452 APPENDIX IV.

tum fieri potest nequaquam noceatur. At Gallae simul ac aliquis ex

eorum familia vel tribu fuerit interfectus, mortale iurant odium ad-

versus omnes et singulos interfectoris agnatos, eosdemque sine delectu,

si obvios habeant, aggrediuntur, feriunt, trucidant, id unum spectantes

ut barbaro ritu sanguinem sanguine expient, donec consueta inter eos

satisfactio praestetur. Neque vindictam sumunt publicae auctoritatis

ductu, cuius tantum est denunciare ac dirigere bellum, sed privati in

privatos ferarum more insurgunt; neque in antecessum examinant utrum

casu vel licitae defensionis necessitate, nec culpabiliter admissum fuerit

homicidium; neque priusquam ruant ad arma, vias omnes sive per se

sive per communes amicos pertentant, quibus debitam sibi satisfactio-

nem pacifice valeant obtinere, sed ut refert in alia epistola idem Vi-

carius Apostolicus, ab eo ipso temporis momento quo homicidium

aliquod aut lethalis vulneratio accidit, cuncti interfectoris interfectique

agnati ita statim se separant, ut non modo quodcumque locutionis vi-

taeque commercium secum invicem abrumpere, verum etiam si fiant

obvii, ad internecionem usque confligere teneantur. Quae omnia quan-

tum a convenienti belli gerendi modo, imo ab ipsa veri belli notione

abhorreant nemo profecto non intelligit. Curet igitur Vicarius Aposto-

licus, curent missionarii omnes in regionibus illis commorantes, ut tam

barbaram et perniciosam consuetudinem ex qua incredibiles hominum

strages ac bonorum devastationes oriuntur, de medio radicitus tollant.

Sed interea admittere poterit ad Sacramentorum participationem

qui ita animo sit comparatus, ut in dubio 2. exponitur? Responsio

pendet a notissimas theologiae moralis principiis circa dilectionem ini-

micorum, restitutionem ex causa homicidii, et dispositiones ad susci-

piendum Poenitentiae Sacramentum necessarias. Quibus principiis mi-

nime refragatur regula illa quam Vicarius Apostolicus tradidisse se

narrat missionariis sibi subditis, ut nimirum Sacramenta ei non dene-

g e t u r qui protestatur se nullum odium personale in animo habere, et

nihil aliud velle per externam inimicitiam nisi quod de iure sibi com-

petit iuxta patrias leges, simulque promittit se omni pacto effectarum

ut a caede cuiusque ex inimicis abstineat. Hanc igitur regulam sequi

poterunt missionarii quoad eos qui pertinent ad familiam vel tribum

interfecti. At si agatur de iis qui sunt e familia vel tribu iniusti inter-

fectoris, requiritur praeterea ut, quantum in ipsis est, prompti ac pa-

rati sint debitam satisfactionem praestare, atque subire potius suae

ipsius tribus offensionem, quam aggredi et laedere quempiam ex ad-

versa tribu, si forte obvium habeant, excepto iure propriae defensionis

cum moderamine inculpatae tutelae.