

nem occulti quoad purgationem mstus

aliam esse a ratione occulti quoad cri-

mina et irregularitatem, ubi occultum

censetur quidquid paucis innotuit. Oc-

cultum vero, quoad metus purgationem,

est ex DD. nedum quod palam haud in-

notuit, sed quod evinci quandoque non

potest. Et ideo purgationem excludit

Schmalzgrueber, si impedimentum sit no-

torium vel probabile in iudicio ; et idi-

psum tradit Cosci si adsit periculum,

quod licet occultum aliquando innotescat.

Et ex Sánchez dicitur plene probabile

in foro externo impedimentum ad dis-

solvendum matrimonium, quando duobus

testibus probari potest.

Mens formae Tridentinae ea est,

ut scandala et admirationes removeantur

hoc in sacramento. Ast quodnam scan-

dalum in populo, si impedimentum quod

hodie ignoratur, cras innotescat ac pro-

betur in iudicio? Eodem tempore tunc

constaret de nullitate matrimonii et de

purgatione sine forma !

(2) Huius iurisprudentiae auctor

fuit Alexander I I I in cap .qui filii sint

legit, u Cum inter I. virum et T. mu-

» lierem divortii sententia canonice sit

» prolata, filii eorum non debent exinde

» sustinere iacturam, cum parentes eo-

n rum publice et sine contradictione

» Ecclesiae, inter se contraxisse noscan-

» tur. Ideoque sancimus, ut filii eorum,

» quos ante divortium habuerant , et

» qui concepti fuerant ante latam sen-

» tentiam, non minus habeantur legiti-

y> mi, et quod in bona paterna haeredi-

» tario iure succedant, et de parentum

» facultatibus nutriantur, f