CONSTITUTIO 491

Insuper quod ratio suadet lux historiae confirmat. Nullum quippe fuit tempus quo singularis non eluxerit Conciliorum cura in huius- modi scholis ordinandis ac tuendis,'pro quibus plura sapienter con- stituerunt. Eorum nempe decretis prospectum est ut illas Episcopi in oppidis et pagis restitui et augeri curarent (1), puerique ad discendum admitterentur, qualibet, si fieri posset, impensa remis- sa (2). Eorumdem auctoritate dictae leges, quibus alumni religioni ac pietati operam -darent, (3) definitae dotes et ornamenta animi, quibus magistros praeditos esse oporteret (4), iisque imperatum, uti iurarent iuxta formulam catholicae professionis (5): demum schola- rum curatores constituti qui eas adirent, ac circumspicerent nequid inesset vitii aut incommodi, neve quid omitteretur ex iis rebus, quas de illarum disciplina leges dioecesanae sanxissent (6). Ad haec, quum Patres Conciliorum probe intelligerent parochos etiam pasto- ralis ministerii compotes esse; partes haud exiguas iisdem tribue- runt in scholis puerorum, quarum cura cum animarum curatione summa necessitate iungitur. Placuit igitur in singulis paroeciis pue- riles scholas constitui (7), quibus nomen est parochialibus imposi- tum (8); iussi sunt parochi munus docendi suscipere, sibique adiu- tricem operam magistrorum et magistrarum adsciscere (9): iisdem negotium datum scholas regendi et curandi diligentissime (10) : quae omnia si non ex fide integreque gesserint, officium deseruisse ar- guuntur (11), dignique habentur in quos Episcopus animadvertat (12). In unum ergo collineant argumenta ex ratione et factis petita ut scholae, quas pauperum vocant, institutis dioecesanis et paroeciali-'

(1) Synod. I Provincial. Camerae, tit. de scholis cap. 1 - Synod, provinc. MecMin. tit, de scholis cap. 2.

(2) Synod. Namurcen, an. 1604 tit. 2 cap. 1. (3) Synod. Antuerpien, sub Mireo tit. 9. cap. 3. (4) Synod. Cameracen, an. 1550. (5) Synod. II Provinc. Mechlinien, tit. 1. cap. 3. (6) Synod. II Provinc. Mechlinien, tit. 20 cap. 4. - Synod. Provin. Pragen,

an. 1860, tit. 2. cap. 7. (7) Synod. Valens.- an % 529. can* 1. - Synod. Nannet. relat, in cap. 3. de vit.

et hon. clericor. - Synod. Burdigal. an. 1583. tit. 27. (8) Synod. 1. Provinc. Mechlin. tit. de scholis cap. 2. - Synod. Provinc.

Colocen, an. 1863, tit. 6. - Synod. Provin. apud Maynooth anno 1875. (9) Synod. Nannet. sup. cit. - Synod. Antuerp. sup. cit. - Synod. Prov.

Burdig. an. 1850. tit. 6. cap. 3. (10) Synod. Prov. Vienn. ann. 1858, tit. 6. cap. 8. - Synod. Prov. TJltraiect.

an. 1865 tit. 3. cap. 2. (11) Synod. Prov. Colocen, an. 1863. tit. 6. cap. 5. - Synod. Prov. Colonien,

an. 1860, tit. 2. cap. 23. - Synod. Prov. Ultraiect. an. 1863. tit. 9. cap. 5. (12) Synod. I Prov. Cameracen, tit. de Scholis cap. 2.