470 DISPENSATIONES MATRIMONIALES

de nov. et vet. discipl. part. 4 lib. i cap. 48 num¿ 47, lib. S

cap. 56 num. 49, et part. 2 lib. 4 cap. 45 num. 48 et 44.

Iamvero si aetatis nostrae spectes tempora, non ea certo sun t quae Benedicti XIV tempore volvebant; qui enim tunc divites erant, in praesens eadem fortunae quantitate coacti sunt ex la - boribus manuum suarum, etiam pro sustentanda vita, quaeritare praesidium. Neminem enim fugit enormiutn vectigalium onus in dies augentium, quemadmodum et ipsae annonae pretium, adeo ut merito vere pauperes dici possunt, qui valorem duplo ma- iorem, a Benedicto XIV statutum, possident.

Ad rem Oratores edicunt: hac in materia- haud posse nor- mam servari immutabilem, pro omnibus temporibus: quoniam paupertatis et commoditatis mensura variât iuxta temporum adiuncta. Nam si iuxta decretum Benedicti XIV anno 1754, pauper dicebatur familia possidens scutos 300; nunc ita mise- rabilis dicenda foret, ut quotidie laborare debeat ad victum sibi quaeritandum. Quapropter provida RR. Pontificum sapientia speciales indulsit s. Poenitentiariae facultates ad hoc, ut pro opportunitate moderari valeret mensuram pro suis temporibus constitutam a Benedicto XIV. His etiam de causis Dataria, a tempore remoto dispensavit in forma pauperum, etiam cum iis, quorum patrimonium haud excederet vim scutatorum Romano- rum 1000. Animadversum praeterea fuit, repentinum transitum a praxi Siciliae, qua uti vere pauperes censebantur, qui insi- mul haberent annuum reditum libellarum 30G, ad summam scutorum 300 iuxta Benedictum XIV, conscientias multorum turbavisse. Hinc multi matrimonio Ecclesiastico praetulerunt civile contubernium, forsan ope consilii perditorum : ex quo fit ut damna dignentur innumera in civili societate. Et quam- vis fatendum sit s. Poenitentiariae tribunal saepe saepius gra- tis dispensare cum iis qui nil rependere queunt, attamen po- test ne pro quolibet casu eadem exposci gratia? Dum pauperes quamplurimi, ut parvam vitent taxam a s. Poenitentiaria quae- sitam, solo copulantur civili vinculo !

Quibus serio perpensis, attentoque quod legis vinculum quan- doque relaxare expedit Conc. Trid. sess. 25 cap. 48 de Reform.