466 TRE VIREN.

muliebria et reperi ea omnino bene formata ; probabiliter ta- men agrestes impetus mariti nimiam irritabilitatem causa- verunt. » At mala tractatio mariti orta videtur esse ex impossibilitate copulae habendae et hanc consequebatur non vero causabat. Id testatur parochus an. 1887 et an. 1892 ipsa fassa est mulier maritum valde iratum fuisse ob copu- lam non sequutam et hac de re cum ea rixatum esse et coram aliis conquestum. Quod vero sponsus sperasset largam dotem a parentibus et quum spes haec eum frustrata esset, male tractasset uxorem, hac de re neque parochus, neque parentes, neque ullus ex testibus mentionem faciunt. Satis intelligitur cur mulier hanc causam praecipue attulerit, ut impotentiam nimirum suam celaret.

Canonista quaerit quaenam possit dari impotentia quum medici mulierem omnino bene conformatami invenerint? Et respondet hic agi de impotentia ad copulam quae ex male- fìcio exsurgit.

Sunt, inquit, qui dubitent utrum possit dari impotentia ex malefìcio, quum omnis impotentia subsit naturae legibus. At, etiam tentationes ex corrupta natura nostra originem habent et leges naturae sequuntur : « Unusquisque tentatur a concupiscentia sua » (lac. I, 4); et tamen « Adversarius vester diabolus, dicit Princeps Apostolorum (7 Petr. V, 8, 9) tanquam leo rugiens circuit quaerens quem devoret », et S. Paulus (Ephes. IV, 12): « Non est nobis colluctatio ad- versus carnem et sanguinem : sed adversus principes et po- testates, adversus mundi rectores tenebrarum harum, contra spiritualia nequitiae, in coelestibus ». Daemon utitur viri- bus naturae ad tentationes excitandas; ita similiter potest uti legibus physiologieis ad impotentiam causandam. Impo- tentia enim potest consurgere multis ex causis. « Cum ergo haec, dicit Sánchez (lib. VII, dis. xciv) daemonem non la- teant, poterit illis uti. Praeterea quia duo reddunt virum ad venerem aptum, nempe calor et spiritus. At daemon po- test calorem minuere, ac spiritus impedire, viam illis prae- cedens. Adde tristitiam, timorem, nec non et alios animi