448 EXONERATIONS

quaestione, illegitimum diiudicari non debet, si Parochus, qui impetebatur iudicio, tametsi in possessione praedii versaretur, nihilominus recedendo a lite , abdicaverit legatum. Non una quippe, sed variae et non tenues occurrebant rationes, ut a dispendiis et periculis iudicii eximeret suam Ecclesiam. Primo quidem quod nullum ex eo legato ipsa compendium referebat, dum fructus praedii essent ex integro in celebratione missarum erogandi ; deinde etiam quod forsan scandalum ex eo iudicio derivabat, maxime dum testatoris successores in indigentia ver- sabantur ; quibus profecto in casibus magis est conveniens, ut Ecclesia damnum patiatur, quam ut scandali praebeat occasio- nem, ceu scite animadvertit Amostatim de caussis piis lib. 4 cap. 42 num. 54 « sunt aliquae causae, quibus Praelatus ex- » cusatur, si legatum repudiet: nempe quando adesset gravescan- » datum, si non repudiasset, quia relictis pauperibus consân- » guiñéis, Ecclesia perciperet legatum, ut cap. nihil 2 de prae- » script. Ecclesiae enim magis est conveniens, ut damnum pa- » tiatur, quam det scandalum; vel quando haereditas ita liti- » bus complicaretur, ut difficile foret legatum accipere , quia » servos Dei expedit ab strepitu causarum esse quietos, cap. » Vero de syndic. »

Quum autem, ceu Orator affirmat, omnes possessores, ex re- lato iudicio, numquam dubitassent de legitimitate possessionis, non minus validum exinde subsidium eruitur ut de iustitia et firmitate eiusdem sententiae iudicetur : adeo ut de ipsa haud aliter instrui posset disquisitio, quam per restitutio- nem in integrum. Hoc enim haud intercedente remedio, sen- tentia habet semper pro se praesumptionem, atque in statu im~ plicitae validitatis consistit, ad ea quae tradit Menoch. de prae- sumpt. lib. 6 praes. 62 n. 9, Scaiux de appellat, quaest. 49 remed. 2 n. 46, Oddo de rest. in integr. part. 4 art. 4 n. 43 Cavaler. dec. 480 n. 3. et Rota Rom. dec. 543 num. 44 part. 48 rec. « dum agitur de sententia quae transitum fecit » in rem iudicatam, et executioni fuit demandata, ac diu obser- » vata, et sic faciat statum, ut de ea cognosci non possit, nisi