APPENDIX IV.

S. C. S. Officii 12 Sept. 1776 - N. Miss, in Cocincina.

De mancipiis apud cambodienses christianos.

Ab aevo cambodienses christiani in sui famulatum emunt laossen-

ses aliosque ex populis confinibus, idque agunt etiamsi dubium fun-

datum sit, immo etiamsi aliquando certo sciant, quod illa mancipia

fuerint in patria sua furto sublata.

INSTRUCTIO S. P. Pii V I . - Postulationi tuae sic duximus respon-

dendum: In primis distinguendum est, num captivi laossenses qui a

plagiariis veneunt, sublati fuerint legitimo eorum domino, vel potius

liberi ac proprii iuris in plagiariorum iniustam servitutem devenerint.

In primo casu non licet eos emere; etsi enim iniuste a plagiariis de-

tineantur, nefas tamen est alienas res, furto ablatas emere invito domino.

In secundo casu iterum pariter distinguendum est, num laossenses se

christianis venum ire detrectent vel consentiant: si detrectant, emi

nequaquam possunt, ipsi enim captivi domini sunt propriae libertatis,

quamvis iniuste iis per furtum a plagiariis ereptae. Si vero postquam

plene edocti fuerint iure sibi libertatem competere, a qua nonnisi alio-

rum iniuria exciderunt, ultro et sponte sua, et ex libera et propria

voluntate, tamquam rerum suarum domini se exhibeant christianis ut

ab eis recipiantur et detineantur in servitutem eo prudenti consilio

ut a graviori et dura plagiariorum soluti, a qua ipsi datum non fuerit

alio modo se emancipare, mitiorem apud emptores christianos servitu-

tem sortiantur, penes quos etiam facile sibi persuadere poterunt, ve-

nire posse in cognitionem veri Dei cultus, eumque inaestimabili ani-

marum suarum compendio profiteri, in his sane circumstantiis permitti

poterit christianis, habito etiam respectu ad favorem fidei, ut possint

eiusmodi captivos iusto pretio sibi comparare, et in propriam servitu-

tem redigere et retinere, dummodo eo animo sint, ut eos tractent se-

cundum praecepta caritatis christianae, et curent etiam rudimentis fidei

illos imbuere, adeo ut, si fieri poterit, in libertatem filiorum Dei, quae

in sola Catholica Ecclesia est, nulla tamen coactione facta, sed tantum-

modo opportunis suasionibus et hortationibus, libere et feliciter tradu-

cantur per eorum conversionem ad veram fidem.