CONSTITUTIO 493

regularibus; tam intra quam extra Italiam, nova monasteria aut conventus sive collegia fundare, sola Episcopi venia impetrata, sed indultam quoque a Sede Apostolica facultatem requiri (1). Iisdem insistens vestigiis sacrum Consilium christiano nomini propagando pluries decrevit, veniam Apostolicae Sedis et Episcopi aut Vicarii Apostolici ecclesiis collegiisque erigendis, etiam in missionibus, ubi religiosi sodales domos sedesque habeant, esse omnino necessariam (2). His ergo de causis ad propositum dubium respondemus: sodalibus religiosis novas sibi sedes constituere, erigendo novas ecclesias, ape- riendove coenobia, collegia, scholas, nisi obtenta prius expressa li- centia Ordinarii loci et Sedis Apostolicae, non licere.

Fieri solet utique subtilior inquisitio, an duplex ea venia sit impetranda, si non prorsus novum opus regularis familia moliatur; sed ea quae sunt instituta velit in alios usus convertere. Verum neque obscura, neque anceps erit futura responsio, si varios, qui accidere possunt, casus distinguamus. Initio enim quis serio dubitet, an ea quae pietatis religionisque causa instituta sunt, liceat in usus a religione et pietate alienos convertere? Restat itaque ut de tribus hisce dumtaxat quaeratur, utrum nempe liceat dimovere de loco instituta alioque transferre: aut immutare in usum consentaneum, qualis esset si schola in ecclesiam, coenobium in collegium, in do- mum pupillis aegrotisque recipiendis, vel vicissim mutaretur; aut demum, priore usu retento, novam causam sive usum inducere. Iam vero quominus duo illa prima, privata ipsorum auctoritate, reli- giosi sodales efficiant, obstat decretum Bonifacii VIII, qui eos ve- tuit u ad habitandum domos vel loca quaecumque de novo recipere, T> seu hactenus recepta mutare (B).» Rursus qui fieri potest ex duobus illis alterutrum, nisi res recidat in fundationem novam u Monaste- » riorum, Collegiorum,domorum, conventuum et aliorum Regularium » locorum huiusmodi? n Atqui id perfici .prohibuit Urbanus VIII per constitutionem Romanus Pontifex, u servata in omnibus et » per omnia sacrorum canonum et Concilii Tridentini forma, n Sic unum superest de quo contendatur; num priore usu retento, nova causa vel usus adiici valeat. Tunc autem pressius rem urgere oportet et accurate dispicere, utrum ea inductio alterius usus ad interiorem administrationem, disciplinamque domesticam spectet, velut si tiro-

(1) Bened. XIV, Synod, dioeces, lifo. 9. cap. 1. num. 9 - Monacelli, formula legal, part. 1, tit. 6, form. 19, num. 31.

(2) Sac. Congreg, de Prop. Fide in coetibus habitis diebus 22 Mart. 1669; 3 Nov. 1688, 1704, 1768 ; 23 Aug. 1858 ; 30 Maii 18C4 ; 17 Iulii 1865.

(3) Cap, Cum ex eo de excess, praelat, in 6.