DAMASCENA 4 2 9

ait : scio persecutionem esse contra christianos, sed nescio an fuerit contra fidem.

Atque politicam, ut aiunt, odium causam fuisse eius caedis ex eo magis ostenditur , quod viros tantummodo occiderint, mulieres et pueros incolumes reliquerint, uti omnes affirmant testes. Non defuere quidem mulieres et pueri occisi: at iuxta testem 2 aliqua mu- lier casu occisa fuit. Si Mahumetani non praedae cupidine , sed praecipue odio in christianam fidem excitati fuissent, certe non di- sanxissent fidem virorum a fide mulierum et puerorum.

Nec etiam, nisi fallaciter , optio iis data a persecutoribus vel catholicam fidem repudiando Pari quippe modo occisi sunt tum qui a fide recesserunt, tum qui constantes in ea perseverarunt, uti pa- riter testes omnes asserunt. Non igitur propriae sectae zelus, non odium christianae religionis, saltem directe, illos ad occisionem ex- citavit ; secus enim illos qui Islamismum amplexi sunt, servassent. Eo malo spiritu infiammati egerunt, quo et Hebraeos, et cuiusvis religionis asseclas interemissent (quos omnes infideles vocant et oderunt) qui vectigal non persolvissent, Europaeos autem prae ce- teris, quia iugum ab istis sibi impositum phanaticae turbae tole- rare nolunt. Quanto ergo magis sacerdotes , Christianorum duces ac magistros? Atqui, inquies, sodales Franciscanos nulla lex adi- gebat ad vectigal persolvendum. Esto : numquid ex hoc arguas- solum ex odio in Fidem interemptos? Nonne eorumdem consilio potuit a praedonibus illis tribui quod christiani tributum persol- vere renuissent ?

Adde quod neque singulis Franciscanis optio data sit vel rece- dendi a Fide , vel moriendi. Adeo ut, praeter dicta , de omnium constantia in perferenda morte haudquaquam constet. Optio quidem data Patri Petro Soler, P. Carmelo Botta ac P. Angelo Kolland. Quibus adiungendus P. Emmanuel Ruiz , qui postquam sacra se Eucharistia refecisset, occisus est ad altare. Profecto si idonea ex- titisset ex parte persecutorum martyrii causa de declaratione mar- tyrii istorum, iudicium introduci posse non ego intercederem. At de reliquis hoc unum scimus, eos fuisse occisos ; quos inter Fr. Fran- ciscus et Fr. Iacobus sodales operarii, ex turri campanaria praeci- pites acti : Franciscus illico obiit , alter gladio postero die inter- emptus. Quis ergo certiores nos reddat de eorum voluntate et constantia in morte ferenda? Quis asserere tuto possit, Iubentes pro Christi fide vitam dedisse?

Neque scio an laudandus sit ille P. Angelus et alter Franci-