436 Matrimonii

\

de nullitate matrimonii vel de eiusdem dispensatione sustineri

potest petitio, immo vero nec ultro in causa procedi possit,

quin prius ad normam sacrorum canonum et ecclesiasticae

disciplinae processualia acta suppleantur. Valorem autem ipsius

processus lethaliter inficit incuria Vindicis matrimonii a Curia

Episcopali constituti. Nam postquam quaestionibus tum utrique

coniugi, tum utrique Perito physico, tum testibus septimae

manus propositis, ad sacramenti incolumitatem protuendam,

arma paravit, inexplicabili dein silentio in progressu causae

observato, manus victas dedit, dum voce et scriptis matri-

monii validitatem tueri debeat. Ast ni haec omnia satis non

sint, maiora adsunt, quae intrinsecum causae meritum afficiunt,

et quae tam nullitatis matrimonii declarationem, quam dispen-

sationem ab eiusdem vinculo irrationabilem atque intempe-

stivam ostendunt. Etenim, impotentia viri est ne insanabilis

et perpetua, ita ut impedimentum dirimens matrimonio oppo-

suerit, quo magis nunc debeat irritum iudicari? Estne adhuc

inconsummatum matrimonium, quo possit dispensatione dis-

solvi? Haec firmiter constare deberent; secus in dubio pro

matrimonio diiudicandum est, Sánchez, de matrimonio, lib. y,

disp. 102, n. 8 Quia si dubitatur an impotentia vera sit,

et an matrimonium consummatum fuerit, in hoc dubio prae-

sumi debet pro matrimonii valore : « quia possessio in hoc

dubio stat pro matrimonio, quum id contractum esse constet,

et solum dubitatur de eius impedimento, quod numquam prae-

sumitur.

Et re quidem vera impotentiae veritas excluditur ab altero

ex medicis iudicialibus ; qui describens externum apparatum

physicae constitutionis Ioannis, nullam insimul abnormitatem,

ac nullum defectum organicum adesse enunciavit. Ex qua con-

stitutione dum excluditur impotentia, ex natura ipsa praesum-

ptio exurgit, quae militat pro potentia coeundi; Sánchez, de

matrim., lib. 7, disput. 103, n. 5 « quum natura ipsa homi-

nem potentem produxe7'it, asserenti eum aliquando impotentem

£sse, incumbit onus probandi; utpote cui adversatur praesumptio a