Albert the Great, Summa Theologiae

1. Dicit enim Damascenus in libro II de Fide orthodoxa, quod " Angelus est substantia simplex incorporea . " Simplex autem et incorporeum ad corpus proportionem non habet: et esset inordinatum si inter assumens et assumptum non esset proportio. Cum ergo nihil sit inordinatum in operibus divinis, videtur quod Angelus non possit assumere corpus.

2. Adhuc, De intellectu propter simplicitatem dicit Philosophus, quod nullius corporis est actus, nec operatio intellectus ab aliquo corpore dependere potest. Cum ergo Angelus simplicior sit, et sit intellectus divinus, ut dicit Dionysius, videtur quod multo minus potest uti corpore in operibus suis: et ita videtur, quod non assumat corpora.

3. Adhuc, In ordine creaturarum est, ut dicit Augustinus in libro duodecimo Confessionum , quod duo fecit Deus: unum prope se, et alterum prope nihil. Prope se angelicam naturam, ut ibidem dicit Augustinus. Prope nihil materiam primam. Sed materia quae prope nihil est, inclinabilis est in omnem formam et omnis formae susceptibilis. Ergo angelica natura quae prope Deum est, per oppositum, et, sicut dicit Augustinus, immutabilitatis divinae particeps, nullius formae vel speciei est susceptibilis.

4. Adhuc, Si assumunt, ad quid assumunt? Constat enim, quod ex natura non indigent. Si dicatur, quod indigent in comparatione ad Deum. Contra,: Operationes quas habent ad Deum, sicut assistere, laudare, contemplari, et haec omnia melius faciunt sine corpore quam in corpore. Si dicatur, quod indigent ad operationes quas habent circa nos. Videtur non esse verum: quia cum operantur circa nos: aut operantur nos custodiendo, aut illuminando intellectum per visiones intellectuales, vel imaginarias, vel sensibiles, vel accendendo affectum: et haec omnia fiunt melius a spiritu sine corpore, quam cum corpore: ergo videtur, quod non indigeant corpore propter aliquam operationem: et sic Angelus frustra assumit corpus: frustra autem non est in operibus divinis: ergo videtur, quod Angelus non assumit corpus.

5. Adhuc, Dicit Aristoteles, quod in paucis via melior est. Quod ergo potest fieri per Angelum non assumpto corpore, melius est quam si fiat corpore assumpto. Sed operatio circa nos, et illa quae est corporea, potest fieri sine corpore. Ergo pro nihilo ad hanc assumeretur corpus. Probatio minoris: Dicit Gregorius in libro XXVIII Moralium, : " Aliquando loquitur Deus per Angelum caelestibus substantiis, aliquando terrenis. Caelestibus, ut cum vox illa facta est de nube: Hic est Filius meus dilectus : haec enim vox de caelo dicitur esse facta. Lucae, iii, 22: Et vox de caelo facta est. " Ex hoc accipitur, quod formatio illius

vocis ministerio Angeli facta est. Ergo sine assumpto corpore potest formare vocem corporalem de nube sensibilem et audibilem, et sic de nihilo propter tales operationes assumeret corpus.

6. Adhuc, Numer, xxii, 28, constat, quod Angelus formavit voces per linguam asinae audibiles et articulatas et intelligibiles: cum tamen lingua asinae debitum instrumentum non fuerit ad vocum formationem. Videtur ergo, quod non indiget assumptione corporis organizati. Et sicut dictum est de lingua, ita est de aliis membris: et sic videtur, quod non indigeat ministerio corporum assumptorum.

7. Adhuc, Rabbi Moyses in libro qui dicitur Dux neutrorum sive dubiorum, dicit, quod haec quae leguntur ab Angelis facta, non sunt per assumpta corpora facta, sed per visiones intellectuales. Sed quia visio intellectualis imaginationi non manifestatur, nisi modo possibili ipsi imaginationi, ideo quod fulget per species intelligibiles in intellectu, ut dicit Augustinus in libro XII super Genesim ad litteram , hoc est per imagines corporeas in spiritu. Ibidem enim dicit Augustinus, quod spiritus est quaedam vis mente inferior, in qua corporalium rerum imaginesi inprimuntur sive depinguntur. Et id quod est fulgens in intellectu, per species sensibiles repraesentatur in sensu. Et hoc modo Angelus non assumit corpus ad operationes tales, sed potius ea de quibus illuminat intellectum, facit imaginabiliter apparere in spiritu et sensibiliter in sensu. Unde Augustinus in libro tertio de Trinitate , quaerit, Utrum species in quibus apparuit Deus ante incarnationem, factae fuerint per Angelos vel per Deum immediate? Et dicit sic: " Antiquis patribus nostris ante incarnationem Salvatoris, cum Deus apparere dicebatur, voces illae ac species corporales per Ange- los factae sunt, sive ipsis loquentibus vel agentibus aliquid ex persona Dei, sicut etiam Prophetas solere ostendimus: sive assumentibus ex creatura quod ipsi non essent, ubi Deus figurate demonstraretur hominibus. " Patet ergo, quod Augustinus relinquit in dubio utrum Angeli faciant ista per solas species, vel assumptis corporibus. Sed cum per solas species haec fieri possunt, superfluum est assumere corpora: et sic Angeli corpora non assumunt.

8. Adhuc, Ante diluvium non legitur Deus apparuisse, nisi per seipsum Adae et Abel et Noe. Post diluvium semper legitur apparuisse in Angelo, vel per Angelum: cujus signum est quod ibidem dicitur semper vel frequenter, quod Angelus locutus est, quod Angelus apparuit, sicut ante Josue apparuit armatus praecedens. Malachiae, iii, 1, dicit: Ecce ego mitto Angelum meum, et praeparabit viam ante faciem meam. Similiter, ad Galat, iii, 19, dicitur de tota lege, quod erat ordinata per Angelos in manu mediatoris. Post legem autem assumpto corpore apparuit et perfecit per seipsum opera: et quaeritur, quare hoc ?

9. Adhuc, II Machabaeorum, v, 2 et seq., dicitur, quod conligit per universam Jerosolymorum civitatem videri diebus quadraginta per aera equites discurrentes, auratas stolas habentes, et hastis, quasi cohortes, armatos: et cursus equorum per ordines digestos, et congressiones fieri cominus, et scutorum motus, et galeatorum multitudinem gladiis districtis, et telorum jactus, et aureorum armorum splendorem, omnisque generis loricarum. Quapropter omnes rogabant in bonum monstra converti. Et hoc videtur, quod talia melius fiunt per species simplices, sensibiles, et imaginarias,

quam per assumptionem corporis: et sic superflue assumunt corpora.

In contrarium horum omnium est,

1. Quod dicit Bernardus in quinta homilia super Cantica sic: " Quatuor spiritus sunt, quorum unus est divinus corpore non indigens, nec quoad esse, nec quoad operationem. Angelicus, corpore indigens ad ministerium. Spiritus humanus, corpore indigens ad esse et ad vitam . Spiritus jumenti sine corpore nec esse habens, nec vitam. "

2. Adhuc, Augustinus, in libro VIII de Civitate Dei , facit comparationem inter tres substantias, deos scilicet, daemones, et homines: et inducit Apuleium in libro de Deo Socratis sic dicentem: " Animalium, in quibus est anima rationalis, tripartita divisio est.: in deos, homines, daemones. Dii excellentissimum locum tenent, homines infimum, daemones medium. Nam deorum sedes in caelo est, hominum in terra, daemonum in aere. " Et infra , dicit Apuleium dixisse, daemones esse natura animalia, animo passiva, mente rationalia, corpore aerea, tempore aeterna. Ergo daemones qui ejusdem naturae sunt cum Angelis, corpora habent naturaliter sibi unita: ergo et Angeli multo magis possunt sibi assumere corpora.

3. Adhuc, Augustinus in libro tertio super Genesim ad litteram: " Daemones aerea dicuntur animalia: quia corporum aereorum natura vigent: nec per mortem dissolvuntur . " Ex hoc sequitur idem quod prius.

4. Adhuc, Gregorius in libro XXVIII Moralium: " Abraham Angelos videre non potuisset, nisi corpus ex aere assumpsissent . "

5, Adhuc, " Abraham Angelicum numerum non caperet, nisi propter nos ex caelesti elemento aliquod solidum assumerent et gestarent. "

Solutio. Dicendum, quod in quaestione hac parum potest Philosophus vel nihil: et ideo omnino innitendum est auctoritatibus Sanctorum et Scripturae Bibliae.

Ad primum ergo quaesitum dicendum quod Angeli assumunt corpora, ut dicit Dionysius in capitulo secundo Caelestis hierarchiae, et theologia figurat eos corporalibus formationibus, propter nostrum materialem intellectum, qui propter hoc quod ut dicit Philosophus in tertio de Anima, conjunctus est continuo et tempori, simplices intelligentias divinas capere non potest, nisi fuerint corporalibus assimilatae: et ideo assumunt corpora non propter se, sed ut hominibus congruant, ad quos mittuntur purgandos, illuminandos, et perficiendos, et custodiendos. Unde etiam talium corporum sumunt figuras, ex quibus significetur quod circa nos veniunt facere. Sicut venientes custodire ab insidiis, assumunt figuras ministrorum bellicorum, quibus hoc ipsum significetur quod intendunt. IV Regum, vi, 17: Ecce mons plenus equorum et curruum igneorum in circuitu Elisei.

Et per hoc jam patet solutio ad primum. Licet enim quantum est de natura sua incorporei sint et simplices, nullam habentes inclinationem vel proportionem ad corpus: tamen quia nos corporei sumus et corporalibus similitudinibus facilius instruimur de caelestibus, ex convenientia ad nos, ut scilicet nobis congruant, utile est eos assumere corpora, et talia in quibus nobis congruant, ex quorum similitudinibus manifestetur quid circa nos acturi veniunt. Unde, Tobiae, v, 5, Raphael Angelus apparuit in specie juvenis praecincti ab ambulandum, ut ex hoc doceret, quod itinere recto et salubri ducturus esset filium.

Ad aliud dicendum, quod operationes Angeli duplices sunt, scilicet interiores, et exteriores. Interiores duplices sunt: circa Deum, et circa seipsos. Quantum ad operationes interiores non indigent corpore: et hoc et nihil amplius probat objectio. Quantum ad operationes exteriores quae circa nos sunt, non propter se, sed propter nos quibus nobis congruant, assumunt corpora. Quod patet, II Machabaeorum, xi, 8 et 9 ubi Angelus veniens ad animandum et protegendum Judam Machabaeum et suos ad purgnam, talem figuram assumpsit, ut ipsa figura realiter hoc loqueretur. Ad confortandum enim eos apparuit, praecedens eos eques in veste candida, armis aureis hastam vibrans, scilicet contra inimicos. Tunc omnes simul benedixerunt misericordem Dominum, et convaluerunt animis. Ad protegendum autem, sicut dicitur, ibidem, x, 29 et 30: Apparuerunt adversariis de caelo viri quinque in equis... Ex quibus duo Machabaeum medium habentes, armis suis circumseptum incolumem conservabant: in adversarios autem tela et fulmina jaciebant, ex quo et caecitate confusi, et repleti perturbatione, cadebant.

Ad aliud dicendum, quod illud argumentum procederet si nihil attribueretur Angelo, nisi propter seipsum et propter ipsius naturam. Sed quia in toto ordine naturae sic est, quod semper superior provisiva est inferioris, ideo secundum provisionem illam attribuitur Angelo ministerium circa hominem, ut ministrans congruat homini, et congruere non potest nisi conformetur: ideo concessum est eis, quod possunt assumere corpora, et quod possunt illa mutare in formas et figuras ministerio congruentes.

Ad aliud dicendum, quod assumunt corpora propter operationes suas quas habent circa nos: et quamvis illas possint perficere sine corporibus quantum est de se, tamen conformiter nobis non possunt fieri sine corporibus assumptis, ut dictum est. Unde etiam, Matth. i, 20, et ii, 13 et 19, ubi venit Amicius illumi- nare Joseph de his quae debebant fieri circa Salvatorem in somnis, per imagines corporales instruxit eum. Et sic etiam factum est de regibus .

Ad aliud dicendum, quod duo exiguntur ad instructionem hominis si aptissime debeat instrui, scilicet quod figura vel species apparens quasi ipsa loquitur hoc de quo homo debet instrui. Et quod instructor conformis et familiaris per omnia congruat ei qui instruitur. Et quantum ad primum sufficeret illuminatio ostensa in sensibilibus speciebus, vel imaginabilibus, vel intelligibilibus, sicut factum est Prophetis. Sed quantum ad secundum exigitur assumptio corporum, in quibus hominibus congruat, comedendo, bibendo, ambulando, loquendo.

Ad aliud dicendum, quod sic non indigent corpore, quod sine ipso non possint facere operationes illuminationis. Unde aliquando etiam sonant de nube voces articulatas et significativas, quas non formant per linguam, sed indigent eis ut aptissimo modo homo intimatur, ut dictum est.

Ad aliud dicendum, quod Rabbi Moyses et aliqui alii Judaei, ut Rabbi Eleazar, et Rabbi Josua, et Rabbi Joanna, et Isaac non referebant apparitiones Angelorum nisi ad actum illuminationis quae fiebat per eos. Et verum est, quod illa potest fieri ex solis speciebus sine assumptione corporum. Sed (ut dictum est) sancti alii attendentes conformitatem Angelorum cum hominibus in actibus humanis, ex quibus per amorem capitur et per significationem quasi manuducitur, ut dicit Dionysius, animus hominis, et apertissime instruitur, dixerunt haec quae scribuntur de Angelis, in (iones, xviii, I ei seq., qui comederunt apud Abraham: et, Tobiae, xii, 19, ubi Angelus comedit. Et, Actuum, xii, 10, ubi Angelus corporaliter praecessit Petrum, et eduxit eum de carcere. De for-

mis autem in quibus apparuit Deus ante incarnationem, dicit Augustinus expresse in libro III de Trinitate, quod " Angeli eas praeparaverunt, sed virtus divina formavit eas et distinxit . "

Ad aliud dicendum, quod licet illud non sit multum ad propositum quod ante quaeritur de hoc, tamen ante diluvium Deus magis familiaris videbatur hominibus: eo quod peccatum non tantum inundaverat: et ideo apparuit per seipsum. Cum autem peccatum inundavit, post diluvium minus familiarem se ostendit hominibus, et apparuit per Angelos. Tandem, ut dicunt Anselmus et Ambrosius, quia opus redemptionis non potuit fieri nisi per eum qui debuit ut homo, et potuit ut Deus, oportuit ut apparens per seipsum veritatem humani corporis assumeret.

Ad aliud dicendum, quod apparitio quae scribitur in libro II Machabaeorum, v. 2 et seq., facta non fuit nisi ut significaretur illuminatio de bello futuro: et ideo ad hoc suffecerunt imagines sine corporibus. Sed ex hoc non sequitur, quin necessaria sit assumptio corporis ad familiarem instructionem quarumdam personarum, ut Abrahae et Tobiae.

Id quod primo in contrarium objicitur de beato Bernardo, concedendum est: angelicus enim spiritus propter ministerium indiget corpore, non propter se, sed propter nos, ut dictum est.

Ad dictum Augustini dicendum, quod non dicit Augustinus, quod daemones sint animalia, et corpore aerea, nisi secundum opinionem Stoicorum: et illa erronea fuit. Unde ex hoc non sequitur, quod Angeli, habeant corpora, vel assumant ea propter indigentiam propriam.

Ad aliud dictum Augustini eodem modo dicendum est: dicit enim hoc recitando opinionem Stoicorum, et non asserendo.

Ad aliud dicendum, quod dictum Gregorii et sequens dictum, simpliciter concedenda sunt.