432 EX S. C. RITUUM

supra agentes de Fide, deditam vidimus Dei Famulam. Ait enim Apostolus : u Spe gaudentes, orationi instantes ". u Nemo quippe orat, scribit S. Bernardus, nisi quod credit et sperat. Vult autem a se requiri Deus etiam quod pollicetur, et ideo forte multa quae dare disposuit prius pollicetur, ut ex promissione devotio excitetur, sicque quod gratis daturus erat devota oratio promereatur ". Quare dum graviores urgebant angustiae, ferventior erat Ioanna in sup- plicando Deo, auxilium opportunum petens: uti quum ab aedibus Patrum Oratorii periculum erat ne D. F. cum Communitate, ex- truderetur " elle souffrit (inquit Testis LXIV), mais ne s'appuyant point sur l'humain, elle se contenta de redoubler ses ferventes prières ". Preces maxime tum ingeminabat, cum spiritus ariditate laboraret, aut videretur sibi relicta a Deo esse, qua quidem tenta- tione nihil gravius et acerbius animae solum caelestia expetenti solet contingere.

Itaque non suis confisa meritis, cum indignissimam et nequis- simam omnium hominum sese proclamaret, sed Christi Domini vir- tute et benignitate, numquam dubitavit sempiterna se gloria poti- turam. Ad rem Testis VII : " Elle ne se laissa jamais ébranler, malgré les plus horribles tentations. Mais toujours humblement, mais fermement, elle crut quelle serait sauvée par les mérites de N. S. J. C. ". Eadem habet Rev. D. Céver, in eius Vita. Id quod, auctore S. Bonaventura, heroicam spem indicat; ait enim u In al- tissimo gradu est, qui expectat eam (beatitudinem caelestem) ex mera bonitate et misericordia Dei ".

Quum autem spes sit, docente S. Antonino, poenitentiae dire- ctiva et incitativa, non minus excellit ex hac etiam parte Dei Fa- mula. Quin etiam afflictationes corporis fuerunt in ea tam asperae et fere immanes, ut nisi peculiari Dei revelatione accepisset per Franciscam Souchet, ex acerbitate poenitentiae nullum valetudinis se accepturam detrimentum, non sine causa quis reprehenderé pos- set tantam in castigando corpore severitatem quantam Dei Famula usurpavit. Ceterum hac de re suo loco data opera tractandum est.

Progrediente aetate, crescente tentationum molestia, quibus Deus suae spem Famulae probandam censuit, praesertim postremis vitae annis, crevit magis magisque confirmata fiducia eius. Atque- in extremo morbo, dum in similitudinem Christi morientis, que- rebatur quod se Deus dereliquisset (tantis premebatur angoribus!) ad Presbyterum quemdam, qui suam propriam sortem lamentaba- tur. " Monsieur, inquit, il est bon que Dieu nous tienne un peu