436 DAMASCENA

Quidquid tamen sit, si ipsi renuebant imposita sibi onera exsolvere, haud civili auctoritati media deerant eos cogendi proportionatisque poenis coercendi. Quid econtra vidimus ? Nil directe efficit civilis auctoritas. Non sunt eius ministri, non milites q ai renuentes adi- gant ; sed Drusi ac Mahumetani aliique barbari proximos pagos incolentes, qui urbem invadunt, nec renuentes tantum, sed quot- quot inveniunt , Christifideles opprimunt, occisionibus ac rapinis incendia miscent ingentem christianorum caedem perficiunt. Quae causa hos adegit ad tantum facinus perpetrandum ? An tributa quae a quibusdam ex christianis persoluta non sunt ? Quid iis intererat de tributis ? Nonne manifestum est, odium, quo in Chri- stum exardent , eos ad tantam caedem impulisse? Haec quidem omnia nil commune habent cum causa politica; et optime demon- strant immanem hanc persequutionem contra catholicam religionem unice fuisse excitatam. His autem accedit quod si , ut iam innui, onerum exsolvendorum renuentia finalis ac permovens excidii causa fuisset, eos poena impetere debebat, qui culpae auctores fuerant; at econtra in omnes inauditae credulitatis clades conversa est prae- sertim vero in Sacerdotes religiososque viros. Bened. XIV lib. 3 c. 14 n. 5 inter argumenta , quae probant persecutionem ex fidei odio fuisse excitatam , recenset optionem Christi fidelibus datam recedendi a fide ut mortem effugerent. Ex immunitate seu libera- tione martyr i a tiranno oblata in eo rerum eventu, in quo a Fide Christi recederei. Iamvero hanc optionem in themate non defuisse ex unanimi testium depositione descendit.

Unum esse testem 2 qui deponat cladem illam ex odio in chri- stianam fidem descendisse , heic animadversio contendit. At quid exinde, cum facta huius depositionis veritatem apprime confirment? Insuper quid aliud refert Testis 6 cum ad Interrogatorium quin- tum quanam de causa mota fuit persecutio? respondit: propter odium in christianos. Verum Censori non placet ratio a Teste 2 adducta ad ostendendum persequutionem ex fidei odio fuisse exortam quia delineabant cruces in viis et obstringebaut christianos ad eas conculeandas. At qua de causa? Nonne hoc est argumentum, quod apprime demonstrat , odium fidei efferatis hominibus suggessisse maximam hanc iniuriam, ut catholicos viros cogèrent ad id concul- candum, quod ipsi veluti propriae fidei signum ac tesserami retine- bant? Audite ; quia, ut ipse subdit, iuxta ea quae in informatione leguntur, non omnes cogebant ; sed tantum pueros. Esto num ideo abnormis huius iniuriae ratio destruitur, vel minus liquido osten-