OBDINIS CISTERCIENSIS. 483

scriptam a S. Pio V. salva semper obligatione cos subiiciendi Apostolicae Sedi pro confirmatione.

Ad Galliam quod attinet, plures fuerunt ecclesiasticae pro- vinciae, quae statuerunt suam liturgiam penitus derelinquere, ut factum est in provincialibus synodis Burdigalensi anno 1583 , Bituricensi anno 1 5 8 4 , Aquensi anno 1585 , Tolosano anno 1590 , Narbonensi anno 1609 : contra, veteres libros sine ulla mutatione retinuerunt provinciae Lugdunensis, Viennensis, Senonensis: in provincialibus autem Synodis Bothomagensi, Turonensi et Rhe- mensi fuit decisum libros liturgicos emendare iuxta eos S. Pii V. Sane ut unum vel alterum afferam exemplum in Synodo pro- vinciali Rothomagensi anno 1581 haec leguntur: «Hortamur » nostrae provinciae Episcopos ut diligenter inspiciant et exa - » minent suarum dioecesuum preculas horarias, Breviaria, Mis- » salia, agenda seu manualia Curatorum, atque alios libros e c - » clesiasticos ac caeremonias, ne quid contineant contrarium «doctrinae catholicae, aut veris historiis Sanctorum... sed libros » emendatos, quoad fieri potest, servato usu dioecesuum, iuxta » tamen constitutiones sa. mem. Pii V. super Breviario Romano » et Missali ex Decreto sacrosancti Concilii Tridentini restituto » e t edito, procurent imprimi.»

Item in Turonensi anno 1 5 8 3 : « Monemus... Missalia, B r e - » viaria, Graduaba aliosque libros ad divinum cultum nccessa- » Hos (quibus fere omnes ecclesiae sunt destitutae) ut exacte » emendentur ad normam a Sede Apostolica et Constitutione sa. mem. » Pii V. praescriptam. » Haec omnia videri possunt apud Labbé tom. 15.

Quod et Ordines ferme omnes religiosi qui antiquiori du- centis annis uterentur Breviario pcregerunt: cuius rei satis sit indicare epistolam Prioris Ordinis Cartusiensis anni 1586 qua universis et singulis Prioribus cius Ordinis haec scripsit : «Mi- » rari nemo debet , quod nos novissimi post primos patres do- » ctrina et virtute insignes aliquid in divino officio corrigere, » demere, addere et mutare ausi sumus. Cum ex sacrae ct ge- » neralis Synodi Tridentinae decreto Beatissimus Pater Pius V. , » tam in oflicio canonico , quam in officio gloriosae V. Mariae » matris Dei plurima iusserit emendari. Sanctissimus quoque ct » bo. mem. Gregorius XII I . Kalendarium vetus omnino sustulcrit